سینماسینما، سامان بیات

سینمای ایران پر از نکات جذابی‌ست که تابحال به دقت دیده نشده. چرا که گاه نگاه تاریخی دقیقی بر روی آن صورت نگرفته و به سرعت از آن عبور کرده‌اند. «نکته‌های گمشده سینمای ایران» به گوشه‌های پنهان سینمای ایران می‌پردازد. به نکاتی که تابحال به آن‌ها پرداخته نشده.
تصاویر زیر را با هم ببینیم و بپردازیم به تاریخچه‌ی آن‌ها:

تصویر سمت چپ پرتره منسوب به پیامبر اسلام است، تصویر وسط  متعلق به مجید محسنی در فیلم «خواب های طلایی» (۱۳۳۰) ساخته معزدیوان فکری.
و اما سومین تصویر:
تاریخِ شمایل حضرت محمد(ص) به سال ۱۹۱۰ بازمی‌گردد. یعنی زمانی که “رادولف لهنرت” و “ارنست لاندروک” عکاسی می‌کردند و یک کمپانی عکس با عنوان «لهنرت لاندروک» تاسیس کردند. در سال ۱۹۰۴ طی سفری به تونس، عکسی از پسربچه ای دستار به سر گرفته شد. این عکس در طول تاریخ، بی‌شناسنامه دست به دست گشت و مدت‌ها بعد آن‌را به عنوان پرتره‌ی حضرت محمد (ص) وارد بازار کردند. بنابر اظهارات خانم اشراقی، نوه امام خمینی(ره) در صفحه اینستاگرام خود، امام خمینی(ره) این تصویر را در اتاق خود نگه می‌داشتند و بسیار به این شمایل علاقمند بودند.
معزدیوان فکری کارگردان فیلم «خواب‌های طلایی» تحصیلات خود را در مدرسه سن لوئی که زیرنظر فرانسوی ها اداره می‌شد به پایان رساند. مجید محسنی که کار خود در سینما را با این فیلم آغاز کرد می‌گوید: استاد فکری نمایشنامه‌ای با نام یک روز از زندگی شاه عباس کبیر را آماده داشت که بعد از دعوت به کار فیلم تغییراتی در آن به وجود آورده و عنوان خواب‌های طلایی را برایش انتخاب کرد. چون تازه کار بودیم زمان فیلمبرداری طولانی شد و  هزینه نیز بالا رفت اما فروش فیلم بسیار خوب بود. موزیک معروف خواب‌های طلایی که جواد معروفی با پیانو آن‌را اجرا کرده موسیقی همین فیلم است.
براساس فیلمشناخت سینمای ایران نوشته عباس بهارلو (نشر قطره، جلد اول) خواب‌های طلایی نوزدهمین فیلم داستانی تاریخ سینمای ایران است.
این فیلم درباره جابجایی یک شاهزاده و گداست و اولین فیلم سینمای ایران که به اختلاف طبقاتی اشرافیت و طبقه کارگر می‌پردازد. اینکه معزدیوان فکری این شباهت بین گریم محسنی و این پرتره را عمدا به‌کار برده یا خیر بحثی‌ست جدا و قضاوت آن برعهده مورخین ما.

مجید محسنی، معزدیوان فکری و شهلا ریاحی در فیلم خواب‌های طلایی