دومین فیلم ساموئل خاچیکیان و به گفته منتقدان کاملترین اثر او برای اولین بار به نمایش درمی آید.
به گزارش سینماسینما، نسخه مرمت شده فیلم “طوفان در شهر ما” دومین ساخته ساموئل خاچیکیان پس از ۶۰ سال برای اولین بار در ایران به نمایش درمی آید.
ساموئل خاچیکیان را اولین جنایی ساز سینمای ایران میدانند. اولین فیلم او “چهارراه حوادث” (۱۳۳۳) با موفقیت همراه بود و همین موفقیت باعث شد که خاچیکیان راه خود را با همین سبک ادامه دهد. دومین فیلم او “طوفان در شهر ما” (۱۳۳۶) براساس یکی از داستانهای خودش که به زبان ارمنی نوشته و چاپ کرده بود در استودیو “آژیر فیلم” ساخته شد.
خاچیکیان ساختن طوفان در شهر ما را شیرینترین خاطره زندگی اش میدانست. اعتقاد داشت در این فیلم به خودش و کارش وفادارتر و صادق تر است. طوفان در شهر ما داستان دیوانهای زنجیریست (آرمان) که از تیمارستان میگریزد و به خانهای مخروبه پناه میبرد. فیلم در ۲۴ فروردین ۱۳۳۷ در سینماهای: ایران، مولنروژ و دیانا اکران و با استقبال بینظیر مخاطبان روبرو میشود. فیلم از سال ۱۳۳۷ در پستوی انبارها میماند تا اینکه در سال ۱۳۹۶ با همکاری فیلمخانه ملی ایران در مرکز مرمت فیلم بولونیا به همراه سه فیلم دیگر از خاچیکیان ( دلهره، ضربت و چهارراه حوادث) مرمت میشود. هر ۴ فیلم پس از ۶۰ سال در سی و یکمین دوره جشنواره سینما ریتروواتو در شهر بولونیا ایتالیا به نمایش درآمدند. این جشنواره از سال ۱۹۸۶ کار خود را آغاز کرد و به معتبرترین رویداد برای نمایش فیلمهای کلاسیک و گمنام تاریخ سینما تبدیل شد.
طوفان در شهر ما فارغ از بحثهای تکنیکی جذاب، حاوی تصاویر مستندی از روزهای پایانی سال ۱۳۳۶ در تهران است. به همین علت علاوه برسینمادوستان میتواند برای پژوهشگران و مورخان نیز جذاب باشد. جلوههای بصری خاص، طراحی صحنه، نور و گریم در این فیلم کاملا متفاوت با کلیشههای رایج سینما ایران بود.
خاچیکیان در مصاحبهاش با عباس بهارلو درباره فیلم میگوید: عدهای از دوستان پیشنهاد کردند که طوفان در شهر ما را برای خودم بسازم و برای این منظور “آژیرفیلم” را تاسیس کنیم. نفری ده بیست هزار تومان وسط گذاشتیم، یک دوربین (کامرافلکس) خریدیم که خیلی قدیمی و مستعمل بود و موتورش اگر ۲۵ ثانیه بیشتر کار میکرد آتش میگرفت. از ابتداییترین دوربینهای ساخت فرانسه بود. دفتری هم پشت سینما یونیورسال، در کوچه کلات کرایه کردیم و اسمش را گذاشتیم آژیرفیلم. با امکانات ناچیز همین موسسه ۶ فیلم ساختم.
خاچیکیان: حرفی که در طوفان در شهر ما میخواستم بزنم این بود که ما در اجتماع خودمان فرد دیوانه را روانی و زنجیری میدانیم که احتیاج به معالجه دارد و بایستی تحویل بیمارستان داده شود در صورتیکه در اجتماع دیوانههای زیادی داریم در لباسهای مختلف. آزاد هم هستند و چه بسا بعضی از آنها خیلی هم محترم اند. اما کسی که گفته میشود مغز ندارد و گرسنه است اگر کج تکان بخورد یقه او را میچسبند که یا تو دزدی یا کوچهای هستی. این گوشهای از دنیای من بود که در طوفان در شهر ما پیاده کردم. طوفان در شهر ما از بعضی لحاظ شیرینترین خاطرهی زندگی من است. وقتی اسم فیلم را پیش من میآورند انگار لالایی برایم میگویند، یک دنیای آبی رنگ میبینم چون حس میکنم در این کار خیلی صداقت به کارم داشتم و به خودم وفادار بودم. بعد از این کار بود که تهیهکنندگان مرا به دنبال خود کشیدند و من هم از این شاخه به آن شاخه رفتم. اگر به روال کارم در طوفان در شهر ما وفادار میماندم شاید برایم بهتر بود.
ما برای ضبط کردن تصویر یک رعد و برق ساعتها منتظر میماندیم و ۱۵ بار از رعد و برق فیلم گرفتیم تا اینکه در نهایت موفق به ضبط یک رعد و برق ۷ فریمی شدیم و همان را در فیلم استفاده کردیم.*
نسخه مرمت شدهی “طوفان در شهر ما” به همت سینماتک خانهی هنرمندان و با همکاری فیلمخانه ملی ایران در تاریخ ۱ بهمن ماه ۱۳۹۷ ساعت ۱۹ در سالن ناصری خانهی هنرمندان به نمایش گذاشته خواهد شد و پرویز جاهد به نقد و بررسی این فیلم خواهد پرداخت.
منبع متن مصاحبه * کتاب پرونده یک جنایی ساز: ساموئل خاچیکیان، عباس بهارلو، نشر قطره