سینماسینما، علیاصغر کشانی
«پالتو شتری» یکی از بهترین و مهجورترین انواع طنز در سینمای ایران است. اثری که در عین حفظ فاصله خود از کمدیهای روز سینمای ایران به جنبههای انتلکتوئل این جنس از هنر فیلم نزدیک است. فیلمی که اسکلتبندیاش را از المانهای آشنای سینمای بدنه ایران میگیرد، اما خود را به دستهای خاص از سینمای روشنفکری با مابهازاها و ارجاعات فرامتنی آنها نزدیک میکند. خصیصهای که داریوش مهرجویی سالهای سال از آن بهره برد تا هم تماشاچی عام را جذب کند و هم تحسین مخاطبان خاص را داشته باشد. فیلمی نمونهای از ترکیب دنیای شخصی فیلمساز با بهرهگیری درست از نریشن، شخصیتهای داستانکهای ادبی، موقعیتهای هجوآمیز، شالودهشکنی، ارجاع به تاریخ تفکر، روابط اگزجره، خودهجوگرایی، طرح اندیشههای فلسفی مُد روز، رابطه بهخصوص زن و مرد و جنبههای آشنای عامهپسند مثل دختر پولدارِ بداخلاقِ تُرشیده، خاله متمول، حساسیتها و ناکامی رابطه زنانه، رقص و آواز، مُخزنی و پوززنی، اشیای جادویی (اینجا پالتو)، اختلاف فقیر و غنی، سنت خالهزنکبازی و رمالی و بختگشایی، رقابت عشقی و دوئل مردانه.
این قابل اعتناترین اثر جشنواره امسال در حفظ و یکدستی لحن است، فیلمی با ریتم و ضرباهنگی منطقی، شخصیتپردازی خلاقانه، گسترش درست داستانی و خارج نشدن از ابعاد ژانر، اثری متعلق به یک سنت کمیک درخشان در استهزای سبک خطابههای منورالفکرانه ضد فمینیستی و قصهای که از واقعیت آشفته عشاق تیرهروز دوران ماضی میآید. فیلمی که از هر دو کلان گفتمان سنت و مدرنیته بهخوبی استفاده میکند تا نشان دهد سینمای ایران هنوز قادر به بازتولید آثار نامتعارف و بازسرایی دنیای آشنای اطرافمان در قالبهای کمتر امتحان شده است. این کمدی پرکنایه و غیرمنتظره و این درهمآمیزی طنز فارسی با نوعی حدیث نفس، بهراحتی و با بهرهگیری از ساختارهای نادرست میتوانست به ورطه سقوط بیفتد؛ از استفاده وسوسهانگیز از ساختار اپیزودیک و زورآزمایی با انتخاب عنصر پلان سکانس گرفته تا خالی شدن از یک چهارچوب بصری منسجم، قاطع و یکدست در روایتپردازی و بهرهگیری لجامگسیخته از پیچیدگیهای روایی، ابهام، شعارگرایی و قلمبهگویی در دیالوگنویسی. اما «پالتو شتری» به عنوان الگویی منحصربهفرد با جاخالی دادن از انواع و اقسام استفادههای نادرست از زرقوبرقهای هنری و تجربی مبتلا به این سالها، فیلمی ساده، مفرح، سرراست با شوخیسازیهای درست، حسوحالی خودمانی و بیتکلف خلق میکند. اینگونه است که میرزایی از نشانهها، منابع الهام، ابزار و مواد خام موجود و دم دست، برای رسیدن به اثری جذاب، دیدنی، بانمک و پُرمایه استفاده میکند. چه موفقیتی از این بالاتر؟
*تیتر برگرفته از عنوان کتابی از نیچه است
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- آخرین آمار فروش سینماها در فاصله پنج روز تا جشنواره فجر
- غریبههای آشنا/ تاملی بر فیلم «هارمونیهای ورکمایستر» ساخته بلا تار
- بدترین فیلمهای ۲۰۱۹، از نگاه منتقدان ورایتی
- جذاب اما نه فوقالعاده!/ نگاهی به فیلم “متری شیش و نیم”
- یک فیلم خیلی خوب ببینید/ نگاهی به فیلم «روسی»
- «اینسرت»/ رئالیسمِ تلخِ بارانی؛ نگاهی به فیلم «سرکوب»
- نمایش و نقد ۲ مستند با موضوع سوریه در کانون فیلم «سینماحقیقت»
- منطق «همه میدانند»/ نگاهی به فیلم «همه میدانند»
- نگاهی به فیلم «قسم»/ اتوبوسی به رسم قسم
- محاکمه در بیابان/ نگاهی به فیلم «قصر شیرین»
- شنیدنِ دوباره یک ترانه عاشقانه شیرین/ نگاهی به فیلم «دوباره زندگی»
- «اینسرت»/ یک فریب شیک؛ یاددداشتی بر فیلم «ایده اصلی»
- ققنوس سوخته/ نگاهی به فیلم «شعلهور»
- «تیغ و ابریشم»/ نگاهی به فیلم «قصر شیرین»؛ یک روایت صمیمی
- «سرکوب»؛ فیلمی در باب سرگشتگی، تنهایی و ناکامی انسان معاصر است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»