خانه سینما بهعنوان مهمترین نهاد صنفی سینما، با توجه به حوادثی که تا امروز به خود دیده است، نیاز به ارزیابی و آسیبشناسی دارد. در این مسیر همواره نقش هیئتمدیره تعیینکننده و کلیدی بوده و با توجه به چیدمان اعضایش، در دورههایی ضعیف و دورههایی هم قوی عمل کرده است. حالا که مدتهاست از بازگشاییاش گذشته، توجه جدی به عملکرد خانه سینما میتواند آن را قدرتمندتر از گذشته کند. هرچند که نقش صنوف خانه سینما بهعنوان رکن رکین آن بسیار مهم است. در این مسیر تهیهکنندگان نقش مهم و بسزایی به دلیل کارکردشان در سینما دارند.
به گزارش سینماسینما، با مهرداد فرید، دبیر شورایعالی تهیهکنندگان،گفتوگویی انجام شده، که میخوانید:
چرا در این دوره از هیئتمدیره خانه سینما نمایندهای از تهیهکنندگان در هیئتمدیره خانه سینما وجود ندارد؟ هیئتمدیره قبلی خانه سینما هم چنین وضعیتی داشت که در نتیجه چندان قوی عمل نکرد. درواقع در آن دوره دو صنف مهم کانون کارگردانان و شورایعالی تهیهکنندگان در آنجا نمایندهای نداشتند. شما بهعنوان دبیر شورایعالی تهیهکنندگان سینما، نگاهتان به این مسئله چیست؟
قاعدتا این وضع در هیئتمدیره خانه سینما باعث تضعیف خانه سینما میشود. در دوره قبل هم شاهد بودیم که هیئتمدیره خانه سینما بیش از حد دستبهعصا عمل کرد و اصلا بهروز نبود و به قول معروف، سر بزنگاههای پرمخاطره، از خود واکنش نشان نمیداد و باعث شد که خانه سینما در موقعیتی انفعالی قرار گیرد. خوشبختانه آن خلأ در این دوره کمتر شده است.
علت آن را چه میدانید؟
این ضعف از اساسنامه خانه سینما میآید. به همین دلیل اساسنامه نیاز به بازنگری دارد. اگر بخواهیم دقیقتر به این قضیه نگاه کنیم به این شکل است که اساسا در خانه سینما دو دسته صنوف وجود دارد؛ یکی کارفرمایی و دیگری کارگزاری که گاهی اوقات منافع این دو در جاهایی دچار تلاقی میشود. حالا وقتی هیئتمدیرهای تشکیل میشود، قاعدتا نمایندگان هر دو نوع صنف باید در آن وجود داشته باشند که اینطور نیست. این نقیصه باعث شده تا بسیاری از کارها معطل باقی بماند؛ مثلا موضوع پیمان جمعی کار، ابتر مانده است و تا مشکل اساسنامه حل نشود، این معضلات باقی است.
پیمان جمعی کار متوجه کدام اصل اساسنامه خانه سینماست؟
این پیمان درواقع تفاهمنامهای است میان کارگزاران و تهیهکنندگان که باید به امضا میرسید که تا حالا نرسیده. این پیمان کارفرما را متقاعد میکند تا از اصناف کارگزاری عضو خانه سینما در پروژههای سینمایی استفاده کند.
چرا تا الان این تفاهمنامه به امضا نرسیده است؟
به دلیل اینکه ترکیب ساختار خانه سینما مبتنیبر اساسنامه فعلی نمیتواند چنین بندی را به فعلیت برساند. چون ماهیت صنف کارگزاری و کارفرمایی از هم تفکیک نشده و به رسمیت شناخته نشده است. اینها منافعشان جداست. اگر بناست که به سینما بهمثابه یک صنعت نگاه شود، همپای آن هم خانه سینما باید بهروز شود که متأسفانه تا امروز به این نکته توجهی نشده است.
از نظر شما کدامیک از صنوف در جرگه کارفرمایان و کدامیک در جرگه کارگزاران قرار میگیرد؟
اساسا تهیهکنندگان، پخشکنندگان و سینماداران و تا حدودی هم کارگردانان در جرگه کارفرمایان قرار میگیرند.
چرا کارگردانان؟
خب سه صنف نخست کارفرمایان اقتصادی هستند و در نتیجه انتخابگر و صنف کارگردانان هم با کمی اغماض در این بخش قرار میگیرند. چون آنها هم باید عوامل را انتخاب کنند. ضمن اینکه بسیاری از کارگردانان، تهیهکننده هم هستند. طبیعتا وقتی نمایندگان صنف خانه سینما در مجمع عمومی شرکت میکنند، چون تعداد اصناف کارگزاری بیشتر از کارفرمایی است در انتخاب اعضای هیئتمدیره به کسانی رأی میدهند که از صنف کارگزاری باشند. بنابراین آنها از گردونه سیاستگذاری، صنوف تهیهکنندگان و کارگردانان را حذف میکنند. در هیئتمدیره قبلی و تاحدودی هم در این دوره شاهد چنین نکتهای بودیم. هرچند که با انتخاب مدیرعامل خانه سینما که تهیهکنندهای حرفهای است، این مسئله را تا حدی حل کردهاند.
در این دوره خانه سینما هم آقای اسعدیان از کانون کارگردانان، چندان رأی بالایی نداشت، اما درعینحال ایشان در رأس هیئتمدیره قرار گرفت. بااینحال این مشکل همچنان باقی است؟
این انتقادی که شما دارید، وارد است. البته در ادامه حرفهای قبلیام باید بگویم که اساسا قدرت مدیریت خانه سینما بنا بر تشخص آدمها به ضعیف و قوی دستهبندی میشود. اینها دستهبندیهایی است که مبنای سلیقهای دارد. برای اینکه به سمتی برویم که خانه سینمایی قوی داشته باشیم باید تغییرات اساسنامه را داشته باشیم. ممکن است با حضور افراد قوی مثل آقایان اسعدیان و شاهسواری مسئله موقتا رفعورجوع شود، ولی همچنان مشکل به قوت خود باقی است. به همین دلیل بود که در این دوره ترجیح دادیم نمایندهای نداشته و بیشتر نظارهگر باشیم تا به مرور زمان ببینیم که بالاخره کلونی خودمان را داشته باشیم و از خانه سینما مستقل شویم یا اینکه به تعامل با خانه سینما ادامه دهیم.
در صورت نخست دوباره برخواهیم گشت به زمان زندهیاد سیفالله داد؛ آن زمان که ایشان رئیس هیئتمدیره خانه سینما و کلا در حال رفعورجوع مشکلات تهیهکنندگان بودند؟
بعید نیست. بههرحال باید آماده هر اتفاقی باشیم.
منبع: شرق