فروش آثار در گیشه سینماهای ایران در ۱۰ سال گذشته تا به این اندازه پایین نبوده است. شاید بعد از اکران‌های ناموفق سینمای ایران در سال ۸۸ و رمضان آن سال که به باور بسیاری، یکی از کم‌رونق‌ترین اکران‌های سینمای ایران در دو دهه گذشته به‌شمار می‌آمد، سینمای ایران در چند سال گذشته همواره با فروش خوب آثار و رونق گیشه‌ها توانسته است چراغ سینماها را روشن نگه دارد.
به گزارش سینماسینما، از چهارشنبه هفته گذشته ۵ فیلم جدید در سینماهای سراسر کشور اکران خود را آغاز کرده‌اند که در نخستین گام فروش ناامیدکننده‌ای داشتند.
براساس آمار، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت با نمایش ۵فیلم جدید «تولدت مبارک»، «خانه دیگری»، «نبات»، «وکیل مدافع» و «سامورایی در برلین» سینماهای سراسر کشور رنگ تازه‌ای گرفت و به نمایش ۷ هفته‌ای آثار اکران نوروزی تا حدودی پایان داد.
اما این ۵ فیلم که تا حدودی نمایش آنها با آغاز ماه مبارک رمضان نیز همزمان شد، در یک هفته گذشته فروش ناامیدکننده‌ای داشتند و هنوز نتوانسته‌اند مخاطبان خود را جذب کنند.
تبلیغات مناسب شرایط را در گیشه تغییر می‌دهد
شاید یکی از دلایل نبود مخاطب در سینماها، نداشتن تبلیغات کافی است. تبلیغات محیطی و استفاده از ظرفیت شبکه‌های تلویزیونی در جذب مخاطب می‌تواند به رونق دوباره گیشه کمک کند.
رئیس انجمن سینماداران با اشاره به اینکه تبلیغات مناسب برای طرح‌های اکران ماه رمضان انجام نشده است، بیان کرد: بهتر بود طرح نیم‌بهای بلیت سینماها در ایام ماه مبارک رمضان از افطار تا سحر اجرا می‌شد زیرا در این زمان مخاطبان بیشتری به سینما مراجعه می‌کردند.
محمدقاصد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران درباره شرایط سینماها و اکران فیلم‌ها در ایام ماه رمضان بیان کرد: چیدمان فیلم‌هایی که برای ماه رمضان انتخاب و اکران شدند مناسب نبود و نمی‌توان آنچنان روی گیشه آنها حساب کرد، این در حالی است که قرارداد تعدادی فیلم خوب برای اکران عید فطر بسته شده است.
او با بیان اینکه فیلم «سامورایی در برلین» و «نبات» گیشه به‌نسبت بهتری نسبت به بقیه فیلم‌های روی پرده داشتند، به ایسنا گفت: استقبال از سینما نسبت به ماه رمضان بد نیست اما ازطرفی انتظار هم نداشتیم که گیشه فیلم‌ها به این شکل باشد. اکنون به خاطر شرایط قرار گرفتن در ماه رمضان نه می‌توانیم بگوییم اکران خوب است و نه می‌شود گفت که بد است، بلکه در شرایط متوسط و میانه‌ای قرار گرفته‌ایم.
مدیر سینما ماندانا در ادامه با اشاره به طرح‌های ویژه ماه مبارک رمضان بیان کرد: شورای صنفی اکران به انجام این کار تصمیم گرفت و نظرشان این بود که طرح نیم‌بها بودن بلیت سینما از سحر تا افطار مانند ۲ سال گذشته اجرا شود اما من به این طرح رضایت نداشتم و معتقد بودم چون مخاطب ما قبل از افطار کمتر است، اگر این طرح نیم‌بها به بعد از افطار کشیده می‌شد بهتر بود زیرا ما ۲ سال پی‌درپی هم این طرح را داشتیم و تا افطار بلیت نیم‌بهابود و بعد از آن تمام‌بها ولی شاهد تاثیر زیادی نبودیم.
