نوید زنده‌روحیان در خراسان نوشت : در نظر گرفتنِ یک‌سری شاخص و استاندارد برای ارزیابی و عیارسنجی کیفیت امکانات و خدمات کلان‌شهرها به‌ازای هر شهروند، در دنیا بیش از نیم‌قرن قدمت دارد و مدتی است در کشور ما هم، مورد تـوجه و بررسی قرار گرفته است. کیفیت زندگی شهری معمولا از طریق سنجـش میزان کمی و کیفیِ خدماتی که در اختیار شهروندان است، ارزیابی می‌شود و نتایج به دست آمده در طراحـی سیاست‌های عمومی و مدیریت و برنامه‌ریزی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین دلیل، ما هم در گزارش امروز سعی کردیم با بهره‌گیری از اطلاعاتی که سایت ها و روابط عمومی سازمان‌های مختلف در اختیارمان گذاشتند، سهم هر مشهدی از خدمات فرهنگی، تفریـحی، ورزشی و مذهبی شهر را برآورد کنیم و پیش رویتان بگذاریــم. مقایسه سرانه این امکانات و توجه به تفاوت معنادارشان و قضـاوت، با شما. در ادامه و در شماره‌های آینده، به بررسی سرانه خدمات عمومی و رفاهی شهری مثل بیمارستان، آتش نشانی، حمل و نقل عمومی، مدرسه، پمپ‌بنزین و… به ازای هر نفر خواهیم پرداخت.
۳٫۱۷۴٫۲۶۳
جمعیت مشهد
براساس برآورد جمعیتی شهرداری مشهد در سال ۱۳۹۷
فضای سبز
۱۶۶۲۶۹۸۲ متر مربع در کل شهر
۵٫۲۳ متر مربع به ازای هر نفر
فضای سبز، یکی از شاخصه‌های مهم خدمات شهری است که هیچ سقفی ندارد و هر چه میزان آن بیشتر باشد، شهر از طراوت و شادابی بیشتری بهره‌مند است. استاندارد سرانه فضای سبز در ایران، بین ۳ تا ۵ مترمربع به ازای هر نفر تعریف شده و براساس آمار، ظاهرا میزان فضای سبز مشهد به‌ازای هر فرد مناسب است اما شهروندان از توزیع نامناسب آن در سطح‌شهر، گلایه‌مندند.
سالن‌سینما
۶٫۸۹۳ صندلی ، مجموع ظرفیت
۴۶۰ نفر، یک صندلی
به‌رغم گران شدن بلیت‌ها، هنوز هم سینما، اولین انتخاب بسیاری از افراد و خانواده‌ها برای تفریح در روزهای تعطیل است و وجود سینماهای استاندارد، یکی از ملزومات هر شهر بزرگ است.
کافی‌شاپ
۱۲۰ واحد، کافه‌های دارای پروانه کسب
۵۰ سانتی‌متر مربع به ازای هر نفر
در سال‌های اخیر، وجود کافه‌های متنوع با خدمات‌رسانیِ قابل‌قبول، جزو ویژگی‌های مثبت و امتیاز شهرها به شمار می رود و کافی‌شاپ‌ها تبدیل به فضایی برای دورهمی‌ها و جلسات و تعاملات اجتماعی شده است. ظاهرا مشهدی‌ها به‌لحاظ بهره‌مند بودن از کافی‌شاپ، در شرایــط خوبی هستند.
کتابخانه
۸۴ واحد، تعداد کتابخانه و قرائت‌خانه‌های سطح‌شهر
۳۷۷۸۸ نفر، یک کتابخانه
فرهنگسرا
۱۷ واحد،تعداد فرهنگسراهای سطح‌شهر
۱۸۶۷۲۱ نفر، یک فرهنگسرا
فضای ورزشی
۷۴ سالن ورزشی
۳۶ مجموعه ورزشی
۳۸ مجموعه آبی
۱۴ سانتی‌متر مربع به ازای هر نفر
در برخی شهرهای بزرگ دنیا، سرانه فضای ورزشی برای هر فرد تا ۸ مترمربع هم می‌رسد اما سرانه استانداردی که در این زمینه برای شهرهای ایــران تعریف شده، ۴ متر مربع است که ظاهرا تا رسیدنِ به آن، راه طولانی در پیش داریــم.
شهربازی
۶۴٫۰۰۰ متر مربع در کل شهر
۲۰۰ سانتی متر مربع به ازای هر نفر
یکی از اماکن جذاب هر شهر که علاوه بر امکان تفریح و بازی و شادی برای کودکان و نوجوانان و بزرگ سالان، به نوعی جاذبه گردشگری هم به شمار می رود، شهربازی‌ها هستند.
مسجــد
۱۴۴۶ باب، تعداد مساجد شهر
۲۱۹۵ نفر، یک مسجــد
از قدیم، منظره گنبد و گلدسته مساجد و آوای اذان، از جمله مولفه‌های شاخص یک محله و منطقه شهر در ایران، بوده و هست. مساجد، پایگاه‌هایی مستحکم برای گردهمایی‌های مذهبی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هستند و نقش مهمی در بافت و امکانات شهری، در شهرهای ایران ایفا می‌کنند.
رستوران
۸۱۰ تعداد واحدهای فعال سطح‌شهر
۱۸۵ سانتی‌مترمربع برای هر نفر
مشهد، به شهر غذا معروف است و بنا به اذعان زائران و مسافران، از جمله شهرهای ایــران است که بهترین و باکیفیت‌ترین غذاها و فست‌فودها در رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌هایش ارائه می‌شود. پس جای تعجب ندارد اگر سرانه این فضاها به ازای هر شخص، بیش از دیگر فضاهای تفریحی و فرهنگی و مذهبی باشد.
مسیر ویژه دوچرخه‌سواری
۱۲۵ متر مربع طول کل مسیر
۳ سانتی‌متر برای هر نفر
برای برخی شهروندان، دوچرخه‌سواری یک ورزش آخر هفته و فرصتی برای تفریح و شادی است اما دوچرخه‌سواری می‌تواند تا حد زیادی جایگزین خودرو هم باشد و برای سفرهای درون شهری، مورد استفاده قرار گیرد. به هرحال برای هر دو شکلِ استفاده از دوچرخه، وجود مسیرهای امن و هموارِ دوچرخه سواری در شهر ضرورت دارد.
منابع:
نهاد کتابخانه های عمومی مشهد، روابط عمومی سینماها و موسسه فرهنگی هنری بهمن سبز، سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد، پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، پایگاه اطلاع رسانی سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد، مدیران اتحادیه‌های صنف اغذیه، وب سایت پارک های آبی مشهد، اداره ورزش و جوانان شهرستان مشهد، روابط عمومی و پایگاه های اطلاع رسانی مدیریت امور تربیت بدنی شهرداری مشهد، وب سایت شهربازی های مشهد، مرکز رسیدگی به امور مساجد مشهد