نرگس خرقانی گفت: در مستند «مادام» به بررسی زندگی و خاطرات ماریا بایدان از آخرین بازماندگان لهستانی در ایران که نزدیک به ۷۵ سال پیش وارد ایران شدند، پرداخته‌ام و ضدتبلیغ برای ایران محسوب نمی شود.

به گزارش سینماسینما ۀ«نرگس خرقانی» روزنامه نگار و کارگردان مستند «مادام» درباره این فیلم و ایده اولیه آن به خبرنگار سینمایی شبستان گفت: یکی از دوستانم که اطلاعی از فیلمسازی من نداشت، شخصیت «مادام» ماریا بایدان که لهستانی است را به من معرفی کرد. من نیز از گذشته اطلاعاتی درباره لهستانی هایی که در جریان جنگ دوم جهانی به ایران آمدند، داشتم. در ابتدا به قصد هم صحبت شدن به دیدار مادام رفتم، اما وقتی دیدم حافظه خیلی خوبی دارد و خیلی از مسائل را به یاد دارد، تصمیم گرفتم فیلمی درباره او بسازم. در واقع در این فیلم به بررسی زندگی و خاطرات ماریا بایدان از آخرین بازماندگان لهستانی که نزدیک به ۷۵ سال پیش وارد ایران شدند، پرداخته ام.

وی با بیان اینکه مادام بایدان در ابتدا نمی خواست جلوی دوربین حاضر شود، اظهار کرد: چندین ماه طول کشید تا توانستم با او ارتباط دوستانه برقرار کنم و به موازات آن نیز در مورد لهستانی‌هایی که به ایران مهاجرت کردند نیز اطلاعاتم را زیاد کردم، البته کامل کردن تحقیقاتم یک سال طول کشید و از نظر بحث مالی نیز در مضیقه بودم.

خرقانی با اشاره به اینکه ساخت این فیلم مستند، بیش از دو سال به طول انجامید، گفت: همه فیلم‌های قبلی که درباره لهستانی های ایران ساخته شده بود را دیدم که مهمترین آنها، فیلم خسرو سینایی و یک فیلم مستند شبکه Press TV بود. این فیلم ها کلی گویی داشتند و با استفاده از چندین مهاجر و نریشن به وقایع پرداخته شده بود، اما فیلمی که من ساختم، فیلمی بیوگرافی است و همه مطالب از زبان مادام بایدان شنیده می شود.

وی درباره تحقیقاتش برای این موضوع توضیح داد: برای تحقیقاتم به انزلی رفتم جایی که لهستانی‌ها از آنجا وارد ایران شدند، اما با این وجود حتی افرادی که سن شان هم بالا بود، اطلاعی از این واقعه نداشتند و حتی نمی دانستند قبرستان لهستانی ها در کدام منطقه شهرشان واقع است. از طرفی بیمارستان امام خمینی (هزار تختخوابی سابق) چندین سال در دست متفقین و لهستانی ها بود، اما هیچ کس درباره آن اطلاعاتی نداشت و به همین دلیل بیشتر تشویق شدم که این فیلم را بسازم.

این روزنامه نگار و فیلمساز با بیان اینکه «مادام» برای ایران ضد تبلیغ نیست، تاکید کرد: این فیلم به بخشی از فرهنگ ایرانی از جمله مهمان نوازی ایرانی ها اشاره دارد و ضد تبلیغ محسوب نمی شود. اکرانی در دانشگاه تهران داشتم که بسیاری از دانشجویان و اساتید درباره این موضوع ابراز شگفتی کردند و من هم خوشحال هستم که توانستم گوشه ای از تاریخ را زنده کنم.

وی که در نظر دارد این فیلم مستند را در گروه هنر و تجربه اکران کند، درباره اکران خارجی فیلمش توضیح داد: اولین اکران فیلم «مادام» در کاخ ملل مجموعه فرهنگی سعدآباد و با هماهنگی سفارت لهستان انجام شد. در این اکران سفرای کشورها از جمله لهستان و انگلیس نیز حضور داشتند. سفیر انگلیس بعد از تماشای فیلم ابراز تمایل کرد که «مادام» در کشورش دیده شود و بعد از آن در توییتر خود، درباره «مادام» نوشت. این توییت سبب شد که لهستانی ها از کشورهای لهستان، استرالیا، انگلیس، کانادا، آمریکا، اوگاندا و … به من پیام بدهند و می‌خواستند فیلمم را ببینند.

خرقانی در ادامه از اکران «مادام» در ورشوی لهستان در سپتامبر ۲۰۱۸ خبر داد و گفت: هر سال گردهمایی و کنفرانسی با موضوع مهاجرت لهستانی‌ها در جنگ جهانی دوم در ورشو برگزار می شود که قرار است در این گردهمایی فیلم «مادام» نیز اکران شود. همچنین قرار است سه اکران در انگلیس برای «مادام» گذاشته شود.

وی با انتقاد از میراث فرهنگی و ارگان های دولتی که برای اکران این فیلم مستند، هیچ کمکی نکردند، اظهار کرد: من فیلمساز مستقل هستم و چندین اکرانی که برای فیلمم داشتم را خودم هماهنگ کردم و به اندازه ساخت یک فیلم از من انرژی گرفته است. این در حالی است که استقبال لهستانی و انگلیسی ها از این فیلم به مراتب بیشتر از مدیران سینمایی و فرهنگی ماست.

این فیلمساز جوان در پایان ابراز تمایل کرد که فیلم مستندش را در قالب بازگشت ماریا بایدان به لهستان و بلاروس کنونی که قبلاً در لهستان واقع بوده است، ادامه دهد.

به گزارش شبستان، فیلم مستند «مادام» نخستین فیلم مستند بلند نرگس خرقانی است. این فیلمساز پیش از این با دو فیلم کوتاه سه دقیقه‌ای «فیلمنامه» و «عکس خواهرم» در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی حضوری موفق داشت. این فیلم شهریور سال گذشته، به بخش رقابتی مستند شانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی گریت لیکس در آمریکا راه یافت.

این فیلم مستند در شهرهای مختلف از جمله تهران، ری، اصفهان و انزلی تصویربرداری شده است و سایر عوامل این فیلم عبارتند از: دلاور دوستانیان تصویربردار، بابک قائم تدوینگر، بهروز عابدینی صداگذار، نگار نیک نفس عکاس و دستیار کارگردان، حسن شرف الدی مترجم و نرگس خرقانی، کارگردان، تهیه کننده و پژوهشگر.