درباره پوستر جشنواره فیلم فجر وفاق‌خواهی مادرانه، تحول‌خواهی دخترانه


مهرزاد دانش در سازندگی نوشت :

معمولاً بعد از رونمایی از پوستر رویداد‌های ملی، از جمله جشنواره فیلم فجر، بحث و صحبت‌های موافق و مخالف و تحلیلی مختلفی درباره ابعاد مختلف آن پوستر به عمل می‌آید. امسال هم این ماجرا وجود داشت و با رونمایی از پوستری که شمایلی از تصویر معروف شادروان رقیه چهره‌آزاد در فیلم بسیار محبوب «مادر» زنده‌یاد علی حاتمی در محور مرکزی قاب داشت و ابراهیم حقیقی با الهام از عکس عزیز ساعتی از این نما آن را تهیه کرده بود، این بحث‌ها دامنه گرفت.

پوستر جشنواره امسال از چند جهت بر بسیاری از پوستر‌های دوره‌های قبلی امتیاز دارد. نخست آن که بعد از سال‌ها، قابی از سینمای ایران و شمایلی از یکی از سینماگران ایران به این پوستر آورده شده است؛ ‌ایده‌ای که در پوستر بسیاری از جشنواره‌های معتبر سینمایی از جمله کن رعایت می‌شود و شمایل سینماگران معروف یا نمایی از فیلم‌های‌شان با کمی تغییرات و پردازش‌های گرافیکی مقتضی، بازنمایی و بازآفرینی می‌شود. بسیاری از پوستر‌های قبلی، چنان با گل و بلبل و درخت و دریا و طرح‌های اسلیمی درآمیخته بودند که اگر آن سیمرغ غول‌آسا نبود، به دشواری می‌شد وجه تمایز آن را با اعلان رویداد‌ی غیرسینمایی تشخیص داد. اگرچه همان سیمرغ غول‌آسا هم همواره چالشی غریب می‌نمود؛ چه آن که نشان بصری یک جشنواره را هر سال این قدر درشت در چشمان مخاطب فرو نمی‌کنند و این مزیت دیگر پوستر امسال است که سیمرغ را در ابعادی متناسب با منطق گرافیکی فضای کادر قرار داده است. نکته دیگر، استفاده از شمایل مادرانه شخصیت اصلی فیلم حاتمی است که به نظر می‌رسد با گفتمان سیاسی دولت در این روز‌ها سنخیت دارد. شخصیت اصلی فیلم حاتمی، فرزندان خود را با همه جایگاه‌های مختلف و متضادی که داشتند، گرد هم آورده بود تا بین‌شان همدلی و همراهی بیافریند و این همان وجهی است که در گفتمان وفاق دولت چهاردهم هم جاری است و گویی در این پوستر هم نوعی مهر مادری برای مهرآفرینی میان اقشار و گرایش‌های مختلف در کشور آوازه‌گری می‌شود.

البته پوستر امسال، واجد نکات دیگری هم هست که چون نویسنده این سطور بهره‌ای از تخصص طراحی گرافیک ندارد، ترجیح می‌دهد ذائقه عام خود را بر وجوه تخصصی ماجرا چیرگی ندهد و تحلیل زیبایی‌شناسانه ماجرا را از زبان و قلم اهل فن بشنود؛ حتی اگر مواردی مانند آن دو پرنده کوچک آبی بدجوری توی ذوقش بزنند!

این روز‌ها البته نقد‌های زیادی از طرف افراد مختلف به این پوستر ابراز شده است که قاعدتاً برخی وارد و برخی ناواردند. منتها شاید یکی از انگیزه‌های کلی نقد افراد مختلف بر آن، سپهر کاملاً سنتی و کهن جاری در پوستر است. روزگار ما، روزگار جوانان و مخصوصاً دختران جوان است که شهامت و توانمندی و اثرگذاری خود را در زمینه‌های مختلف به اثبات رسانده‌اند. این انتظار که دوره جدید جشنواره فیلم فجر و سایر رویداد‌های هنری ملی، با ثبت شمایل نسل جدید در اعلانات و پوستر‌ها رقم بخورد، دور از واقع‌بینی نیست. اغلب رأی‌دهندگان به رئیس جمهور، تحول‌خواهانی بوده‌اند که لزوم اعمال جسارت و شادابی و نوگرایی جوانانه را در بافت کهنه دیوان‌سالاری کشور مطالبه می‌کردند و می‌کنند. می‌توان در کنار وفاق خواهی مادرانه، از مطالبات جوانانه هم سخن گفت و طرح نگاشت.

ثبت شده در سایت پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما کد خبر 204017 و در روز شنبه ۸ دی ۱۴۰۳ ساعت 16:21:36
2025 copyright.