محمد تاجیک :فیلم سینمایی «مزرعه پدری» به کارگردانی رسول ملاقلی‌پور، پنجشنبه ۳ خرداد ساعت ۲۳:۳۰ از شبکه دو سیما پخش می‌شود.
مزرعه پدری داستان نویسنده‌ای به نام محمود است که به خاطر بررسی آخرین رمانش (مزرعه پدری) از سوی یک تشکل دانشجویی در دزفول همراه خانواده‌اش به این شهر می‌رود. او رابطه‌ای بسیار عمیق و نزدیک با فرزندان و همسرش دارد، اما در میانه‌های نشست یکی از دانشجویان به کشته شدن همسر و فرزندانش در اثر حمله توپخانه دشمن در سال‌های ابتدایی جنگ تحمیلی اشاره می‌کند که موجب تغییر ناگهانی شرایط روحی محمود می‌شود و با بازگشت به گذشته خاطرات حضورش در صحنه‌های نبرد را مرور می‌کند. در این فیلم مهدی احمدی، جمشید هاشم‌پور و آتنه فقیه نصیری هنرنمایی کرده‌اند.
مزرعه پدری چه جوایزی را دریافت کرد ؟
«مزرعه پدری» با شرکت در دوازدهمین جشنواره دفاع مقدس فیلم برگزیده این جشنواره و هم‌چنین فیلم منتخب هیات داوران شناخته شد.
این فیلم در هشتمین جشن خانه سینما نیز شرکت کرد و جوایز بهترین تدوین و جلوه‌های ویژه را دریافت کرد. حضور در بیست و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر و نامزدی در ۵ بخش بهترین تدوین، فیلمبرداری، ساخت موسیقی، صداگذاری و جلوه‌های ویژه از دیگر افتخارات «مزرعه پدری» است.
دنیای آپوکالیسپی موردعلاقه رسول
جواد طوسی در یادداشتی در روزنامه اعتماد درباره فیلم مزرعه پدری می نویسد :در «مزرعه پدری» دنیای آپوکالیسپی موردعلاقه رسول در اجرا و پرداختی فراتر از استانداردهای بومی قرار می گیرد. در اینجا راوی و ناظر تاریخی او، هم خاطرات عاشقانه اش را مرور می کند و هم واسطه ای می شود برای حضور موثر و فاعلانه سیاهی لشکرهایی که قابلیت اسطوره شدن دارند. یکی از بهترین شخصیت های مکمل در این جنس سینما آن مرد لات منش مانتیگول پوش (با بازی چشمگیر جمشید هاشم پور) است که در سکوتی عامدانه استحاله بالنده خود را به نمایش می گذارد.
تجربه سفربه چزابه وهیوا به شکلی دیگر
سید رضا صائمی منتقد سینما درباره فیلم مزرعه پدری معتقد است :ملاقلی‌پور در «مزرعه پدری» (۱۳۸۲) باز تجربه ذهنی «سفر به چزابه» و «هیوا» را به شکلی جدید عرضه می‌کند. رزمنده‌ای که زن و دخترش که شهید شده‌اند را همیشه همراه خود می‌بیند، اما از آنجایی که این تفکیک خیال از واقعیت درست انجام نمی‌گیرد برخی از تماشاگران وقتی در آخر فیلم می‌فهمند که زن و دختر رزمنده شهید شده‌اند کمی گیج می‌شوند، چرا که تفکیک واقعیت با خیال به گونه‌ای باید انجام شود که مثل «سفر به چزابه» و «هیوا» تماشاگر بتواند مسیر روایتی روشن و مشخص را دنبال کند.
مزرعه پدری :صحنه ها را متری کم کردند
مزرعه پدری ساخته رسول ملاقلی پور از فیلمهایی است که مرحوم ملاقلی پور به خاطر آن سختی های فراوانی کشیده است.
رسول ملاقلی پور درمصاحبه ای درباره این فیلم گفته :بخشی از مزرعه‌ی پدری را حوزه‌ی هنری و بخش دیگرش را فارابی و تلویزیون سرمایه‌گذاری کرده بودند اما یک‌جوری این وسط بی‌صاحب ماند. آقای کاسه‌ساز را به عنوان یک انسان و دوست خوب قبول دارم، اما حاصل کار برایش اصلاً مهم نبود. بالاخره تصمیم گرفتند با کم کردن چند نما، در هفته‌ی جنگ اکرانش کنند. من خواهش کردم فیلم را اکران نکنند. رفتم پیش آقای رضاداد. خیلی خواهش کردم. در زندگی این‌قدر خواهش نکرده بودم. چون در هفته‌ی جنگ مناسبت‌های گوناگونی وجود دارد و بحث‌های مختلفی درباره‌ی دفاع مقدس می‌شود، دیگر کسی آن‌چنان راغب نیست که برود پول بدهد و فیلم جنگی ببیند. مزرعه‌ی پدری را برده بودند روی میز مونتاژ و یک نفر، صحنه‌ها را متری کم می‌کرد! با توجه به اینکه صدای فیلم دالبی بود، خواهش کردم دو روز به من وقت بدهند تا خودم آن دو تکه را اصلاح صدا کنم و با اصلاحات تحویل‌شان بدهم. بالاخره توانستم بخش‌هایی را میکس کنم. موقع اکران، تیزر فیلم فقط هفت بار از تلویزیون پخش شد. هرچند بابت پخش تیزر پول می‌دادند، براساس همان تعرفه‌هایی که برای تیزرها در نظر می‌گیرند. برای من خیلی سنگین بود که چه‌طور وقتی تلویزیون و فارابی و حوزه‌ی هنری در فیلم شریک و دخیل هستند و هفته‌ی جنگ و دفاع مقدس است، به مناسبت اکران این فیلم کوچکترین تبلیغاتی نمی‌شود؟
ملاقلی پور : می گفتند مزرعه پدری سکسی است!