وی افزود: این نکته را به عنوان مدیر سینما می‌توانم بگویم که وقتی مردم روزه هستند تا افطار کمتر از سینما استقبال می‌شود. چند سال پیش این طرح وجود داشت که بلیت سینما بعد از افطار نیم‌بها بود البته در آن زمان موضوع تبلیغات هم اهمیت زیادی داشت به این معنی که تلویزیون همکاری بهتری انجام می‌داد و همین عاملی می‌شد که مردم از اجرا شدن این طرح‌ها اطلاع پیدا می‌کردند اما همکاری نکردن تلویزیون باعث شده این طرح ناکارآمد جلوه کند.
رئیس انجمن سینماداران در ادامه با اشاره به استقبال کم مخاطبان از برخی فیلم‌ها افزود: به اینگونه فیلم‌ها ۲ یا ۳ سانس اختصاص داده می‌شود اما بازهم استقبال زیادی از آنها نمی‌شود و سانس‌هایی داشته‌ایم که مخاطب نداشته و بلیتی فروخته نشده است. البته در این میان با توجه به امکان باز بودن سینماها تا سحر، برخی از فیلم‌هایی که اکنون روی پرده هستند و نه آنهایی که از ماه رمضان روی پرده رفته‌اند، به سانس ویژه و بامدادی هم رسیده‌اند و همچنان مخاطب خودشان را دارند.
چیدمان فیلم‌های ماه رمضان اشتباه است
سعید خانی با اشاره به چیدمان اکران ماه مبارک رمضان گفت: شورای صنفی نمایش تحت‌تاثیر اکران نوروزی قرار گرفت و پیش‌بینی برای اکران دوم نوروز که با شروع ماه رمضان همزمان شد، نکرد.
مدیر دفتر پخش «خانه فیلم» با انتقاد از چیدمان فیلم‌ها در ایام ماه مبارک رمضان بیان کرد: متاسفانه سینما هم فضای متفاوتی از دیگر فعالیت‌های کشور ندارد و برنامه‌ریزی‌های دقیقی وجود ندارد.
او ادامه داد: ما باید پیش‌بینی‌های لازم را انجام می‌دادیم و می‌دانستیم که با توجه به شروع ماه رمضان، برنامه اکران دوم نوروزی وجود ندارد؛ بنابراین باید تدبیری اندیشیده می‌شد که دوباره ۶ یا ۷ فیلم با هم اکران نشوند. وقتی این تعداد فیلم را با هم اکران می‌کنید باعث می‌شود ظرفیت‌های اکران به همه فیلم‌ها نرسد و باید برای آن پیش‌بینی‌هایی می‌شد. وقتی در یک زمان فیلم‌های ضعیف اکران می‌شوند، برای سینمادار و سینما هزینه دارد.
این پخش‌کننده افزود: بعد از این زمان و از عید فطر هم قرار است چند فیلم قوی همزمان با هم اکران شوند که این هم مشکلاتی را ایجاد می‌کند؛ یعنی مدتی فیلم خوب نداریم و دوباره در یک بازه زمانی چند فیلم خوب با هم روی پرده می‌روند که در این حالت با توجه به تعداد سالن‌های سینمایی و ظرفیت‌های موجود شرایط برای هریک از فیلم‌ها سخت می‌شود. برای ماه رمضان چون شورای صنفی با صاحبان آثار صحبت نکرده بود و به آنها انگیزه‌ای برای اکران نداده بود، باعث شد چند فیلم ضعیف باهم روی پرده بروند.
تهیه‌کننده «لونه زنبور» به ایسنا گفت: چون امسال آیین‌نامه می‌گفت که فیلم‌ها ۷ هفته می‌توانند سرگروه باشند و فیلم «رحمان ۱۴۰۰» هم از نمایش برداشته و فیلم دیگری جایگزین آن شد، شورای صنفی گفت این فیلم می‌تواند نمایش خود را ادامه دهد اما به هر حال باید پیش‌بینی می‌شد که در ایام ماه رمضان و با این تعداد فیلمی که همزمان روی پرده می‌روند شرایط خوبی را در گیشه نخواهیم داشت.
خانی در پایان با اشاره به اینکه «متاسفانه اکنون همه فیلم‌هایی که برای سال‌های گذشته بوده و فرصت اکران به آنها نرسیده است، روی پرده خواهند رفت»، مطرح کرد: باید از همان ایام نوروز با فیلمسازان مذاکراتی انجام می‌شد زیرا اگر بخواهیم نگاهی بلندمدت‌تر هم داشته باشیم، محرم و صفر را درپیش داریم که آن‌هم محدودیت‌هایی برای اکران ایجاد می‌کند. بنابراین باید با صاحبان فیلم‌های غیرکمدی صحبت شود و شرایطی را برای‌شان درنظر بگیرند تا در بازه‌های زمانی خاص، شاهد خالی بودن گیشه سینما از فیلم‌های خوب نباشیم.
وضعیت نگران‌کننده اکران ماه مبارک رمضان
شرایط اکران فیلم‌ها و سخت شدن سینماداری باعث شده است بسیاری از سینماداران نسبت به آینده شغلی خودشان ابراز نگرانی کنند.
مدیر پردیس سینمایی آزادی درباره شرایط اکران و چیدمان فیلم‌های روی پرده معتقد است متاسفانه فروش گیشه برخی فیلم‌هایی که اکنون روی پرده هستند به قدری ضعیف است که احساس نگرانی می‌کنیم.
رضا سعیدی‌پور با اشاره به شرایط فروش فیلم‌ها و ارزیابی‌اش از گیشه ماه مبارک رمضان توضیح داد: از مجموع فیلم‌هایی که در حال اکران هستند، ۳فیلم که ۲ فیلم اکران‌شان پیش از ماه رمضان آغاز شده، مانند «متری شیش‌ونیم»، «تگزاس» و «سامورایی در برلین» نسبت به بقیه فیلم‌ها فروش بهتری داشته‌اند. البته فیلم سینمایی «نبات» هم از نظر فروش گیشه بین دیگر فیلم‌هایی که از ابتدای ماه رمضان روی پرده رفته‌اند، فروش خوبی داشته است.
او ادامه داد: متاسفانه فروش گیشه بقیه فیلم‌ها به قدری ضعیف است که احساس نگرانی می‌کنیم زیرا هزینه‌ای برای ساخت فیلم‌ها شده و باید اکران شوند اما آنطور که انتظار داشتیم از آنها استقبال نشده است. نکته اینجاست که چیدمان فیلم‌ها برای ماه رمضان بد نیست بلکه یکی از دلایل ضعف فروش در سینماها، تبلیغات بسیار کم است. درواقع اطلاع‌رسانی خوبی انجام نشده و بیشتر مردمی که به سینما مراجعه می‌کنند، اطلاع ندارند که بلیت در سینماها تا افطار نیم‌بها است.
این مدیر سینمایی افزود: وقتی قرار است طرحی اجرا شود همراهش باید اطلاع‌رسانی هم وجود داشته باشد تا مردم بتوانند درست تصمیم بگیرند. این اطلاع‌رسانی کارکرد درستی نداشته و مردم نمی‌دانند که می‌توانند فیلم‌ها را تا پیش از اذان نیم‌بها ببینند.
سعیدی‌پور در پایان درباره طرح نمایش فیلم از افطار تا سحر هم گفت: برای همین چند فیلم پرفروش اکران‌های فوق‌العاده هم قبل از ساعت ۱۲ و هم بعد از ساعت ۱۲ داشتیم. البته باید به این نکته هم اشاره کرد که در هفته نخست اجرای طرح‌های ویژه ماه رمضان هستیم و امیدواریم از این هفته شرایط بهتر شود.
فروش برخی فیلم‌ها به اندازه قبض برق سینما هم نمی‌شود
رونق نداشتن سینماها و فروش نرفتن فیلم‌ها نگرانی‌های تولیدکنندگان را افزایش داده است. بسیاری از تهیه‌کنندگان نسبت به آینده کاری در این حرفه ابراز نگرانی می‌کنند.
