سینماسینما، زهرا مشتاق
روز پنجشنبه، در حالیکه بسیاری از خبرنگاران حوزه جنایی و حوادث برای تهیه خبر از صحنه بازسازی قتل، در نزدیکی خانه مهرجوییها در انتظار کارآگاهان بودند، فیلمی از بهروز افخمی در همان مکان منتشر شد که خبرنگاران با او گفتگو میکردند. او با خونسردی و خنده موقعیت خود را که چرا آنجاست تشریح میکند. او به دنبال داستان است. با تمام جزئیاتش. جنایت رخ داده او را برای نوشتن چنان به هیجان درآورده که به گفته خودش از همان ابتدا با دوربینهای حرفهای مشغول ثبت ماجراست. خبرنگاران از او میپرسند آیا میخواهد فیلمی درباره داریوش مهرجویی بسازد؟ و او با همان خندهای که هنوز در صورتش است، پیچ و تابی به بدن خود میدهد و سرش را بالا میاندازد که یعنی نه و جواب میدهد فیلمی درباره جنایت. خبرنگاران از او میپرسند آیا با داریوش مهرجویی دوستی یا ارتباطی داشته و او میگوید خیر در حد سلام و علیک، چون ایشان یعنی داریوش مهرجویی خیلی از او بزرگتر بوده است. میپرسند آیا شما راجع به تهدیدها چیزی میدانستید، جواب میدهد بله، خانمم در جایی خوانده و به من گفته بود.
اینکه کسی حرفهاش نوشتن یا ساخت فیلم باشد و حتا ناخودآگاه در هر جا به جستجوی سوژه باشد، کاملا قابل فهم است. حتا این نیز قابل درک است که به محض وقوع رخداد، یک نویسنده یا فیلمساز بخواهد تمام جزئیات را برای آینده ثبت کند. اما هر چیز آدابی دارد. در حالیکه این جنایت هولناک مرزهای ایران را نیز حتا درنوردیده و بازتابی جهانی داشته است، چگونه میتوان در کمال خونسردی و در چند قدمی محل قتل، نه درباره کشتهشدگان، که درباره یک پروژه سینمایی جدید سخن گفت؟ من به عنوان یک شهروند و یک بیننده خیلی معمولی، با دیدن این تصویر دچار بهت میشوم. دچار اشمئزاز و از خود سوال میکنم، چگونه چنین خونسرد میتواند درباره جنایتی تا این اندازه هولناک سخن بگوید؟ چرا این خنده از صورتش جمع نمیشود و چرا این بدن، چنین روان و نرم در تکان و پاسخگویی است؟ چرا هیچ حس همدلی در اجزای صورت او و در بدنش نیست؟ مگر به صحنه قتل یک ناشناس آمده است، که در هیچ مرگی حتا غریبهها هم، نمی توان چنین رفتاری داشت. آیا حفظ و امتداد شغل، آدمی را میتواند از احساسات و عواطف انسانی تهی کند؟ آیا ورود به خانهای که در آن دو انسان، در شدیدترین و ترسناکترین شکل ممکن به قتل رسیدهاند، باز هم نتوانسته این خنده و حالت خونسرد را از چهره او بگیرد؟ با داریوش مهرجویی بزرگ، دوست نبوده. چون خیلی خیلی از او بزرگتر بوده. اما همحرفه که بودهاند. فیلمهای او را که حتما دیده، از تاثیر و جایگاه تاریخی او در سینمای ایران نیز آگاهی داشته، میداند که سر صحنه قتل مردی آمده که پری را نوشته، لیلا و سارا و بانو را خلق کرده. اجاره نشینها، مهمان مامان. پس چرا هنوز این خنده نمیرود. چرا هیچ نشانهای از تاثر در او دیده نمیشود؟ چرا و چطور هیچ انقباضی در خطوط صورتش دیده نمیشود؟ چگونه میشود صحنه قتل داریوش مهرجویی و همسرش به این سرعت برای او تبدیل به یک سوژه شود؟ آیا برای احترام به دیگران و یا حتا حفظ ظاهر نمیشد نخندد و کمی محترمانهتر رفتار کند؟ و چه جالب که به این سرعت توانسته مجوز لازم برای حضور در صحنه قتل و شروع پیش تولید و پیش نوشتن یک فیلم را دریافت کند. آیا اگر یک فیلمساز دیگر، مثلا یک مستندساز، نه کسی که فیلم داستانی بسازد، تقاضای مجوز میکرد، به همین سرعت با او موافقت میشد؟ آیا در دوربینهای او که به گفته خودش از همان ابتدا شروع به کار کرده است، تصویر رضا درمیشیان در حالیکه پاهایش تقریبا جان ندارد و او را میکشانند تا بتواند راه برود نیز ثبت شده است؟ مونا چطور؟ یا بهت آمیخته به اندوهی دردناک در صورت تک تک آنهایی که با خشم و غم به تابوتهای سفید نگاه میکنند و انگار در لحظه وقوع جنایت خشک شدهاند.
