سی‌و دومین جشنواره بین المللی فیلم مستند «ایدفا» در حالی ششمین روز خود را سپری کرد که سینما «مونت» آمستردام در دو سئانس، شاهد فیلمهای درباره زنان کارتن خواب ایرانی و خانه به دوشان سیاهپوست آمریکایی بود.
به گزارش سینماسینما، ۰فیلم مستند “کاغذپاره‌ها” از بهزاد نعلبندی که چند روز پیش در جایزه آسیا پاسیفیک هم به عنوان یکی از نامزدها حضور داشت، در ششمین روز ایدفا ۲۰۱۹ نخستین نمایش خود را در بخش رقابتی را تجربه کرد.
مستند “کاغذپاره ها” روایت جمعی از زنان کارتن خواب ایرانی است که در یک مرکز خصوصی با حمایت سازمان بهزیستی نگهداری می‌شوند تا به زعم کارگردان، از خیابان‌های شهر، دور نگه داشته شوند.
نعلبندی به گفته خود پنج سال پیش به مدت دو، سه ساعت در این مرکز حضور یافته و با پنج نفر از بانوان دارای سابقه اعتیاد یا شرایط روانی خاص به گفت و گو نشسته و صداهای آنان را در روایت خویش، ضبط کرده است.
او که برای ساخت فیلم مستند درباره این زنان، تصویری در اختیار نداشته است، در اقدامی ابداعی، از انیمیشن یا استوپ موشن برای روایت قصه دردناک این زنان آسیب دیده بهره گرفته است.
کارگردان “کاغذ پاره‌ها” با محور قرار دادن کارتن در ساخت استوپ موشن خود، فضایی خلاقانه و متناسب را برای ساختن یک فیلم مستند، بدون داشتن هیچ تصویری، به کار گرفته است.
البته از نقدهای فیلم هم به افراط در انتقال حجم قابل توجهی از اطلاعات منفی به مخاطب، آن هم در زمانی کوتاه و نیز طولانی بودن روایت این اطلاعات، بدون صرف نظر کردن از بخشهایی از آن می‌توان اشاره کرد.
فرشته‌ها بر سطح خیابان الماس
دیگر فیلم جشنواره ایدفا که در آن به روایت وضعیت جمعی از بی‌خانمان‌های کالیفرنیای شمالی پرداخته شده است، “فرشته‌ها بر سطح خیابان الماس” نام دارد.
این فیلم محصول آمریکا که برخلاف تلخی عذاب آفرین فیلم ایرانی، بیشتر امیدآفرین است، روایت دو زن مسن سیاهپوست آفریقایی – آمریکایی است که در یک کلیسا، روزانه ده‌ها پرس غذای گرم تولید و در مراجعه جمعی از فقیرهای بی خانمان آمریکایی که عمدتا رنگین پوست یا سیاهپوست هستند، به صورت خیریه، توزیع می‌کنند.
این فیلم در بخش مسابقه ایدفا ۲۰۱۹ قرار دارد و درواقع جزو رقیبان فیلم مهرداد اسکویی از کشورمان به شمار می‌رود.
در جلسه پرسش و پاسخ این فیلم در جشنواره فیلم مستند آمستردام (ایدفا) که با دعوت کارگردان، یکی از دو شخصیت اصلی فیلم بر صحنه حضور یافت، به نوعی می‌شد گفت که با پایان یافتن تیتراژ، این فیلم پایان نیافت و با سخنرانی شخصیت اصلی فیلم، به نوعی ادامه یافت؛ مخصوصا که در این لحظه‌ها، کارگردان فیلم به ضبط جدی تصویرهای سخنان شخصیت فیلم خود می پرداخت.
روایت سرنوشت “افغان فیلم”
ازجمله آثار فیلمسازان افغانستاتی حاضر در ایدفا ۲۰۱۹ فیلمی محصول کشور کاناداست، با نام “حلقه‌های ممنوعه”.
این فیلم به کارگردانی آریل نصر، با فرم و اجرایی استاندارد و کم نقص، درواقع روایتی تاریخی است از چگونگی نجات یافتن حلقه‌های فیلمهای آرشیوی “افغان فیلم” و نیز به نوعی، مروری مختصر بر تاریخچه سینما و کارکردهای آن در جامعه افغانستانی.
در این فیلم، به کرات اما حرفه‌چای، از تصویرهای آرشیوی، در کنار تصویرهای امروزین و نیز چند مصاحبه بهره گرفته شده است.
سی و دومین جشنواره بین‌المللی مستند آمستردام (ایدفا) از تاریخ ۲۰ نوامبر تا ۱ دسامبر (۲۹ آبان تا ۱۰ آذر) در پایتخت کشور هلند برگزار می‌شود.
منبع: ایسنا