فرانک ارتا در شرق نوشت :
ضرب الاجل دوماهه وزیر ارشاد درباره تعیین تکلیف فیلم های توقیفی به اتمام رسید و روز گذشته ابراهیم داروغه زاده، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، دراین باره به طور رسمی اعلام نظر کرد.
این مسئول سینما در گفت وگو با ایلنا، با اشاره به روند تشکیل کمیته رفع توقیف فیلم ها گفت: «بعد از نامه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به رئیس سازمان سینمایی و تاکید محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی، کمیته ای با حضور نماینده ای از طرف خانه سینما، یکی از کار شناسان سینما و من به عنوان سه عضو ثابت تشکیل شد».
او ادامه داد: «در صورت لزوم و در مواردی از کارگردان یا تهیه کننده نیز برای گفت وگو دعوت می شود».
هرچند از فحوای سخنان آقای داروغه زاده مطالب جدیدی ارائه نشده است، چون در نخستین گفت وگوی مطبوعاتی خود با یکی از خبرگزاری ها تقریبا مشخص شد که تکلیف فیلم ها چه خواهد بود، اما در باب این گفت وگوی خبری می توان پرسید که اصلا چرا هیچ وقت اسامی اعضای کمیته های تعیین کننده وضعیت فیلم ها علنی نمی شود. غیر از دوره صدارت دکتر حجت الله ایوبی در سازمان سینمایی که اسامی اعضای شورای پروانه ساخت و نمایش رسانه ای شد، دیگر قبل و بعد از آن معمولا اسامی پشت تصمیمات پنهان باقی مانده اند و نکته مهم تر دیگر اینکه معاون ارزشیابی به متر، معیار و مبنای بررسی مجدد فیلم ها اشاره ای نکرد! اینکه بر اساس کدام یک از موازین و قوانین کشور چرا فیلمی در دوره ای قابل نمایش می شود و در دوره ای غیرقابل نمایش!
داروغه زاده در این گفت وگوی کوتاه ادامه داد: «همان طور که پیش از این اعلام شده بود، در جلسات این کمیته حدود ۱۲ فیلم مورد بحث و بررسی قرار گرفتند و فیلم هایی همچون «خانه پدری» (کیانوش عیاری)، «آشغال های دوست داشتنی» (محسن امیر یوسفی)، «عصبانی نیستم» (رضا درمیشیان)، «ارادتمند؛ نازنین، بهاره و تینا» (عبدالرضا کاهانی)، «خانه دختر» (شهرام شاه حسینی)، «پارادایس» (علی عطشانی)، «صد سال به این سال ها» (سامان مقدم) و چند فیلم دیگر مورد بررسی قرار گرفتند».
اگر به فهرست این فیلم ها نگاه دقیقی بیندازیم، هیچ کدام از این فیلم ها نه تنها محتوای هم شکل دارند، بلکه در فرم، ساختار و مهم تر جایگاه بصری و زیبایی شناسی هم ردیف نیستند. ضمنا تاریخ ساخت فیلم ها کاملا متفاوت از یکدیگر هستند. پس چگونه می توان درباره همه آنها با معیارهای اخلاقی و عرفی یکسان، یکجا با ترازوی عدالت تصمیم گرفت؟!
معاون ارزشیابی ادامه داد: «وظیفه ای که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازمان سینمایی و بالطبع به کمیته محول کرده بود، حتی زودتر از زمان مقرر انجام شده و جمع بندی نظرات در مصاحبه رسانه ای دو هفته قبل به سمع و نظر اهالی سینما رسیده است و از این هفته شورای پروانه نمایش بازبینی مجدد فیلم های مذکور را در دستور کار خود قرار خواهد داد».
پیش از این داروغه زاده درباره هر یک از فیلم های توقیفی اظهارنظر کرده بود که در این میان به نظر می رسد فیلم «ارادتمند؛ نازنین، بهاره و تینا» (عبدالرضا کاهانی) هیچ وقت پروانه نمایش نخواهد گرفت! او در گفت وگویی با ایسنا عنوان کرده بود: «من به عنوان معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی معتقدم بسیاری از فیلم هایی که در این سال ها توقیف شدند، نه مُخل امنیت نظام بودند و نه خط قرمزهای اصلی را رد کرده بودند. درحال حاضر هم بر این باورم مهم ترین ارزشی که باید از آن دفاع کنم، «قانون جمهوری اسلامی ایران» است».