یک تهیه‌کننده سینما با بیان اینکه «فروش برخی فیلم‌ها در این ماه حتی به اندازه قبض برق سینما هم نمی‌شود» معتقد است باید کارشناسی بهتری روی اکران فیلم‌ها انجام شود و ترکیبی که اکنون ایجاد شده است برای ماه رمضان یک ضربه به گیشه سینما به‌شمار می‌آید.
جواد نوروزبیگی، تهیه‌کننده فیلم‌هایی چون «زهرمار»، «مارموز» و «تابستان داغ» درباره ارزیابی‌اش از چیدمان اکران و شرایط نمایش فیلم‌ها در ماه رمضان بیان کرد: به نظر می‌رسد برای چیدمان ماه رمضان عجله شد. درواقع برای ایام نوروز چیدمان اصلی انجام شده بود اما برای نمایش فیلم‌ها برای دور دوم اکران‌های نوروزی عجله شد تا فیلم‌ها را به هر دلیلی اکران کنند.
او با تاکید بر اینکه باید «اکران فیلم‌ها روی پرده سینما کارشناسی شود»، به ایسنا گفت: برخی فیلم‌هایی که درحال‌حاضر اکران شده‌اند، فروش‌شان حتی به اندازه قبض برق سینماها نیست. بنابراین نمی‌دانم چه اجبار و دلیلی است که این فیلم‌ها روی پرده بروند. باید اکران‌ها کارشناسی شوند بنابراین شاید بهتر بود فیلم‌هایی که برای اکران دوم نوروز درنظر گرفته بودند در این زمان روی پرده می‌رفتند.
این فیلمساز افزود: وقتی به آمار فروش‌ها نگاه می‌کنیم، شرایط برای من فیلمساز هم ناامیدکننده است و فکر می‌کنم وقتی اکران دوم نوروز شرایطش این است، چه برسد به بقیه سال و این اتفاق بر مخاطب هم تاثیر می‌گذارد. در سال‌های گذشته ماه رمضان به دلیل طرح‌های ویژه‌ای که اجرا می‌شد پرفروش بود اما با این شرایطی که ایجاد شده، خودمان به آن آسیب رساندیم.
نوروزبیگی در ادامه عنوان کرد: فیلم‌هایی را مجوز دادند که دلیلی برای اکران ندارند و مشخص است فروش نخواهند داشت. این یک چیدمان نادرست است. از طرفی برای اکران عید فطر حجمی از فیلم‌های در جدول نمایش قرار خواهند گرفت که پرمخاطب خواهند بود و بازهم به احتمال زیاد بعد از آن گیشه سینما از فیلم‌های خوب خالی خواهد شد. درنهایت می‌توان گفت این ترکیبی که ایجاد شده برای ماه رمضان یک ضربه به گیشه سینما است.
تهیه‌کننده «سلام بمبئی» گفت: در این ماه بسیاری از مردم تا سحر بیدار هستند و دوست دارند تفریح داشته باشند و به سینما بروند و در سال‌های پیش فیلم‌ها فروش داشتند و شرایط خوبی وجود داشت اما الان به غیر از چند فیلمی که اکران‌شان پیش از ماه رمضان آغاز شده و همچنان فروش دارند از دیگر آثاری که از ابتدای این ماه روی پرده رفتند استقبالی نشد و فیلم‌ها آسیب دیده‌اند. وی همچنین با بیان اینکه فیلم‌های پرفروشی که اکنون روی پرده هستند، بیشتر همان‌هایی هستند که پیش از ماه رمضان هم روی پرده بودند، اظهار کرد: از بین فیلم‌هایی که با شروع ماه رمضان اکران شدند، به غیر از «سامورایی در برلین»، «نبات» فروش بهتری داشته که البته آن هم تاثیر چندانی بر گیشه این ماه نداشته است. باید روی چیدمان دقت شود و وقتی برای فیلمی ۲ یا ۳ نفر به سالن می‌روند، برای چه چراغ سینما روشن بماند؟
نوروزبیگی درباره تمایل سینماگران برای نمایش فیلم‌های‌شان در این ایام از سال گفت: همه ما فیلمسازان دوست داریم و ترجیح می‌دهیم فیلم‌مان در ایام نوروز روی پرده برود و امکان ندارد کسی این موضوع را انکار کند، در این میان وظیفه شورای صنفی نمایش، نظم‌دهی است بنابراین شورا باید به این نکته‌ها توجه کند. تعدادی از فیلم‌ها به اجبار باید در ماه رمضان اکران شوند اما از این چیدمان مشخص بود که فیلم‌ها فروش خوبی نخواهند داشت و گویی مهم روی پرده رفتن آنها بوده و تهیه‌کننده هم از این شرایط آگاه است و در آخر هم می‌گوید اجازه نمایش فیلمم را در ماه رمضان صادر کردند و به همین دلیل اثرم فروش خوبی نداشت و به نوعی پایین بودن فروش‌شان را اینگونه توجیه می‌کنند.
