عزیزالله حاجی مشهدی منتقد و مدرس سینما گفت: فضای مجازی از یک سو فرصتهایی ایجاد کرده برای علاقهمندان به سینما اما از سوی دیگر، باعث نوعی «شبه منتقد پروری» شده است.
به گزارش سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی، منتقد و مدرس سینما درخصوص وجود رسانهها غیررسمی که بدون نام و نشان مشخص به نقد و تحلیل فیلمها و جشنوارهها در فضای مجازی میپردازند؛ گفت: ورود فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به عرصه رسانه، بدون تردید مرزهای سنتی تولید و انتشار نقد فیلم را تغییر داده است. دیگر ضرورتی ندارد نویسنده نقد، هویت مشخصی داشته باشد یا از دل تحریریههای رسمی و دارای مجوز و امتیاز قانونی بیرون آمده باشد. این فضا از یک سو فرصتهایی ایجاد کرده برای جوانترها یا علاقهمندان به سینما که امکان بیان نظر خود را داشته باشند، اما از سوی دیگر، باعث نوعی «شبهمنتقدپروری» شده که بر پایه هیجان، داوریهای شتابزده و گاه کینهتوزانه شکل میگیرد.
وی افزود: در نتیجه، نقدهای دقیق، دانشگاهی (Academic) و عمیق که حاصل سالها مطالعه، تجربه زیسته و نگاه تحلیلیاند، در میان حجم بالای صداهای غیرتخصصی، کمتر دیده میشوند یا در سایه قرار میگیرند. فضای مجازی سرعت را بر دقت و محتوای عمیق ترجیح میدهد و در این میان، قربانی اصلی «اعتبار نقد» است. بهنوعی میتوان گفت که در این شرایط، نقد معتبر در اقلیت قرار گرفته، نه بهدلیل ضعف، بلکه به دلیل سازوکارهای دیدهشدن در این فضای شتابزده.
این منتقد درباره راه مبارزه با این منتقدان که نگاه غیرحرفهای به فیلمها دارند، بیان کرد: راه مبارزه با این جریان غیرحرفهایی، نه در حذف یا سانسور، بلکه در تقویت ساختارهای نقد جدی و آموزش ذوق و سلیقه مخاطب است. نخست باید نهادهای فرهنگی، جشنوارهها، مطبوعات تخصصی و دانشگاهها نقش فعالتری در تربیت نسل جدید منتقدان ایفا کنند. ما نیازمند آن هستیم که نقد، همانند فیلمسازی، بهمثابه یک حرفهای جدی آموزش داده شود.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، لازم است نقدهای جدی و تحلیلی در قالبهای متنوعتر (ویدیو، پادکست، گفت وگوهای چندرسانهیی) بازتولید شوند تا بتوانند با زبان امروز و ابزارهای امروز با مخاطب ارتباط برقرار کنند. نمیتوان با ابزارهای دیروز در میدان امروز رقابت کرد. بنابراین، بهجای آن که تنها از ابتذال نقد در فضای مجازی شکایت کنیم، باید تلاش کنیم نقد حرفهایی را به سطحی از جذابیت و دسترسی برسانیم که بتواند در میدان عمومی صدا داشته باشد.
حاجی مشهدی در پایان گفت: در نهایت، سکوت و انفعال منتقدان حرفهایی در برابر این فضای شلوغ، بزرگترین امتیازی است که به شبهمنتقدان داده میشود. حضور فعال، تولید مستمر و گفت وگو با مخاطبان، بهترین شیوه ی رویارویی با این وضعیت است.
منبع: برنا