نامه‌ای نوشتم و از مدیریت صداوسیما خواهش کردم تیزری، چیزی پخش کنند. مسأله این بود که آقای رضاداد به عنوان رییس بنیاد فارابی و کسی که سال‌ها مسئولیت‌های سینمایی بر عهده دارد و به عنوان کسی که اهل سینما قبولش دارند و من هم قبولش دارم، چه‌طور زیر بار رفتند و فیلم را نمایش دادند و پس از مدت کوتاهی آن را از اکران برداشتند و در واقع مزرعه‌ی پدری نابود و تلف شد. خب طبیعی است که نه من، بلکه هر فیلم‌ساز دیگری چنین ضربه‌ی روحی بخورد، پس از آن همه سختی‌ها که برای فیلم کشیده و دلش می‌خواهد محصولش خوب عرضه شود و مخاطب خوب ببیند، وقتی فیلم به آن شکل در سکوت نمایش داده شود، دل‌شکستگی پیش می‌آید. نکته‌ی آزاردهنده‌ی دیگر این بود که عده‌ای نامه‌نگاری کردند که فیلم سکسی است! باز بیش‌تر دلم شکست. فیلمی که با نیت پاک ساخته بودم و سعی داشتم هر نما را با حس‌وحال خاصی بگیرم، به نظر عده‌ای سکسی بود! در حالی که قصد من نمایش سیروسلوک یک مرد در عالم خیال با همسر و بچه‌های شهیدش بود…
(گفت وگو با مسعود مهرابی در ماهنامه فیلم)
جنگی ترین فیلم ملاقلی پور
سایت تبیان در نقدی بر فیلم «مزرعه پدری» آورده است : این فیلم داستانی پیچیده یا شخصیت پردازی فوق العاده و حتی پرفراز و نشیب ندارد، بلکه روایتی ساده است که از ابتدای فیلم سعی دارد به نوعی مضمون اصلی قصه یعنی دفاع مقدس را در سطحی فراگیر و تاثیرگذار مطرح کند. این فیلم را به تعبیری می‌توان جنگی‌ترین اثر ملاقلی پور به حساب آورد؛ چراکه در فیلم یک جنگ واقعی رخ می‌دهد و تمامی جزئیات آن به تصویر کشیده می‌شود.
در این نوشته هم‌چنین آمده است: البته تعدادی از منتقدان سینمایی جلوه و زیبایی بصری فیلم را مدیون محمدرضا شرف‌الدین طراح جلوه‌های ویژه فیلم، تدوین هوشمندانه بهرام دهقانی و زیبایی مضمون و قصه در قصه اثر را حاصل مشاوره و اندیشه های مرتضی سرهنگی می‌دانند که در نگارش فیلمنامه کمک کرده است. منتقدان سینمایی سهمی مساوی را برای عوامل تاثیرگذار فیلم و کارگردان قایل هستند.
سانسور شدید مزرعه پدری در تلویزیون
به گفته ملاقلی پور نمایش مزرعه پدری در تلویزیون به بدترین شکل بود واین فیلم را خیلی سانسور کردند. هم خنده‌ام می‌گرفت هم ناراحت می‌شدم که چرا دیگر مترسک‌ها را درآورده‌اند؟! به اضافه‌ی تمام سکانس‌های مربوط به شخصیت زن فیلم. وقتی دلیلش را شنیدم خیلی خنده‌دار بود. نمی‌توانم آن دلیل را بگویم. طبعاً سرد شدم. دیدم شرایط طوری است که نمی‌شود کار کرد.(گفت وگو با ماهنامه فیلم )
بخشی از فضای ترمیناتور را در فیلم مزرعه پدری ببینید
علی ملاقلی پور فرزند رسول ملاقلی پور در مصاحبه ای با روزنامه وطن امروز گفته است : رسول ملاقلی پور واقعا فیلم‌بین خوبی بود و برخی از فیلم‌ها را برای آموختن بارها می‌دید و واقعا هم خوب تحلیل می‌کرد. مثلا یادم می‌آید در آن زمان بارها فیلم “ترمیناتور” را برای صحنه‌های اکشنش می‌دید. دنبال فیلمهایی بود که به دردش می‌خورد. شما می‌توانید بخشی از فضای فیلم “ترمیناتور” را در فیلم “مزرعه پدری” ببینید.