فیلم‌ها چقدر فروختند؟
در بررسی فیلم‌های تازه اکران همچنان مانند ۴ هفته گذشته «تگزاس ۲» به کارگردانی مسعود اطیابی در صدر پرفروش‌ها قرار گرفته است.
این فیلم حالا بعد از ۴ هفته نمایش در ۱۵۹ سالن سینما، این هفته ۲ میلیارد و ۱۷۰میلیون تومان فروخته است تا در مجموع به فروش ۷ میلیارد و ۲۱۲ میلیون دست پیدا کند.
فیلم دوم جدول پرفروش‌ها هم همچنان «متری شیش‌ونیم» ساخته سعید روستایی است که این هفته ۹۶۹ میلیون تومان فروخته است تا در مجموع ۸ هفته نمایش در ۱۴۵ سالن سینما فروش ۲۴ میلیارد و ۵۴۳ میلیون تومانی را تجربه کند.
اما فیلم سینمایی «سامورایی در برلین» تنها اثر موفق اکران این روزها است که در نخستین هفته فروش در ۹۹ سالن سینما ۷۱۶ میلیون تومان فروخت و در رده سوم جدول پرفروش‌ها قرار گرفت.
فیلم سینمایی «نبات» ساخته پگاه ارضی نیز از دیگر آثار نخستین هفته اکران با فروش ۱۵۶ میلیون تومان، بعد از فیلم «چهار انگشت» به کارگردانی حامد محمدی در رده پنجم پرفروش‌های هفته قرار گرفته است.
«به دنیا آمدن» ساخته محسن عبدالوهاب نیز دیگر فیلم تازه اکران است که در نخستین هفته نمایش در ۴۰ سالن سینما فروشی بیش‌از ۲۷ میلیون تومان نداشته است و در رده دهم پرفروش‌های این هفته قرار گرفته است.
رده یازدهم پرفروش‌های این هفته نیز به دیگر فیلم تازه اکران شده یعنی «خانه دیگری» به کارگردانی بهنوش صادقی اختصاص دارد که فروشی بیشتر از ۲۴ میلیون تومان نداشته و در رده یازدهم قرار گرفته است.
«وکیل مدافع» به کارگردانی مشترک سلمی بابائی و ونداد دوشن هم بعد از یک هفته نمایش در ۳۵ سالن سینما ۱۵ میلیون تومان فروخته و در رده دوازدهم قرار گرفته است.
قعرنشین فیلم‌های تازه اکران نیز «تولدت مبارک» ساخته سمیه زارعی‌نژاد است که با فروش ۵ میلیون تومانی در رده چهاردهم قرار گرفته است. با فروش ناامیدکننده این آثار باید منتظر نوبت اکران عید فطر و نمایش ۲ فیلم «ما همه با هم هستیم» به کارگردانی کمال تبریزی و «شبی که ماه کامل شد» ساخته نرگس آبیار باشیم که بدون‌شک با توجه به بازیگران پرشمار «ما همه با هم هستیم» و جایزه‌های بسیاری که «شبی که ماه کامل شد» در جشنواره سال گذشته دریافت کرده است، جزو آثار پربیننده خواهند شد.