اصغر فرهادی، در گفتگویی از محدودیتهای آزادی بیان در ایران و هزینههاى کووید ۱۹گفت.
به گزارش سینماسینما، به نقل از هالیوود ریپورتر داستان «قهرمان» در ایران میگذرد؛ فیلمی که اولین اکران آمریکای شمالی خود را در فستیوال تلوراید، و بعد از برنده شدن جایزه بزرگ کن تجربه میکند. تصمیم رحیم (امیر جدیدی) که به خاطر بدهی در زندان است، برای بازگرداندن کیف حاوی طلا به صاحبش، برای او تصویری مثبت در زندان به ارمغان میآورد. اما داستان رحیم پیچیدهتر از داستان انسانی خوبی که در ابتدا میبینیم، میشود؛ داستانی که تمام شبکههای اجتماعی را پر میکند. ایدهای که توجه فرهادی را در اخبار به خود جلب کرد؛ داستانى درباره قهرمانانی که در رسانهها ظهور و سقوط میکنند.
فرهادی از توییتر و فیسبوک استفاده نمیکند و میگوید: «بسیار وقتگیر است» اما کارگردانی که دو بار برندهی جایزه اسکار شده، در فیلم جدیدش «قهرمان»، نگاه انتقادی تند و تیزی به پدیدهی از عرش به فرش رساندن آدمها در شبکههای اجتماعی دارد.
فرهادی میگوید:«ما دیگر به آدمها فرصت و اجازه اشتباه کردن نمیدهیم. آنچه توجه من را به خودش جلب کرد این بود که ما میبینیم آدمها در نقاطی از زندگیشان کارهایی انسانی انجام میدهند و آنچه اتفاق میافتد این است که بقیه انتظار دارند که آنها همیشه همان فردی باشند که آن کار انسانی را انجام داده است. آنها گذشته و آیندهی آن فرد را نادیده میگیرند. منظورم این نیست که آدمها باید کارهای نادرست انجام دهند اما هر انسانی به واسطهی انسان بودنش، کارهای اشتباه نیز انجام میدهد.»
هرچند که فیلم فرهادی در شهر شیراز میگذرد اما او معتقد است تناقضی که در «قهرمان» نمایش داده میشود، جهانیست. او در اینباره میگوید: «وقتی درباره فرهنگ حذف کردن حرف میزنیم -زمانیکه یک نفر را بالا میبرند و بعد سعی میکنند او را به زیر بکشند- دربارهی پدیدهای جهانی صحبت میکنیم.»
فیلمهای قبلی فرهادی، جدایی (۲۰۱۱) و فروشنده (۲۰۱۶)، هر دو نامزد و برنده جایزهی بهترین اسکار فیلم خارجی شدند که حالا آکادمی، نام آن را به بهترین فیلم بینالمللی تغییر داده است. «جدایی» نامزد بهترین فیلمنامه اصلی نیز بود. آمازون پخش «قهرمان» را برعهده دارد و اکران سینمایی آن را از هفتم ژانویه ۲۰۲۲ آغاز میکند.
وقتی آخرین بار فرهادی نامزد دریافت جایزه اسکار بود، در اعتراض به قانون منع سفر کشورهای مسلمان (از جمله ایران) به آمریکا ، به مراسم اسکار نرفت. او درباره آن تصمیم توضیح میدهد: «همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد. ما با پخشکننده آمریکا حرف زده بودیم و تصمیم این بود که به مراسم برویم اما این قانون، یک بیاحترامی به مردم ایران و سایر کشورها بود. این حقیقت که من میتوانم سفر کنم اما بسیاری از مردم از سفر منع شدهاند، به من احساس بدی داد. به همین دلیل حدود یکی دو شب روی یک نوشته در این مورد کار کردم که فقط درباره ممنوعیت سفر نبود و درباره هر تصمیمى هست که سیاستمداران مىگیرند و با آن، انسانها را به گروههای مختلف و روبروی هم تقسیم میکنند. به نظرم این یک نگاه به کل بشریت است.»
فرهادى در جواب خبرنگار در مورد شیوع بیمارى کرونا در ایران چنین مىگوید: «ایران در حال حاضر در حال سپری کردن موج پنجم بیماری کروناست که جان بسیارى را تا به حال گرفته است؛ آمار مرگ و میری که با ممنوع کردن ورود واکسن از انگلیس و آمریکا، بدتر شد. مردم هرگز این تصمیم را نمیبخشند. موقعیت بسیار ناراحتکنندهای است و مردم بسیار خشمگین هستند. آنها هیچ امیدی ندارند که چیزی در آینده تغییر کند. هر روز اخبار بد میشنویم و اینطور به نظر میرسد که سیستم هیچ عزمی برای تغییر و بهتر کردن زندگی مردم ندارد.»
او درباره این که اگر سانسور وجود نداشت، فیلمهایش چه تفاوتهایی داشت، پاسخ میدهد:«خیلی چیزها متفاوت میشد. ما اسم این فیلمها را فیلمهای واقعگرا میگذاریم اما برای مثال وقتی زنی را در خانهاش میبینیم که حجاب و روسری بر سر دارد، این واقعی نیست. من نمیتوانم دقیقا بگویم که فیلمهایم در صورت وجود آزادی چگونه میشد اما میدانم که حتما متفاوت میشد چون ذهنم آزادتر بود.» فرهادى درباره تاثیر محدود کردن آزادیاش روی مسیر حرفهای خود میگوید: «وقتی سالها در مسیری ناهموار راه میروید شکل راه رفتن تان تغییر مى کند بنابراین نمیتوانم برایتان توضیح بدهم که راه رفتنم در یک مسیر صاف و هموار چگونه میتوانست باشد اما میدانم که حتما راحتتر بود.»