بهروز غریب پور در اعتماد نوشت :ارحام صدر وزنهای در تئاتر ایران بود و درباره این ادعا هیچ شکی وجود ندارد. اما باید جنس نمایشی که او اجرا میکرد را تعریف کنیم. ارحام صدر به تدریج کمدی اجتماعی با لهجه اصفهانی را خلق کرد که هواداران فوقالعادهای داشت، بهطوری که در زمان خودش بسیاری از مسافران نوروزی و غیرنوروزی به خاطر دیدن تئاتر ارحام صدر به اصفهان میرفتند. به این معنا او در کنار میدان نقش جهان، سی و سه پل و… تبدیل به یکی از جاذبههای فرهنگی اصفهان شد.
چنین استقبالی از آثار ارحام صدر نشان میدهد که او توانست فراتر از شهر، زبان و لهجه تئاتر خود به موضوعاتی بپردازد که موضوع مشترک ایرانیها بود. با این حال نوع آثاری که میتوانست از آن یک کمدی کلاسیک خوب دربیاورد با اتفاقاتی که افتاد، ناکام ماند و در اواخر هم ارحام صدر به تکرار روی آورد. او میدانست مخاطبان تضمین شده دارد و در فضایی که تشویق و امکانی برای فراتر رفتن از محدودهای که در آن بود، وجود نداشت، تغییری هم شکل نگرفت.
در زندگی کاری ارحام صدر دو مقطع وجود دارد؛ یک مقطع که در کنار نگاه اجتماعی به مقوله سیاست توجه دارد و نمونه آن نمایش «نفت» است که به دوران ملی شدن نفت مربوط میشود. او در این نمایش نگاهی گزنده و دقیق به ماجرای حضور نیروهای امپریالیستی و چپاول ایران از سوی این دولتهای مختلف دارد و بخش دیگر آثار اجتماعی او که بسیار مورد استقبال قرار میگرفتند.
موفقیت ارحام صدر سبب شد، مقلدان زیادی پیدا کند که تلاش میکردند موضوعات خانوادگی و گاه اجتماعی را دستمایه نمایشهایشان کنند، اما آنها چندان توفیقی نیافتند زیرا آنچه کار این هنرمند را متفاوت میکرد، نگاه او بود که فراتر از یک کمدی سطحی قرار میگرفت. البته نقدی هم به ارحام صدر وارد است که او گاه با کسانی که تلاش میکردند خود را به قطبی در سطح او برسانند، چندان منصف نبود. هر چند این از ارزش کار او کم نمیکند.
ویژگی دیگری که در تئاتر ارحام صدر وجود داشت، نقش نمایشهای او به مثابه یک رسانه بود. برای توده مردم که از سواد کمتری برخوردار بودند و کسانی که ارتباطی جز رادیو نداشتند و همین رادیو هم تنها در قهوهخانهها و خانههای اعیان و اشراف موجود بود، نمایش او خبر از اتفاقاتی میداد که در شهر میافتاد. آنها تمام این اتفاقات مهم را از زاویه و نگاه ارحام صدر میدیدند و از آن تاثیر میپذیرفتند. همین موضوع باعث میشد کمدی اجتماعی و سیاسی او نشانی از روزمرّگی و کهنگی نداشته باشد و مسوولان دولتی در این شهر دست به عصا راه بروند تا گرفتار نیش گزنده ارحام صدر نشوند. او تریبونی قوی با خندههای هیجانانگیز داشت که منعکسکننده اتفاقات شهر اصفهان و گاه ایران بود.
تا زمانی که این هنرمند زنده بود، مسوولان و خودش وعده میدادند که به زودی به صحنه بازمیگردد، اتفاقی که هرگز نیفتاد. تنها در دورانی که من در هیاتمدیره خانه تئاتر و مدیرعامل خانه هنرمندان بودم، مراسم تجلیلی از او برگزار شد که ارحام صدر را غافلگیر کرد. او گمان میکرد جامعه تئاتر که آثاری متفاوت از او دارد، ارحام صدر را فراموش کرده است. من بارها مورد محبتهای ارحام صدر قرار گرفتهام، به ویژه زمانی که در اصفهان بوده و نمایش «سفر سبز در سبز» را روی صحنه برده بودم، حتی زمانی که از هم جدا شدیم لطف خاصی به من داشت، زیرا جزو کسانی بودم که تلاش میکردم مسوولان را راضی کنم، بار دیگر او را به صحنه بازگردانند. او در این دورهها نمایشهایی را در امریکا روی صحنه برد، آثاری که نتوانستند موفقیتهایش در ایران را تکرار کنند، زیرا او متعلق به نقطهای از ایران بود که کارش در آنجا معنا مییافت. ارحام صدر آثاری هم در سینما داشت، اما عمده تسلط و شهرتش مدیون همان صحنه تئاتر است که مدیریت و بازیگری و کارگردانی آن را به عهده داشت.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اپرای عاشورا تمدید شد/ بیست و هفتم مرداد ماه؛ اجرای پایانی
- رونمایی از پوستر جشنواره نمایش عروسکی / گزارش تصویری
- مهلت ارسال آثار به جشنواره هنر زنده است تمدید شد
- نشست رسانهای جشنواره هنر زنده است برگزار شد/ جایی برای دیده شدن آنها که دیده نشدهاند
- داوران بخش تئاتر جشنواره «هنر زنده است» معرفی شدند
- علی نصیریان رئیس هیئتداوران جشنواره «هنر زنده است» شد
- فراخوان جشنواره آنلاین «هنر زنده است» منتشر شد
- در تلویزیون چه خبر است؟/یادداشتی از بهروز غریب پور
- بهروز غریب پور: جشنواره فیلم فجر تغییر کرده است/احترام ریش سفید من را نگه نداشتند
- بهروز غریبپور از حواشی تغییر نام «شهرک غزالی» به «شهرک ایران» میگوید
- حرف های هنگامه قاضیانی درباره سختترین نقش زندگیاش
- پیشنهاد بهروز غریب پور به نامزدها
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد