نقد و بررسی دو فیلم مستند «تاراز» و «بازگشت دوباره» ساخته فرهاد ورهرام شب گذشته ۲۷ مهرماه از سوی کارگروه نمایش انجمن صنفی کارگردانان مستند برگزار شد.

به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی انجمن صنفی کارگردانان مستند، در ابتدا همایون امامی مستندساز و منتقد به ارزش مهم دو فیلم در سینمای مستند مردم شناسی اشاره کرد و گفت: فیلم «تاراز» ارزش تاریخی بسیار بالایی دارد که یکی از آخرین کوچ‌های سنتی و کلاسیک ایل بختیاری را به تصویر کشیده است.

وی ادامه داد: متاسفانه «تاراز» در زمانی که ساخته شد خوب دیده نشد، اما در حال حاضر به عنوان یکی از مهمترین و اصلی‌ترین فیلم‌های مردم شناسی مطرح است و در آموزش سینما به عنوان یک الگو برای سینمای مستند مردم نگار تدریس می‌شود.
در ادامه مهرداد عربستانی استاد دانشگاه و مردم شناس درباره فیلم «تاراز» گفت: فیلم اطلاعات دقیق و درستی از منطقه کوچ ارائه می‌دهد و علاوه بر آن نریشن و گفتار متن بسیار خوب است. این فیلم سعی دارد نکاتی از کوچ ایل بختیاری که در فیلم «علف» دیده نمی‌شود را از نگاه مردم نگارانه ثبت کند.
وی درباره فیلم «بازگشت دوباره» گفت: کلیدواژه تغییر یکی از مهمترین موضوعات علم انسان‌شناسی است و نگاه نوستالژیک به مسئله تغییر ندارد از نگاه علمی مردم شناسانه تغییر اجتناب ناپذیر است و باید رخ دهد.

محمود یارمحمدلو مستند ساز نیز گفت: سه فیلم «علف»، «تاراز» و «بازگشت دوباره» یکدیگر را کامل و یک شیوه زندگی را از ابتدا تا انتها به شکل هنرمندانه‌ای دنبال می‌کنند.
فرهاد ورهرام درباره فیلم «تاراز» گفت: در ساخت این فیلم با کمبودنگاتیو۱۶mm مواجه بودم و درمجموع۲۱ حلقه ۱۰ دقیقه‌ای نگاتیو داشتم و به خاطر این مسئله مجبور بودم به نسبت سه به یک فیلمبرداری کنم و به سراغ مصاحبه با اهالی کوچ نروم.
وی ادامه داد: قبل از شروع فیلمبرداری یک سال با اهالی ایل به کوچ رفتم و تعداد زیادی از آنها عکاسی کردم که ماحصل این عکاسی به همراه نوشته‌هایم از فضای کوچ، کمک بسیاری به فیلمبردار فیلم کرد.
ورهرام خاطرنشان کرد: عشایر فقط به خاطر علف کوچ می‌کنند و این امر باعث آسیب به مراتع طبیعی می‌شود و این مختص منطقه قلمرو ایل بختیاری نیست شامل تمام مراتع طبیعی ایران می‌شود. در طی مسیر کوچ در زمان فیلمبرداری شاهد این مسئله بودم و فروپاشی جامعه کوچ رو را حس می‌کردم که درنهایت در فیلم «بازگشت دوباره» این مسئله به خوبی نمایان می‌شود.
آرش اسحاقی، مستندساز حضور ورهرام را در فیلم «تاراز» از دو منظر مورد بررسی قرار داد ابتدا به عنوان مردم شناس که فیلم درست و علمی ساخته و دیگری به عنوان فیلمسازی که به خوبی توانسته کوچ را روایت کند.
مهرداد فراهانی منتقد نیز بیان داشت: در فیلم مستند برخلاف فیلم داستانی هیچ راشی دورریختنی نیست و هر تصویر با حضور یک کارگردان خلاق می‌تواند به فیلم اضافه شود و روایت را کامل کند و ما در فیلم بازگشت دوباره شاهد این اتفاق هستیم.