به گزارش “سینما سینما”، بهروز افخمی  در مراسم رونمایی از فیلم مستند به دنبال صلح با موضوع جنگ سوریه در حوزه هنری افزود: بی بی سی با پخش این تصاویر باقی مانده حیثیت حرفه ای خود، که بخشی از آن را در ماجرای دکتر کلی (بازرس تسلیحات هسته ای سازمان ملل) خدشه دار کرده بود را از دست داد.
وی اظهار کرد به عنوان سینماگر تفاوت فیلم های ساختگی و فیلم های مستند واقعی را درک می کنم. پیش از سفرم به سوریه در قالب کاروان صلح، بهت و حیرتی به سراغم آمده بود که چرا برخی از شبکه های خبری دنیا از جمله BBC برای کوبیدن بر طبل جنگ در سوریه، صحنه هایی از جنگ را آنطور که می خواستند بازسازی کرده بودند.
افخمی تصریح کرد: قطعا انجام این کار به اعتبار رسانه ای که مدعی حرفه ای بودن در دنیا است لطمه شدیدی زد.
افخمی اضافه کرد: تصاویر ساختگی خبری BBC در اوایل جنگ سوریه که کمتر از نمای باز در آن استفاده شده بود، من را به یاد دیالوگ فیلم همشهری کین انداخت. دیالوگ سکانس خبرنگاری که برای پوشش جنگ به اسپانیا فرستاده شده بود و طی تماس با خبرگزاری عنوان کرد که شرایط اسپانیا به گونه ای است که در آن نمایش گاوبازی، جشن ها و امور روزمره مردم در حال انجام است و جنگ محرزی در اینجا نمی بینم. به او پاسخ داده شد که شما گزارش جنگ تان را بفرستید ما خود جنگ را شروع خواهیم کرد.
افخمی در بخش دیگری از سخنانش در تحلیل کارشناسی فیلم مستند به دنبال صلح گفت: به نظر می آید که این فیلم برای نمایش هنوز کامل نیست. فیلم متن جامعی نداشته وتوضیحات کافی در زیرنویس آن نیامده ، گنگ و مبهم است.
وی تصریح کرد: به سبب گنگ بودن فیلم ، اثر به کارت پستال هایی تبدیل شده است که بخش هایی از سفر را یادآوری می کند. بنابراین مخاطب که اصلا در جریان نیست و آنجا حضور نداشته، چیز زیادی متوجه نخواهد شد.
این کارگردان سرشناس، نداشتن فیلمنامه ی مشخص در فیلم را بزرگترین ضعف آن دانست و اظهار کرد: تفاوت فیلم مستند با فیلم داستانی در این است که در مستند ابتدا فیلمبرداری آغاز می شود و سپس با تحقیقات و پیش رفتن فیلمبرداری، شناخت بیشتر از موضوع فراهم می آید و بعد از اتمام فیلمبرداری حالا فکر می کنیم که برای نوشتن و پرداخت فیلمنامه چه باید انجام دهیم. اما در فیلم داستانی این روند کاملا برعکس است.
وی عنوان کرد: فیلم «به دنبال صلح» زمینه و تصاویر خوبی دارد اما در آن مقدمات و اطلاعات اولیه ارائه نمی شود. گاهی دیالوگ ها خوب و رسا ضبط نشده است و گاهی موسیقی و تصاویر بدون توضیح طولانی است.
افخمی درباره کم کاری مستندسازان در حوزه ی وقایع منطقه نیز تاکید کرد: موضوعاتی که قابلیت پرداخت داشته باشند، کم نیستند اما کمبود نویسنده خوب در حوزه ی مستند و مساله ضعف مالی سازندگان از جمله ی مهمترین مشکلات در این زمینه است.
وی ادامه داد : ارزش کلمات را دست کم نگیریم. اینکه بعضی فیلمسازان می گویند کلمات را رها کنیم و کمتر به کار ببریم چون خود ِتصاویر، سخن می گویند، از نظر من کاملا غلط است.حرف هایی از این دست، ادعاهای کسانی است که توانایی نوشتن یا استفاده کردن از متن خوب و فیلمنامه ی خوب را ندارند.
افخمی یادآور شد: در ساخت فیلم مستند باید از حداکثر اطلاعات و کلمات برای رساندن منظور استفاده کنیم.اتفاقا توصیه می کنم تا مستندسازان برای یادگیری چگونگی ساخت فیلم مستند به کار مستندسازان حرفه ای بی بی سی و نشنال جئوگرافی و غیره نگاه کنند.
وی عمده ی مستندهای با نریشن(متن دار) در ایران را نیز ضعیف توصیف کرد و افزود: متن های این فیلم ها که توسط گوینده گفته می شود هم اغلب با ساختاری ضعیف که قالب های شاعرانه دارد و با حداکثر اسلوموشن (شکل کند) اجرا می شود و گاهی نبودش در این شرایط بهتر از بودن آن است.
کارگردان روباه در پایان مطالب خود گفت: نبود یک شبکه ی مستقل خصوصی مستند از دیگر دلایل کمبود مستندهای خوب در کشور مااست. تلویزیون هم باید به مستندسازان با سفارش و خرید آثارشان کمک کند منتها شیوه ی توزیع هزینه باید به گونه ای باشد که فیلمسازانی که آثارشان مورد توجه مخاطب بیشتری قرار میگیرد از اولویت بیشتری برخوردار باشند.
محسن اسلام زاده کارگردان مستند «به دنبال صلح» نیز درباره ی چگونگی شکل گیری این مستند گفت: سال گذشته که اتحادیه امت واحده از افرادی از ۱۰ کشور دنیا برای شرکت در کاروان صلح دعوت کند، از من هم برای ساخت قیلم مستندی در این باره دعوت به عمل آمد.
وی افزود: ما پس از بررسی اجمالی به این باور رسیدیم که از بین اعضای کاروان سه نفر؛ خانم مایرید ماگوایر برنده ی صلح نوبل از ایرلند که در جریان جنگ ایرلند و انگلیس بوده اند،مادر اگنس ماریا که تجربه ی جریان جنگ لبنان را دارند و حجت الاسلام زائری که محل کار فعلی شان مرکز ترور شهدای هفتاد و دو تن بود، قابلیت این را دارند که یه عنوان شخصیت محوری فیلم مورد نظر باشند .
اسلام زاده تصریح کرد: چون امکان سفر به ایرلند فراهم نشد و نتوانستیم یک توازن بین سه شخصیت محوری فیلم ایجاد کنیم ناگزیر شدیم تا خانم مگوایر و آقای زائری را حذف و فیلم را با محوریت مادر اگنس پیش بردیم.
وی اضافه کرد: تصویربرداری کار حدود ۲۰ روز در ایران و سوریه به طول انجامید و چند روزی هم در لبنان فیلمبرداری کردیم. فیلم نهایی ۴۵ دقیقه بود که به دلیل علاقه اعضای کاروان به نشان دادنشان در فیلم،سکانس های ایران کمی بیشتر شد که بخش های اضافه ی این فیلم است.
وی ادامه داد: سبک فیلمسازی من به گونه ای است که از استفاده نریشن (گفتار متن) به دلیل نداشتن نویسنده ی خوب و دشواری رسیدن به یک متن خوب، فرار می کنم.
وی تصریح کرد: من بعد از تصویربرداری، متن را آغاز می کنم اما در این کار تصمیم گرفتم تا براساس دیدگاه مادر اگنس و بدون متن کار پیش برود.البته علم به این دارم که با بکارگیری متنفکار حتما بهتر می شد.
این مستندساز دلیل حاضر نبودن مستندسازان در محل رخدادهای مهمی مثل کشورهای درگیر جنگ خاورمیانه را ترغیب نکردن آنان برای تولید کار کمی دانست و افزود: ما از مهمترین اتفاق چندسال اخیر دنیا یعنی جنگ سوریه کلا چند فیلم مستند ساخته ایم ؟ چقدر آنجا حضور داریم؟ نهایتا ۱۰ یا ۱۵ اثر که بیشتر تجربی بوده است و این کافی نیست.
اسلام زاده در پایان، با اعلان آغاز تدوین فیلم مستند بعدی اش با موضوع طالبان، ابراز امیدواری کرد تا شرایط بهتری برای ساخت فیلم مستند در ایران فراهم شود.
فیلم «به دنبال صلح» قصه ی سفر کاروان صلح متشکل از برخی هنرمندان ایرانی و فعالان صلح طلب ۱۰ کشور جهان، به سوریه است که فروردین ماه سال ۹۳ با همت اتحادیه بین المللی امت واحده خود را به شهرهای دمشق، لاذقیه و حمص رساندند و برنامه هایی را در آنجا اجرا کردند.
داستان اصلی این فیلم ، روایت ‘مادر اگنس ماریا’، راهبه مسیحی، از روزهای شروع درگیری ها در سوریه است که وی از حضورش در میان معارضه و مشاهداتش که توسط یک فیلمبردار فرانسوی ثبت شده می گوید.

منبع : ایرنا