چهلمین جشنواره فیلم فجر در شرایطی برگزار می شود که همه گیری ویروس کرونا کماکان ادامه دارد و هنوز معلوم نیست این دوره از جشنواره با چه مراقبت ها و دستورالعمل هایی به اجرا خواهد رسید. براساس اعلام سازمان سینمایی کشور، بهروز افخمی، اسماعیل بنی اردلان، پوران درخشنده، حسین زندباف، مجید شاه حسینی، اسفندیار شهیدی و محمدحسین نیرومند به عنوان اعضای هیات انتخاب، آثار چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر را انتخاب خواهند کرد.

هر سال با اعلام ترکیب هیات داوران جشنواره فیلم فجر شاهد برخی اعتراضات و خرده گیری از سوی اهالی سینما هستیم که البته طبیعی و گاهی سلیقه ای هم هست. چرا که خواه ناخواه هر ترکیبی می تواند مورد انتقاد قرار بگیرد اما آنچه به نظر می رسد این است که ترکیب هیات داوران امسال ترکیب مناسبی از سینماگران، کارشناسان و افراد متخصص است. حضور چهار کارگردان صاحب سبک (که البته سبک و سیاق شان شبیه هم نیست)، در بین این ترکیب می تواند به دیده شدن خلاقیت ها و نوآوری ها شود و البته پوران درخشنده به عنوان یک سینماگر پیشکسوت خانم که سال ها تجربه حضور در جشنواره های داخلی و خارجی را دارد ما را به انتخاب ها و خروجی های این جمع امیدوارتر می کند. با تمام آنچه گفته شد اما جای خالی یک منتقد سینمایی در بین اعضای هیات انتخاب خیلی به چشم می آید که قطعا می توانست گروه انتخاب را کامل تر و تخصصی تر کند.  اعضای هیات انتخاب امسال همگی از صاحبنامان سینما هستند، اتفاقی که در برخی دوره های گذشته نیفتاد و باعث ایراداتی به انتخاب ها و تصمیم های این هیات شد به گونه ای که برخی فیلم های رد شده توسط هیات انتخاب به عنوان ها و بهانه های دیگر وارد چرخه نمایش و داوری شد. به همین دلیل شاید اهمیت هیات انتخاب گاه از خود داوران بخش مسابقه و سودای سیمرغ بیشتر باشد. باید توجه داشت که انتخاب کردن دانش و سابقه ای روشن و قطعی نیاز دارد و فردی که قرار است آثار جشنواره فجر را که ویترین سینمای ایران است، انتخاب کند به آگاهی کامل و پشتوانه سینمایی محکمی لازم دارد. به انضمام این که صرفا فیلمسازی، تدریس در دانشگاه، بازیگری و… برای حضور در هیات انتخاب جشنواره ای به اهمیت جشنواره فیلم فجر کافی نیست.

بر همین اساس در دوره هایی از جشنواره فیلم فجر شاهد اتفاقات عجیبی بوده ایم که به اعتبار کلی جشنواره صدمه وارد کرد و از طرفی ضعف سیستم انتخاب را نشان می داد. فیلم هایی که بعدها تکنیک و مضمون ارزشمندشان بر همه ثابت شد به جشنواره فیلم فجر راه پیدا نکردند، بعضی از اعضای این هیات، نظرات شخصی حاشیه برانگیزی در رسانه ها اعلام کردند و… در حالی که انتخاب برای یک جشنواره کشوری با انتخاب شخصی بسیار تفاوت دارد. یک سینماگر ممکن است از بین آثار یک سال بهترین اثری که دیده است را انتخاب کند اما این یک انتخاب شخصی است و زمانی که قرار است جایزه ای برای یک انتخاب در نظر گرفته شود باید نگاه ها تخصصی شود. ضمن این که اعتبار جشنواره و جوایزش حفظ شود و مادامی که سعی بر این باشد که «دل کسی نشکند»، نه هیچ فرقی می کند که چه کسی در هیات انتخاب حضور دارد، نه در هیات داوران. به همین مناسبت نگاهی اجمالی به اعضای هیات داوران چهلمین جشنواره فیلم فجر انداخته ایم.

بهروز افخمی/ نویسنده و کارگردان: سینمای حرفه ای را برای اولین بار با فیلم «زیر باران» به کارگردانی سیف الله داد به عنوان مدیر فیلمبرداری تجربه کرد. از دیگر فعالیت های جانبی او می توان به تدریس سینما، عضویت در شورای هنرستان روایت فتح و نمایندگی در مجلس ششم شورای اسلامی اشاره کرد.

اسماعیل بنی اردلان/ استاد دانشگاه: پژوهشگر، نویسنده و مترجم کتاب هایی چون «معرفت شناسی آثار صناعی ایران»، «سرفرسنگ های تحول در مسیر نگارگری ایران» و «مجال آه» است.

پوران درخشنده / نویسنده، تهیه کننده و کارگردان: از فیلمسازان مطرح سینمای اجتماعی که برای ساخت فیلم هایش از بطن زندگی و جامعه موضوعات را پیدا می کند. او همچنین عضو انجمن های فیلمسازان زن آمریکا  (WIF)، کارگردانان مستقل آمریکا (IFP) و مرکز بین المللی فیلم کودکان و نوجوانان یونسکو (CIFEJ) نیز است.

حسین زندباف / تدوینگر، تهیه کننده و کارگردان: برای تدوین فیلم های «مرگ سفید»، «اتوبوس»، «چشم شیطان» و «حمله به اچ۳» برنده سیمرغ بلورین بهترین تدوین از جشنواره فیلم فجر شده است.

مجید شاه حسینی/ مدیر فرهنگی، پژوهشگر و استاد دانشگاه: دکتر مجید شاه حسینی هر چند پزشک است اما سال هاست در عرصه فرهنگ و مدیریت فرهنگی فعالیت می کند. او به مدت چند سال مدیر بنیاد سینمایی فارابی بود و دبیری دو دوره از جشنواره فیلم فجر را در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ به عهده داشته است.

اسفندیار شهیدی/ مدیر فیلمبرداری، کارگردان و استاد دانشگاه: فارغ التحصیل مهندسی طراحی از دانشکده علم و صنعت و فیلمبرداری از کالج ملی فیلم لندن است که از جمله آثارش در جایگاه فیلمبردار می توان به «صخره»، «همیشه سبز» و «خانه ای مثل شهر» اشاره کرد.

محمدحسین نیرومند/ مدیر فرهنگی: در دولت های نهم و دهم، مشاور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و در دولت سیزدهم هم به عنوان مشاور هنری و سینمایی، منصوب شد. در کارنامه حرفه ای او تدریس در دانشکده هنرهای زیبا، دانشکده صدا و سینما و دانشگاه سوره نیز دیده می شود.