سینماسینما، الناز راسخ
سطوح صاف و نقرهای براقِ متمایل به رنگ خاکستری آهن، آن زمان که در معرض هوا و اکسیژن آن قرار میگیرد، به رنگ قرمز یا قهوهای درمیآید. این رنگ قرمز یا قهوهای را همان زنگزدگی مینامند.
فرض را بر آن بگیریم که روح آدمی شبیه عنصری چون آهن است که در هنگام تولد سطح صاف و براق و درخشندهاش میتواند تمام زیباییها و راستیهای جهان هستی را در خود بازتاب دهد. برای حفظ خصلت بازتابندگی زیبایی باید از آن محافظت کرد. از کژیها و ناراستیها آن را دور نگه داشت تا تیرگی آنچه سعی به نمایانسازی آن میکند، بر وی چون زنگاری ننشیند.
در مکاتب و طرق مختلف فلسفی نگرشهایی وجود دارد که مغز یا فکر آدمی را با روح همسان میپندارد، چراکه معتقد است هر آنچه در زندگی بر آدمی رخ مینماید، از فکر او نشئت میگیرد و فکر از روح و ناخودآگاه آدمی برمیخیزد. در این نوشتار مغز و فکر را همسان روح میپنداریم تا با نگرشی متفاوتتر به آخرین اثر هومن سیدی بنگریم. با این تفاسیر روح آدمی در هنگام تولد همچون لوح پاک و صیقلی است که اثری از زشتیها یا نازیباییها بر آن دیده نمیشود. هر چند که در میانه هر نازیبایی و زشتی میتوان تَهرنگی از زیبایی و پاکی را یافت، اما حضور مداوم ناراستیها بر روح، زنگاری همیشگی از خشم و جنونی سرخرنگ بر جای میگذارد.
شهر مملو از اتفاقات رنگ و وارنگ است. بر مظروف این ظرف لحظه به لحظه افزوده میشود، تا جایی که دیگر ظرف را توان نگهداری آنچه بر وی خالی میشود، نیست و اضافات آن از دهانهاش سرریز میشود و هر تکهاش بر اطراف مینشیند. در میانه این مظروف هم روشنی است و هم تیرگی. اما از بد روزگار آنچه از آن سرریز میشود، تنها تیرگیهاست و چراغهایی مرده، شبهایی است سرد و مردانی افسرده، جادههایی بیسایه از آدمیان و دیوارهایی تنها و نمناک از غمها.
در گوشهای دور از این شهر، میان سرریزها، آن که گویا بیشتر میفهمد، منجی آنانی است که احتمالا نمیفهمند یا نخواهند فهمید. قدرت قرون وسطایی که در ضمیر ناخودآگاه آدمی همچون پتکی فرو مینشیند تا مبادا فراموش کند که گناهکار است و گناه را جز عذاب مجالی برای پاکی نیست، در جای جای ناکجاآباد سیدی ریشه دوانده است. فرهاد اصلانی همان منجی است که پیامبروار پیشه چوپانی برگزیده که گله نادانان را به سوی زندگی بهتر پیش برد. پیامبری که تنها به قدرت و تسلط میاندیشد و ناآگاهی گوسفندان بیشتر برایش میچربد تا آنکه اجازه دهد یک بز گر گلهای را گر کند. نوید محمدزاده همان بز گری است که میخواهد بفهمد و بداند تا شاید او روزی چوپان شود. چوپان که این را فهمیده، از سگ نگهبان گله (شهروز) بهره میگیرد تا این بز گرِ زباننفهم بیعرضه را با حربه تحقیر به عقب راند.
همه آنچه باید از «مغزهای کوچک زنگزده» به خاطر سپرد، همین قدرت فاسدی است که چون اژدهای دهشتناکی از این منطقههای ممنوعه سر برآورده است و حق زندگی را از آدمیان سلب میکند، چون آنان را مستحق زندگی یا شایسته آن نمیداند. بیآنکه به دنبال علت معلولها باشد، در پستوها و محاکم زیرزمینی حکم صادر میکند و جلادی را میفرستد سروقت گوسفند بینوا تا در ملأعام بیآنکه جرعهای آب بنوشد، ذبح شود. هر چه جلاد قسیالقلبتر، جایگاه قربش به چوپان والاتر.
قدرت فاسد رعب را بر فضا حاکم میکند. گوسفندان بی رمق و انگیزه تنها در آبشخوری تنهایی میگذرانند. بی رویا به ستارگان در شبها مینگرند، چون انگشتی ندارند که به سوی ستارهشان نشانه بگیرند. با چشمان پراشک به دیگری با ترس مینگرند و نگاه حسرتبارشان پی رویاهای ازدسترفتهشان و قدرت ارادهای که از آنان سلب شده و حس زیبای زندگی خفته در درونشان است.
در دید وسیعتر همین غولهای بیشاخودم در لایههای مختلف شهری زندگی میکنند و هر کدام دایره حکمرانی خود را دارند. از ضعف آدمیان بهره میگیرند تا بیشتر پالونی بر روی پشت آنان بگذارند و پایههای فسادشان را محکمتر کنند. ضعف اراده و عدم آگاهی آدمیان هرچند که هنوز پاک و دستنخورده باشد، از آنان روحهای زنگزدهای میسازد که چارهای جز همرنگ جماعت شدن ندارند و باید مدام از چوپانی به چوپانی دیگر زندگی کنند.
هومن سیدی بر اساس قانون احتمالات، گوشهای از دنیای این روزهای جهان را برگزیده تا بیشتر ما را با آنچه در جای جای آن رخ میدهد، مواجه کند. مواجهه با زشتیها هر چند با قانون احتمالات باز هم دردناک و تهوعآور است. بیشک برای دیدن زیباییها باید زشتیها را دید تا چشم شاکر داشتن زیباییها باشد و به نشانه سپاسگزاری زیبایی بیشتری در جهان بگستراند. آخرین اثر هومن سیدی این مجال را میآفریند تا کمی از بیرون به آنچه خود با اطراف خویش میکنیم، بنگریم، چون در درون تکتک ما شکورهایی است که به دنبال تحقیر شاهینهاست. هر کدام از ما چوپانهایی هستیم که نقش گوسفند را برای چوپانی دیگر بازی میکنیم و این سلسله دوار پوچ تا همیشه ادامه داشته و ادامه دارد .
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «جنگ جهانی سوم» به هلند میرود
- نامزدی جنگ جهانی سوم در سه رشته در دومین دوره جوایز سپتیمیوس آمستردام
- چهارمین جایزه بین المللی محسن تنابنده برای فیلم جنگ جهانی سوم از جشنواره فانتاسپوآ برزیل
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با علی سرتیپی/ فضای سینما را باید از تنگنظری و فشارها خارج کنیم
- «جنگ جهانی سوم» بهترین فیلم جشنواره استانبول شد
- «جنگ جهانی سوم» از ۲۶ فروردین ماه اکران میشود
- دو جایزه جشنواره لوکزامبورگ برای «جنگ جهانی سوم»
- دلایل ایرنا برای ناکامی «جنگ جهانی سوم» در نامزدی اسکار
- «جنگ جهانی سوم» به چین میرود
- آکادمی اسکار منتشر کرد؛ فهرست رسمی ۹۲ فیلمِ بخش بهترین فیلم بینالمللی
- «جنگ جهانی سوم»؛ یکی از پدیدههای غیرقابل پیشبینی اسکار
- «جنگ جهانی سوم» در شبهای سیاه تالین اکران میشود
- دو جایزه اصلی جشنواره فیلم توکیو برای سینمای ایران
- برای کسب شرایط حضور در اسکار؛ «جنگ جهانی سوم» یک هفته در یک سینما اکران میشود
- «جنگ جهانی سوم» نماینده سینمای ایران در اسکار ۲۰۲۳ شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت