سینماسینما، عباس اقلامی
ژانر وحشت ژانری است که فیلمسازان در سینمای ایران هرازگاهی تلاش هایی داشته اند برای پرداختن و یا به تعبیر بهتر نزدیک شدن به آن. تلاش هایی که نتایج به دست آمده از آن حاکی از اغلب ناموفق بودن است. اما این باعث نشده است که فیلمسازان دیگری به سراغ این ژانر نروند و در یکی از آخرین آنها محمدرضا لطفی با روایت ناپدید شدن مریم به فیلمسازی در ژانر وحشت و آن هم با تلفیقی از سینمای مستند و داستانی رفته است. فیلم لطفی بازسازی ماجرای مرتضی حسینی مستندساز است که با پیشنهاد یک تهیه کننده مطرح به سراغ ساختن مستندی از موجودات و وقایع ماورایی می رود و در جریان ساختن این فیلم با مشکلات عدیده ای روبرو می شود که در نهایت به مصدومیت و به کما رفتن خودش در اثر یک سانحه تصادف و ناپدید شدن همسرش مریم منجر می شود.
فیلمساز برای رسیدن به لایه های زیرین و کشف چرایی ناپدید شدن مریم چند روایت موازی از زبان چند شخصیت را در قالب های داستانی و مستند کنار هم گذاشته است. فیلم در بخش مستند به سراغ بخش هایی از فیلم های گرفته شده توسط مرتضی حسینی رفته و در رفت و برگشت های چند باره بین این بخش ها با گفت و گوهایی که با دو کارشناس، یکی مذهبی و یکی روانشناس، در کنار گفت و گو با همکاران و دستیاران حسینیِ مستندساز داشته سعی در پیش برد روایت اصلی فیلم در بخش ماورایی تا روایت ناپدیدشدن مریم داشته است.
از الزامات ساختن فیلمی در ژانر وحشت، نگه داشتن تماشاگر در فضایی از دلهره و تعلیق است که این مهم را لطفی با کمک گرفتن از نوع خاصی از موسیقی، جلوه های صوتی و تصویری و حفظ ریتمِ متوازن تدوین بین بخش های مختلف فیلم، سعی دارد انجام دهد. افکت های صوتی و نوع موسیقی به کار رفته، به موازات بازپخش صداهای ضبط شده از مریم در جلسات تراپی که روی صفحه سیاه گذاشته شده تلاشی برای القای حس تعلیق و تاکیدی برای حفظ فیلم در ژانر وحشت است. هرچند در سوژه اصلی با پدیده ای مواجهیم که همیشه در افکار عمومی در باور پذیر بودن آن مناقشات جدی وجود داشته و پرداختن به رویدادهای متافیزیکی و موجودات ماورایی، با وجود تمام تاکیداتی که گروه هایی در جامعه، از جمله کارشناس مذهبی فیلم یا فردی که مدعی تماس با جن ها و به خدمت گرفتن آنهاست، روی آن دارند، روایت مرکزی فیلم را در بخش هایی باور ناپذیر می سازد.
روایت های چندگانه برای بیان روایت ناپدید شدن مریم، از سویی به راه یافتن به لایه های پنهان رویداد محوری فیلم کمک می کند اما از سویی نیز در بخش هایی که روایت مرکزی به ویژه در بخش داستانی بار درام سنگین تری پیدا می کند، بیشتر به سردرگمی در کشف چرایی این همه اصرار مرتضی حسینی در پرداختن به سوژه ماوراییِ پیشنهادی تهیه کننده، با وجود گرفتار شدن به مشکلات خانوادگی، منجر می شود.
اما در نهایت ماحاصل تلاش محمدرضا لطفی در «روایت ناپدید شدن مریم»، با توجه به سوابق و نمونه های موجودِ سینمای ایران از ژانر وحشت، در نزدیک شدن به الزامات این ژانر در کنار بخش های گفت و گو محور که گاه کنکاشی پدیدارشناسانه پیرامون پدیده خرافات و اعتقاد به نیروهای ماورایی می گردد، فیلم را نمونه ای قابل تامل در قالب ژانر ساخته است. ترکیب گفت و گو با درام برای بیان و ربط دادن رویدادهایی مستند در گذشته ی زمانی فیلم که نتیجه ی روایتگری مرتضی حسینی باشد، به رویدادهایی مستند – داستانی در زمان جاری فیلم که نتیجه ی روایتگری محمدرضا لطفی است، حاصل قابل تاملی در ادامه تلاش های سینمای ایران برای نزدیک شدن به ژانر وحشت ساخته، از دل روایت هایی مرموز و چندگانه.
منبع: سایت هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معرفی اعضای جدید هیات مدیره و بازرس انجمن منتقدان سینما
- داوران هفتمین آیین نوشتار سینمای ایران معرفی شدند
- محمدرضا لطفی دبیر هفتمین جشن نوشتار سینمای ایران شد
- «ریست» به قدیمیترین جشنواره روستایی در کرهجنوبی میرود
- «تعارض» راهی ایتالیا میشود
- فوبیاهای یک مرد تنها/ نگاهی به فیلم «تعارض»
- «ریست»، در مراحل پایانی فنی
- «ریست» برای حضور در جشنواره فجر آماده میشود
- «ریست» به پایان راه رسید/ تجربه ای از زاویه دوربینهای مداربسته
- پرسه سرطان در وادی هنر ایران! سرطان چه کسانی را از ما گرفت؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر
- اجرای طرح «اکران شبانه» سینماها در تعطیلات نوروز