البته ابراهیم داروغه زاده به طور دقیق به ماده قانونی ای که به آن استناد کرده، اشاره ای نکرد.
ابراهیم داروغه زاده در پاسخ به اینکه «وقتی با قاطعیت می گویید از شوراهای صدور پروانه ساخت و نمایش شما هیچ فیلمی که امکان توقیف شدن داشته باشد بیرون نمی آید، آیا به این معنی است که در این دوره سخت گیری ها و ممیزی ها برای پروانه ساخت یا نمایش بیشتر می شود؟» بیان کرد: «شوراهای پروانه ساخت و نمایش همیشه خیلی سخت گیرانه این کار را انجام می دادند، ولی برای من این مهم است که شورای پروانه ساخت هم سخت گیرانه تر باشد. البته این سخت گیرانه بودن صرفا بخش ممیزی را دربر نمی گیرد، بلکه علاوه بر ممیزی، مسئله کیفی و سطح فیلم نامه را هم دربر می گیرد، چون از فیلم نامه ای که سطحی باشد، فیلم شاهکاری تولید نمی شود. پس باید کمک کنیم فضا و فرصتی ایجاد شود که وقتی فیلمی به شورای پروانه ساخت ارائه می شود صرفا به آنجا به عنوان شورایی برای اعمال ممیزی نگاه نشود و به دنبال این هستیم کاری کنیم که سطح کیفی فیلم ها هم افزایش پیدا کنند، در نتیجه حتما از این به بعد شوراهای پروانه ساخت سخت گیری های بیشتری را برای صدور مجوز اعمال می کنند و تاکید می کنم این سخت گیری صرفا به معنای ممیزی نیست».
با وجوداین معاون ارزشیابی توضیح نداد که اگر سخت گیری، معنای ممیزی نمی دهد، پس مفهوم دیگر آن چیست!
این مدیر فرهنگی در ادامه درباره فیلم هایی مثل «خانه پدری»، «عصبانی نیستم» و «آشغال های دوست داشتنی» گفت: «از نظر شورای پروانه نمایش ما و همچنین خود من این سه فیلم قابلیت نمایش دارند. البته باز هم عرض می کنم وقتی می گویم فیلمی قابلیت نمایش دارد به این معنی نیست که آن را دوست دارم و مورد پسند من است یا حتی با حرفی که فیلم مطرح می کند، موافقم».
او سپس افزود: «درباره فیلم «آشغال های دوست داشتنی» نباید فراموش کرد بخشی از فیلم به فتنه سال ۸۸ مربوط است که به هرحال آن مسئله خط قرمز نظام است؛ یعنی مسئله فتنه از آن جنبه ای که محسن امیریوسفی به آن نگاه کرده مردود و جزء خطوط قرمز است که طبیعتا شورای پروانه نمایش هیچ دوره ای به آن مجوز نخواهد داد، ولی آقای امیریوسفی آن بخش ها را اصلاح کرده و مواردی که جزء فتنه بوده، همه برطرف شده اند و الان فیلم تبدیل شده به اثری که فضای گفتمانی ایجاد می کند و فرزندان یک خانواده مثل فرزندان یک نظام هرکدام با طرز تفکری متفاوت با یکدیگر گفت وگو می کنند».
داروغه زاده درباره فیلم «کاناپه» نیز گفت: «بعضی فیلم ها هستند که تصمیم گیری درباره آنها در اختیار شورای پروانه نمایش نیست، بلکه خارج از مجموعه باید بررسی شوند؛ مثل «رستاخیز» که پروانه نمایش داشت، ولی برخی مراجع تقلید با آن مخالف بودند و حکم مرجع تقلید را نمی توان کنار گذاشت».
وی در پاسخ به اینکه درحال حاضر تکلیف چند فیلم در کمیته مشخص شده است؟ گفت: «در کمیته حدود ۱۰ فیلم برای بررسی وجود داشت که الان مشکل فیلم «خانه دختر» حل شده و حتی قرار شده سکانسی کامل فیلم برداری شود. مشکل فیلم «پارادایس» هم حل شده است. مسئله «خانه پدری» در کمیته حل شده و چون به آنجا رسیدیم که طبق خواست فیلم ساز امکان تغییر در فیلم نیست، ما گزارش را به شورا می دهیم تا آنها تصمیم بگیرند. درواقع می توانم بگویم مشکل بیشتر فیلم ها در این کمیته حل شده است».