سینماسینما، محدثه واعظیپور
تماشای مستند «شاهدان پوتین» ساخته ویتالی مانسکی احتمالا این روزها و در حالی که دنیا علیه این سیاستمدار روس موضعگیری کرده، حس و حالی متفاوت با زمان تولید یا نخستین نمایش آن در ایران (دوازدهمین جشنواره «سینماحقیقت») دارد. کنجکاوی نسبت به گذشته پوتین، افکار و عقایدش امروز بیشتر شده و «شاهدان پوتین» سندی است تصویری از دورانی مهم؛ دورانی که پوتین اقتدار امروزش را بر پایه تغییر و تحولهای آن دوره بنا کرده است.
مانسکی روایتش را از سال ۱۹۹۹ شروع میکند؛ زمانی که بوریس یلتسین، پوتین را به عنوان جانشین خود معرفی میکند. فیلمساز جستجوگر در دیدارهای پراکنده و گپ و گفتهای فراوانش تلاش میکند از میان صحبتهای این سیاستمدار آرام و موقر، درونیات او را کشف کند.
فیلم، به خلوت پوتین یا به زندگی خانوادگیاش نزدیک نمیشود. بیشتر وجه سیاسی شخصیت او را مطرح میکند و پوتین را در میان همکاران، همراهان و دوستانش تعریف میکند. دوستانی که اغلبشان پس از قدرت گرفتن پوتین حذف شدهاند. فیلمساز که از انتخاب او راضی نیست، نگرانیاش از آنچه قرار است پوتین بر سر روسیه (یا شاید جهان) بیاورد در خلال سوالهایش از او مطرح میکند، محتاط و دست به عصا پیش میرود و سعی میکند تنها ناظر و راوی یک مقطع باشد. با این حال میشود دریافت که فیلم، پیشبینی درستی درباره این سیاستمدار و آیندهای است که در ذهن دارد. در فصلی که مانسکی با خانواده یلتسین، یک سال پس از شادی انتخاب پوتین در شب سال نو دیدار میکند، در چهره خسته و آرام یلتسین، نارضایتی دیده میشود. فیلمساز روی این نما و موضعگیری صریح یلتسین تمرکزی طولانی ندارد، اما از همان اشاره میتوان امروز را دید و درک کرد. حتی میتوان خطر تفکر و عقاید پوتین را برای همسایگان روسیه، کاملا حس کرد.
در یکی از بخشهای فیلم، پوتین به بازدید از خانهای رفته که به آن حمله شده و منفجر شده است. او به مانسکی میگوید که هیچ چیزی حمله به مردم بیگناه را توجیه نمیکند، اما کمی بعد توضیح میدهد که دفاع از سرزمین و مردمش به او قدرت مبارزه با تروریستها و اعمال خشونت را خواهد داد. در تمام سکانسهای فیلم، در شادی پیروزی انتخابات یا لحظات ثبات، حتی دیدار با معلم روزهای مدرسه، پوتین چهره سرد و آرامش را حفظ میکند. به همین دلیل بر خلاف نمونههای مشابه، تماشاگر «شاهدان پوتین»، نمیتواند به راحتی درباره شخصیت اصلی فیلم داوری داشته باشد. نه به او نزدیک میشود، نه تحت تاثیرش قرار میگیرد و نه به افکارش پی میبرد. وجه رازآلود این شخصیت بر سراسر فیلم سایه افکنده است. با این حال «شاهدان پوتین» فیلمی است قابل توجه درباره مردی که مثل اغلب دیکتاتورها، روندی طولانی برای اعمال قدرت و حذف همراهان دیروز و رقیبان و مخالفان طی کرده است. او درباره وطن، آزادی و سرفرازی مردم سخن میگوید اما دستکم در سالهای اخیر، آنچه انجام داده با حرفهایش مقابل دوربین مانسکی تفاوتهای آشکاری دارد.
امروز و در حالی که پوتین، خودخواهانه مردم را در اوکراین قربانی میکند، یک نما از فیلم بیشتر معنا مییابد. سیاستمدار جاهطلب و بلندپرواز همراه سگش در سیاهی شب گم میشود. او در تاریکی همان قدر مرموز و دست نیافتنی است که مقابل دوربینها و زیر نور چراغها.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- آثار خارجی جشنواره سینماحقیقت معرفی شدند
- سلیمان سیسه در «سینماحقیقت»
- موزه سینما به «سینماحقیقت» پیوست
- اکران سه مستند در سالن حقیقت/ ادامه اکران حقیقت
- روسیه اسکار را تحریم کرد
- گزارشی از زندگی ۱۰روزه یک زن و شوهر چرنیهیوی در خندقی با دمای منفی ۱۰ درجه/ پس از هر بمباران در جستجوی چشمان یکدیگر بودیم
- گزارشی از ادامه زندگی در پایتخت کشور جنگزده اوکراین/ نغمههای پیروزی در دژ کییف
- جنگ در کشور من کاش پناهنده نبود*/ گفتگو با پناهجوی اوکراینی در ورشو
- کارگردان مستند «ماریوپل» در اوکراین کشته شد
- درخواست شان پن؛ یک میلیاردر برای اوکراین جت جنگی بخرد
- در اعتراض به حمله روسیه به اوکراین؛ حمید فرخنژاد جایزه جشنواره مسکو را پس داد + ویدئو
- جشنواره فیلم کن ورود هیاتهای رسمی روسیه را در سال ۲۰۲۲ ممنوع میکند
- اکران فیلمهای والت دیزنی در روسیه متوقف شد
- سینمای روسیه تحت تاثیر حمله این کشور به اوکراین
- سینماسینما/ خبرهایی از جشنواره کن/ شانس بالای دو فیلم از سینماگران ایرانی برای نمایش در بخش اصلی کن/ صدور بیانیه علیه حمله روسیه به اوکراین
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس