سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
فیلمساز کهنه کار ما در ۸۰ سالگی باحوصلهتر، عمیقتر و کاملتراز قبل به کوچه پس کوچههای تاریخ سرک میکشد و یکی از مقاطع مهم دوران معاصر را برای بیان علائق همیشگیاش به کار میگیرد. خائنکشی از حیث فضاسازی به خوبی حال و هوای سال ۱۳۳۰ را به تصویر درمیآورد. فیلم در طراحی صحنه و لباس و فیلمبرداری و بازیها یکی از کارشدهترین آثار کیمیایی در کارنامهاش است که به شکلی مناسب در خدمت نگاه و رویکرد فیلمساز قرار گرفتهاند. در خائنکشی نیز گفتوگو نویسیهای فرامتنی، شخصیتپردازیهای پرحجم، خرده روایتها و گستردگی آدمها را به عنوان عناصر سینمای کیمیایی شاهد هستیم که از این حیث و بستر تاریخی میتوان آن را نزدیک به فیلم سرب دانست. کیمیایی در خائنکشی به سبب تعدد شخصیتها و خرده روایتهایش کوشیده تا با بهرهگیری از جذابیتهای بصری و سینمایی در قاببندی و المانهای صحنه و لباس از غلتیدن فیلم در دام یکنواختی بکاهد و از عنصر حادثه و درگیری بهره ببرد تا بار کلامی فیلم از این رو تعدیل شدهتر جلوه کند. فیلم با درگیری آغاز و خاتمه مییابد و این یکی از تلخترین آثار در سینمای کیمیایی است و میتوان آن را از این حیث به فیلمهایی چون گوزنها و سلطان نزدیک دانست؛ خاصه در فصل فینال؛ اما اینجا انگار برای آدمهایش دیگر مجالی برای وداع هم مهیا نیست. شخصیتهای کیمیایی در خائنکشی کمتر مونولوگ میگویند و به دیالوگ روی آوردهاند و چقدر بهرهگیری از چهرههای برجسته در قالب این نقشها توانسته هرکدام از آدمهای فیلم را حتی با کوتاهترین زمان حضور، در خاطر ماندنی جلوه دهد که از آن جمله میتوان به سعید پیردوست و جواد طوسی اشاره کرد.
خائنکشی مثل همهی آثار مسعود کیمیایی دستور زبان خود را دارد؛ آدمها، لوکیشن، کلام و تصاویر از سنخ مولفههای بصری و زبانی فیلمهایش محسوب میشوند و بالطبع بار دیگر مشتاقان سینمای او را به وجد خواهد آورد و به عوض ممکن است برای بینندگانی که با چنین حال و هوایی ناسازگارند، چندان مطلوب نباشد؛ اما هرچه هست، کهنه سوار باز هم در میانهی میدان حاضر شده با اسبی زین شده و تیمار.
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- سیر روز در شب/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- عدالت به سبک قیصر مسعود کیمیایی/یادداشتی از کامبیز نوروزی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- صبحانه لذیذ/ نگاهی به فیلم «صبحانه با زرافهها»
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست