مصطفی داننده در عصر ایران نوشت :روزنامه کیهان در واکنش به یکی از بازیگران خانم سینما و تلویزیون که نسبت به کار در عرصه تولیدات صداوسیما، اعلام انزجار کرده بود نوشت:« ای بازیگر زن بدچهره سریال‌های طنز! بیرون از این کشور هیچکس تو را نمی شناسد»

در این نوشتار کاری به حرف‌های خانم بازیگر ندارم. به دیگر بخش‌های این یادداشت کیهان هم کاری ندارم اما «زن بدچهره» یعنی چی؟ اگر این خانم به ظن شما خوش چهره بود، نقدهایش قابل پذیرش بود؟ حالا که فضیلت زیبارویی را ندارد و دچار رذیلت بدچهره‌ای است، هرچه گفته غلط است؟

اصلا چرا برای نقد یک تفکر، باید به سراغ چهره او رفت؟ آدم‌ها نقشی در شکل و ظاهر خود دارند؟ آنها خودشان خواسته‌اند که سفید باشند یا سیاه؟

تقریبا از معدود بیت‌هایی که همه ایرانی‌ها آن را حفظ هستند بدون اینکه بدانند شاعر آن کیست! شعر معروف حضرت سعدی «تن آدمی شریف است به جان آدمیت/ نه همین لباس زیباست نشان آدمیت» است. جالب نیست که کیهان، جان آدمیت را رها کرده و به سراغ چهره‌ رفته است؟

نکته دیگر این است که نویسنده این متن با به کار بردن این واژه به دنبال تحقیر این خانم بازیگر است. احتمالا از این به بعد کسانی که کیهان آنها را دوست ندارد یا مخالف تفکرشان است باید آماده باشند که از این برچسب‌ها بخورند. اگر مشکلی در راه رفتن دارند یا چاق هستند یا مویی بر سر ندارند که هیچ‌کدام از آنها عیب نیست، ممکن است از سوی کیهان مورد اشاره قرار بگیرد. مثلا بنویسد ای نویسنده‌ای که شکمت گنده است، کسی نقدهای تو را نمی‌خواند؛ الکی حرص نخور!

این رسم خوبی نیست. ما حق داریم تفکر و یا نوشته‌ای را نقد کنیم و ساعت‌ها در مورد آن حرف بزنیم اما وقتی به ظاهر آدم‌ها اشاره می‌کنیم دیگر هدف‌مان ارائه اندیشه‌مان نیست بلکه می‌خواهیم طرف مقابل را زمین بزنیم و در حینی که او در حال افتادن است، چند لگد هم به او می‌زنیم.

البته که کیهان سابقه اینگونه مسخره کردن‌ها را دارد. او پیش از این سعی می‌کرد با پیرزن و پیرمرد خطاب کردن آدم‌ها، آنها را تحقیر کند.

کسانی که اینگونه یادداشت‌ها را می‌نویسند به شدت هم مدعی دین‌داری و رعایت اخلاق اسلامی هستند. نمی‌دانم کجای دین آمده است که می‌شود برای نقد کسی، او را به واسطه چهره‌اش مسخره کرد؟ مگر نه اینکه در آیه ۱۱ سوره حجرات آمده است:« به نام و لقب‌های زشت یکدیگر را مخوانید که پس از ایمان به خدا نام فسق (بر مؤمن نهادن) بسیار زشت است و هر که توبه نکند چنین کسان بسیار ظالم و ستمکارند.»

کاش برای نقد از روش دیگری استفاده می‌کردیم. استفاده از این نوع ادبیات در حوزه نقد آنهم در رسانه نشان می‌دهد که وضعیت اخلاق در جامعه ما حسابی دردناک است و باید نگران آن بود.