آیا اگر مرگ تبدیل به کسب و کار شود، میتواند تبدیل به بخشی از روزمرگیها بشود و عواطف انسانی را تحتالشعاع قرار دهد؟
چند سال قبل، برای نوشتن گزارشی درباره مشکلات غسالها، مدتی به بهشت زهرا میرفتم. روزهایی به داخل غسالخانه میرفتم و به حرکات غسالها، به هنگام کار نگاه میکردم. سالن دراز انباشته از مردگانی بود که بی هیچ صدایی در صف انتظار بودند. مردگان پیچیده در پتو، ملحفههای سفید یا کاورهای سیاه. روزهایی بود که مردهها بچه بودند، یا دخترهای خیلی جوان. من بارها در صورت غسالها اندوه و یا حتا اشک را دیده بودم. حتا دیده بودم که کسانی از آنها حین شست و شو دعا میخوانند و یا آهسته زمزمه میکردند که نترس، آرام باش. گویا که آن کالبد صدای آنها را میشنید و آرام میگرفت. پس چگونه است که بهروز افخمی، در نزدیکترین موقعیت مکانی به صحنه دلهرهآور دو قتل، در میان اتاقهای خونآلود، که حتا فکر کردن به آن، آدمی را بیتاب میکند، چنین خونسرد لبخند میزند و از جستجویش به دنبال جنایت سخن میگوید؟ !
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- بزرگداشت بیتا فرهی و یادبود داریوش مهرجویی در پاریس
- یادی از داریوش مهرجویی در بیستوپنجمین نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی»
- نمایش مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس
- صدور رای پرونده قتل داریوش مهرجویی و همسرش/ متهم ردیف اول به قصاص محکوم شد
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- «تناقض»؛ روایتی از قتل داریوش مهرجویی و چند هنرمند دیگر
- ختم رسیدگی به پرونده قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- تعیین وقت در پرونده داریوش مهرجویی/ صدور رای غیابی برای تتلو
- آشنایی با دکتر سناریو با درآمد هفتهای ۳۰۰ هزار دلار
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- صدور کیفرخواست متهمان پرونده قتل مهرجویی و همسرش
- ادای احترام جشنواره کرالا به مهرجویی و گلستان
- پرونده قتل داریوش مهرجویی به دادگاه مطبوعات رسید/ هیات منصفه «رکنا» را مجرم دانست
پربازدیدترین ها
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
آخرین ها
- بازگشت مهران مدیری با یک سریال و شروعِ پیشتولید «پایتخت»
- تایید حکم ۸ سال حبس برای رسولاف
- فیلم کوتاه «یک روایت دقیق» در جشنواره ایتالیایی
- در برنامه خط فرضی مطرح شد؛ سیاست و جنسیت، دوایر ممنوعه اصلی در فیلمهای کمدی
- فراخوان چهاردهمین دورهی جوایز ایسفا منتشر شد
- جایزه نتپک به «گیج گاه» رسید
- حضور «باگ» در جایزه آکادمی دانشجویی اسکار
- صدداستان؛ برنامه تازه سوینا/ انتشار سه داستان کوتاه با صدای باران کوثری
- اعضای سومین دوره هیات مدیره صنف تماشاخانههای ایران مشخص شدند
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
- جنون شکسپیری در زمانه ما/ نگاهی به فیلم «شاهلیر»
- «کتاب مستطاب سینما» در نمایشگاه کتاب
- کیانوش عیاری: «۸۷متر» از شبکه یک روی آنتن میرود
- باغ کتاب میزبان جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی شد
- تقدیر ویژه جشنواره اوبرهاوزن از فیلم کوتاه ایرانی
- «عامه پسند» اکران آنلاین میشود
- «عمو ماهیگیر» روی صحنه عمارت نوفللوشاتو
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم