احمدرضا کاظمی- جناب آقای جواد لاریجانی اخیرا با خبرگزاری تسنیم مصاحبهای داشته و گفته «فیلترینگ، مثل در و دیوار خانه است». واقعا تشبیه از این زیباتر، ادبیتر و علمیتر؟ بعید میدانم حتی آقای حدادعادل هم که شاعر است بتواند اینقدر رندانه تشبیه کند! من شخصا در طول زندگیام تاحالا فقط یک تشبیه زیباتر از این دیدهام آن هم آنجایی است که حضرت حافظ میگوید «در خم زلف تو آن خال سیه دانی چیست؟ / نقطه دوده که در حلقه جیم افتادست» و خم زلف یار را به گردی حرف «ج» و خال یار را که در وسط این خم زلف قرار گرفته، به نقطه جیم تشبیه کرده! به همین مناسبت امروز میخواهیم ببینیم برای غالب کردن چه چیزهای دیگری به مردم، میشود یک شباهت مناسب پیدا کرد:
لغو کنسرت!
لغو کردن کنسرت از دو جهت مثل «تزریق کردن واکسن» است! اول این که جفتشان هم درد دارند هم سوزش ولی یک عده معتقدند که وجودشان لازم و ضروری است! دوم هم این که شما به هوای دیدن خواننده موردعلاقه و شنیدن آهنگهای شاد او راهی سالن برج میلاد میشوید اما وقتی میرسید میبینید که نه تنها خبری از ساز و آواز نیست، بلکه تازه باید سوار ون گشت ارشاد هم بشوید! درست مثل زمانی که بچه بودیم و وقتی بابا مامان میخواستند ببرندمان دکتر آمپول بزنیم الکی میگفتند: «عزیزم! لباساتو بپوش میخوایم بریم شهربازی چرخ و فلک سوار شی»!
تسخیر سفارت!
بالا رفتن خودسرانه از دیوار سفارتخانهها را میتوان به «وازکتومی» تشبیه کرد. چون برخلاف گذشته، امروزه جفتشان تقریبا غیرقانونی هستند اما با این وجود باز هم یک عده این کار را انجام میدهند. هدف همگی هم از انجام آنها یک چیز است: «جلوگیری»! کسانی که وازکتومی میکند میخواهد جلوی بچههای احتمالی » را بگیرید، کسانی هم که میریزند توی سفارت عربستان و انگلیس میخواهد جلوی دسیسههای احتمالی را بگیرند.
املاک نجومی!
املاک نجومی از این جهت که معلوم نیست «کی داده و کی گرفته» خیلی شبیه «مهریه» است. البته باز مهریه یک حد و حدود مشخصی دارد و نهایتا ۱۲۰ تا سکهاش حساب میشود اما تخفیفات شهرداری ماشالا مثل خرید از دستفروشهای دم متروی صادقیه است، شلواری که دم مغازه ۱۲۰ هزار میدهند را به ۲۵ تومان میشود ازشان خرید!
صدا و سیما!
بهترین تشبیهی که برای یک سری از برنامههای صداوسیما مثل هفت و ۲۰:۳۰ میتوان داشت «بیزاکودیل» یا «شربت گلیسیرین» است! برای کسانی که نمیدانند اینها چیست باید بگویم که اینها داروهای مُلین برای رفع خشکی مزاج هستند! البته برای سریالهای کسلکننده و «خوابآور» مثل کلید اسرار، کیمیا، دلنوازان و امثالهم فکر کنم «دیازپام» تشبیه مناسبتری باشد. شما نونبربری با ماستچکیده و سیرترشی و دوغ بخوری هم اینجوری خوابت نمیگیرد!
سایر گزینهها !
همانطور که میدانید هر تشبیه چند رکن اصلی از جمله مشبه، مشبهبه و وجهشبه دارد. در ادامه به علت ضیقِ مکان(!) (محدودیت تعداد کلمات ستون) بطور خلاصه چند مثال میزنم، توضیحاتش را خودتان توی ذهنتان تجسم کنید!
– مشبه: «احمدینژاد» / مشبهبه: «آش کشک خاله» / وجهشبه: «بخوری پاته نخوری پاته!»
– مشبه: «مجله یالثارات» / مشبهبه: «بچهقلدر مدرسه» / وجهشبه: «فحاشی و به هیچکس جواب پس ندادن! حتی ناظم!»
– مشبه: «کیهان» / مشبهبه «اَره» / وجهشبه: «اگه گیر بده به جاییت، نه راه پس داری نه پیش!»
– مشبه: «محمدرضا عارف» / مشبهبه: «کویر لوت» / وجهشبه: «سکوت»
– مشبه: «دولت تدبیر و امید» / مشبهبه: «کاچی» / وجهشبه: «بهتر از هیچی!»
– مشبه: «بانکیمون» / مشبهبه: «مرحوم حمیده خیرآبادی» / وجهشبه: «ابراز نگرانی»
تماشاگران