حواشی اکران همزمان با فیلم دوئل
آتنه فقیه نصیری از بازیگران این فیلم در گفت وگویی با خبرگزاری فارس درباره مزرعه پدری گفته :در ارتباط با «مزرعه پدری» باید بگویم آن سالی که این فیلم سینمایی به نمایش درآمد همزمان شد با فیلم پرهزینه دیگری به نام «دوئل» که توسط احمدرضا درویش کارگردانی شده بود و هزینه‌ای که برای فیلم سینمایی «دوئل» و تبلیغاتی که برای آن شد، باعث شد که فیلم مرحوم ملاقلی‌پور دیده نشود. در واقع امکاناتی که در اختیار آن فیلم بود با «مزرعه پدری» قابل مقایسه نبود. به نظرم در جشنواره فجر آن سال به دلیل اینکه برای این فیلم هزینه زیادی شد و تبلیغات ویژه‌ای برایش صورت گرفته بود به «مزرعه پدری» که یک اثر دفاع مقدسی خوب بود توجه نشد. ظاهراً این فیلم را به طور کلی ندیدند و این واقعاً وی را ناراحت می‌کرد.
ماجرای خداحافظی ملاقلی پور با سینما به خاطر اکران مهجور فیلم مزرعه پدری
جالب است بدانید که در سال ۸۳،رسول ملاقلی پور به خاطر اکران مهجور فیلم مزرعه پدری ،با انتشار نامه ای رسمی ،از سینما خداحافظی کرد .اما اکران مهجور وتبلیغات نامناسب تنها دلایل کناره گیری ملاقلی پور ازسینما نبوده است اواز پیش از اکران مزرعه پدری نسبت به حذف دوصحنه از فیلم به شدت اعتراض کرده بود این فیلمسازطبق نامه‌های کتبی و مذاکرات شفاهی با حبیب الله کاسه‌ساز تهیه کننده فیلم مزرعه پدری، از او تقاضا می کند تا از اکران‌های خصوصی فیلم “مزرعه پدری”، بدون اطلاع و رضایت او خودداری نماید ولی کاسه ساز گفته بودکه به کارگردان فیلم هیچ ربطی ندارد و تهیه کننده مختار است هرتصمیمی را بدون نظر کارگردان اعمال نماید.
تا زمانی که جوسازان علیه فیلم “مزرعه پدری” از او عذرخواهی نکنند دیگر فیلم جنگی نخواهد ساخت
ملاقلی پور در تاریخ ۸۳/۵/۱۴ مطلع می شود که فیلم “مزرعه پدری” قرار است در سالن ارسباران نمایش و بدون اطلاع و حضور او و دیگر عوامل فیلم فوق مورد نقد و بررسی قرار بگیرد. ملاقلی پور به آپاراتخانه ارسباران رفته و از نمایش آن جلوگیر ی می کند .در این میان، کاسه‌ساز همچنان اصرار دارد که کارگردان کوچکترین حق و حقوقی در ارتباط با تصمیمات او ندارد. ملاقلی پور در ادامه به سالن رفته و همه این مطالب را به تماشاگران توضیح می دهد و از آنها عذرخواهی می کند و می گوید تا زمانی که جوسازان علیه فیلم “مزرعه پدری” از او عذرخواهی نکنند دیگر فیلم جنگی نخواهد ساخت. (مگر اینکه مسئولانی که دستور حذف ۲ صحنه از فیلم را به من دادند از من عذرخواهی کنند- حبیب الله کاسه ساز در گفت وگو با ایسنا)پس از قبول حق معنوی رای ملاقلی پور از طرف کاسه‌ساز، او سالن را ترک کرده و اجازه نمایش می دهد
مرثیه های یک مادر
رسول ملاقلی‌پور پیش از این ودر هنگام جشنواره فجر در باره این دو صحنه معروف توضیح داده بود او درباره استفاده از صدای زن در فیلم گفته بود: در این فیلم نیز با استفاده از صدای زن می‌خواستم یک حس لالایی در بعضی از صحنه‌های فیلم موج بزند و این آواز نیست بلکه مرثیه‌ای است که مادر در تکه و پاره‌شدن فرزندانش می‌خواند.
انتقاد از مقایسه فیلم مزرعه پدری با فیلم نجات سرباز رایان
ملاقلی پور مقایسه فیلمش با با نجات سرباز رایان درست نادرست می دانست و می گفت: آن فیم با امکانات هالیوود ساخته اما فیلم مزرعه پدری در ۷۵ روز با سرما و گرما بوده و حتی یک پلان کامپیوتری هم ندارد.