سینماسینما، امیر پوریا
از هفتۀ پیش که یادداشت نگارنده در همین ستون به دلایل ارزش انسانی فیلم «کاناپه» اثر آقای کیانوش عیاری و توقیف تاسف بار آن می پرداخت تا امروز، این مسئله ابعاد دیگری نیز پیدا کرده است. این را از آن جهت می گویم که واکنش ها نسبت به اعلام توقیف از جانب معاون نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی وزارت ارشاد، جریان داشته است. نه آن که خود اتفاق یعنی محروم شدن ابدی مردم از تماشای آن چه فیلم به زیبایی از زندگی و دلمشغولی های خانوادۀ ایرانی این سال ها ثبت کرده، تغییری یافته باشد. به عبارت دیگر، دکتر داروغه زاده با اعلام این که نمی توان برای رفع ممنوعیت فیلم کاری کرد، ناخواسته میدانی برای اظهارنظر ما و دیگران در این زمینه فراهم کرده. در یکی از واکنش های قابل درک، خود آقای عیاری به این اشاره کرده که این فیلم عملاً بایگانی شده بود و دوباره از آن حرف زدن توسط مسئولان، روشن نیست به چه انگیزه ای صورت گرفته است. نگارنده تصور می کند انگیزه، مرتبط باشد به همان چیزی که موجب اظهارات کم و بیش مخالف برخی سینماگران با روش استفاده از کلاه گیس در فضاهای داخلی خانه در این فیلم شده است. از جمله، دیدگاهی از جانب آقای فرزاد مؤتمن که از سانسور در گذشتۀ سینمای کلاسیک شروع کرده و به این رسیده که بیننده در حال تماشای فیلم، خودش آن چه را که اصل ماجرای جاری بر پردۀ سینما بوده، در نظر می گیرد و مثلاً در دیدن خانم های باحجاب در محیط داخلی خانه جلوی همسر و فرزندان شان، می داند که این یک فرض نمایشی بر حسب شرایط اعتقادی این جامعه است و بر همین اساس، آن را می پذیرد. (طبعاً نقل به مضمون).
راستش این که با کار آقای عیاری موافق باشیم یا نه، اساساً مدخلیّتی ندارد. به ما دخلی ندارد که موافقت یا مخالفت اعلام کنیم. آن چه این قلم در باب توقیف «کاناپه» نوشت نیز تنها به تماشای دنیای عمیقاً انسانی فیلم و تعجب از در نظر نگرفتن ویژگی های آن، برمی گشت؛ نه نظر دادن دربارۀ تمهید اجرایی اقای عیاری در طول ساخت آن. نکتۀ بسیار کلیدی که هم دوستان نظارتی و هم بالادستی های فراتر از مدیریت سینمایی به آن بی توجه اند، این است که نه آقای عیاری و نه فیلم «کاناپه» قصد ندارند بدعتی در این زمینه بگذارند. بعد از «کاناپه»، آقای عیاری سریال «٨٧ متر» را برای تلویزیون ساخته و طبعاً در آن محدودۀ معمول حجاب شخصیت های خانم را رعایت کرده است. به گمانم اگر بعدتر فیلمی هم بسازد، بار دیگر تمهید کلاه گیس را تکرار نخواهد کرد. در حقیقت، آن یک تجربۀ ویژه بود که در جهان آن فیلم با عینیاتی که از زندگی در دل خانه های طبقۀ متوسط معاصر ترسیم می کرد، معنای خودش را می یافت. بنا نبود و بنا نیست تکرار شود. این را پیشتر در گفت و گو با چهار خانم بازیگر فیلم که سر تراشیدند تا کلاه گیس به سر کنند نیز با تأکید عرض کردم: هیچ بازیگر زنی در این سینما حاضر نیست برای هر کارگردان میان-مایه و هر فیلم متوسط و متعارف، چنین فداکاری زنانۀ بزرگی بکند. بنابراین، اگر مدیران فرهنگی و فراتر از آنان می خواهند با جلوگیری از «کاناپه» مانع باب شدن این تمهید شوند، نگرانی به دل راه ندهند. خود به خود باب نخواهد شد. و اگر دوستان سینماگر با طرح دیدگاه های موافق ضوابط، می خواهند بگویند تصمیم ندارند به شیوۀ اقای عیاری در «کاناپه» واقع نمایی کنند، باز هم نیازی نیست خودشان را خسته فرمایند. پیشاپیش می دانیم و اساساً کار آقای عیاری، نوعی تجویز برای سینمای ایران نبوده که نیازی به اعلام برائت از آن باشد. به جای اینها، ایجاد امکان تماشای «کاناپه» برای همگان، می تواند تمام این بدگمانی ها را از بین ببرد: چون همه خواهند دید که این یک تجربۀ یگانه است و توصیه ای به سایرین نمی کند.
منبع: اعتماد
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- زنگ تفریح یک فیلمساز چیرهدست/ نگاهی به فیلم «ویلای ساحلی»
- آیا رضا عطاران رکوردهای فروش ۱۴۰۲ را میشکند؟
- یادداشت کیانوش عیاری درباره «جنگل پرتقال»؛ با ۶۰ هزار تومان، میلیونی لذت ببرید
- «ویلای ساحلی» از مهر اکران میشود
- «ویلای ساحلی» کیانوش عیاری چه زمانی اکران میشود؟
- فیلم کیانوش عیاری آماده نمایش شد/ رضا عطاران بر پرده سینما
- سریال کمال تبریزی در یکقدمی آنتن/ سریال عیاری از تلویزیون پخش نمیشود
- کیانوش عیاری: دنیا را با دوربین ۸ میلیمتری میدیدم
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با کیانوش عیاری/ اگر این سینما فروش داشته باشد غیرطبیعی است
- گزارش تحلیلی درباره اکران فیلمهای خارجی در ایران/ مردم حق دارند فیلمهای خوب دنیا را روی پرده ببینند اما…
- روحالله سهرابی مطرح کرد؛ آخرین وضعیت «کاناپه»، «برادران لیلا» و برگزاری جشنواره فیلم فجر
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- «رکر» ساخته میشود/ کیانوش عیاری فراخوان بازیگری داد
- کیانوش عیاری تجربههای سینمایی خود را با علاقهمندان به اشتراک میگذارد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»