سینماسینما، زهرا مشتاق
گاهی بودن در زندان دلچسبتر از آزادی است وقتی هیچ کسی نیست که منتظرت باشد و هیچ جایی برای رفتن نداشته باشی. نگاه خیره شهربانو در آخرین سکانس برای همین است. او دیگر بلد نیست چگونه بیرون از میلهها زندگی کند. گویا در شهر خلافکارها، دزدها، دروغگویان و خیانتکاران بیشتری زندگی میکنند و او باید مدام در انتظار شوکهای بیوقفهای باشد که قلبش بیش از آن توان آن همه هجمه را ندارد. وقتی کسی به زندان میرود، زندگی برای او متوقف میشود؛ اما در بیرون زندگی با تمام شتاب و صحنههای بی رحمانهاش جریان دارد. آدمها بزرگ میشوند و در فرآیندی از پلاسیدگی پوسیده میشوند. جسمشان خوب است. قوی است. بنیه دارد. و بر اندامها لباس خوب پوشیده شده است. اما چون ارواحی سرگردان میان برزخ، در تعلیقی جانکاه دست و پا میزنند. گویا هیچ آیندهای میان آن همه وصله پینه پیدا و مهیا نیست. میان شهر پرسه میزنند تا زندگی پخش و پلای خود را جایی میان پلهها، میان خانههای درب و داغون و دالانهای دراز و هارت و پورتهای توخالی جمع کنند. آنها آدمهای واقعی شب عروسی نیستند. عروسی نقاب میخواهد. مثل حضور دسته جمعی در یک بالماسکه. اما گذشته چیزی نیست که پشت در جایی گذاشته و فراموش شود. گذشته بخشی از حال است و حال، فردا و آینده را میسازد. شهربانو همان بهتر که در قبری صوری باشد و برایش فاتحهای خوانده شود. برای زنی که ناخواسته تن به مسیری داده که اولین و جدیترین قربانیاش خود اوست. بعد تکههای آن مثل خردههای ترکش داغ، بقیه را هم زمین زده، داغون و له کرده و تنها گذاشته کاریکاتوری از آنچه نامش زندگی است، میان آدمهایش جاری باشد.
شهربانو به عنوان نخستین تجربههای یک کارگردان قابل همراهی است. اما عمق ندارد. دردهای اجتماعیاش تکانت نمیدهد. اندوهگینت میکند. اما رعشه به جانت نمیاندازد. پوستت را نمیکند. آن اندازه که باید دردناک نیست. چرا؟ چون در سینمای ایران فیلمهای اجتماعی خیلی خوب، کم نداریم و بهترینهایش زیر پوست شهر تا نرگس و خون بازی و روسری آبی و اصلا تمام فیلمهای رخشان بنیاعتماد حرف آخر است. یعنی یک جورهایی متر و میزان است. برای همین وقتی فیلمی به عمق، به آن ته ته نرسد، فکر میکنی سوژه تا جایی جلو آمده، ولی فقط زخمی شده. نشده که حسابی و آن طور که باید تعریف شود و نفس بگیرد از مخاطب. یعنی هنوز جا داشته که به عمق برود. لایهها را کنار بزند و جان تماشاگر را بالا بیاورد. منظورم اشک گرفتن و فیلم هندی بازی نیست. منظورم ترومایی است که در ذات یک فیلم اجتماعی خوب باید وجود داشته باشد. چون فیلم اجتماعی، خاصیتش، تلخی زیادش است. مثل یک فنجان اسپرسو باید مثل زهرمار تلخ باشد. باید ذهنت کف کند از رنج. باید از درون داغت کند از بس سنگ محک و چون و چراهایت را میتواند زیر و بالا کند. شهربانو خوب است. اما در کلیت. نمیتوانی در آن شنا کنی. چون عمق ندارد. و به صرف تعدد محل و زیاد کردن جای بازی آدمها، قصه اجتماعی نمیشود. بال و پرش هنوز کال است برای رسیدن. هنوز نرسیده. اما سینمای اجتماعی خوب است. شریف است. مشق آدم بودن است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- مریم بحرالعلومی داور ایمجین ایندیای اسپانیا شد
- دوربین فرانسوی در جشنواره مستند کانادا
- معرفی اعضای هیئت انتخاب دو بخش جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اکران آنلاین «قطع فوری» تمدید شد
- نسخه ویژه نابینایان «گناه فرشته» منتشر میشود
- «شهربانو» بهترین فیلم جشنواره کانادا شد
- نسخه ویژه نابینایان «درخت زندگی» منتشر میشود
- «پدران» از ۱۸ بهمن اکران میشود
- چهل و دومین جشنواره فیلم فجر؛ معرفی هیأت انتخاب و داوری بخش فیلم کوتاه
- در نمایش و تحلیل «دوربین فرانسوی» مطرح شد؛ کثیریان: یک مستند «راشومون»وار/ ضرابینسب: فیلمی بازیگوش و سرخوشانه
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «شیر شاه» با صدای باران کوثری
- دیپلم افتخار جشنواره کلمبیایی برای مستند گلاره عباسی
- «شهربانو» بهترین فیلم جشنواره بالیوودی شد
- «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار» با حضور بازیگران جدید در تالار وحدت/ آغاز بلیتفروشی از امروز + تیزر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
آخرین ها
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول