سینماسینما، امید جوانبخت
اکبر زنجانپور در آستانه ۷۷ سالگی از نسل هنرمندان پرتلاش و تاثیرگذاری است که همواره کار خود را به نحو احسن انجام داده و هیچگاه شهوتِ شهرت و دیده شدن نداشته و به همین دلیل غالبا در فضای پرگردوغبار (خصوصا سینما) آنچنانکه باید قدر ندیده است.
او که با تحصیل در اولین دورههای تئاتر در هنرهای زیبای دانشگاه تهران و تحت آموزههای اساتیدی چون «حمید سمندریان» و «داود رشیدی» به سرعت جذب و شیفته تئاتر شد و با جوهرهای که داشت مورد توجه گروههای تئاتری حرفهای قرار گرفت و پس از تجربیاتی چون تئاتر «ملاقات بانوی سالخورده/۵۱» و «نگاهی از پل /۴۸» به کارگردانی «سمندریان» با تئاترهای «چوب زیر بغل» و «صدای شکستن» هر دو کار «بهمن فرسی» و ایفای نقشهایی مهم در آنها که مورد توجه افرادی چون «جلال آلاحمد» و «احمد شاملو» قرار میگیرد مصممتر فعالیتهایش را ادامه میدهد و تجربه کارگردانی را نیز با نمایش «ریل» نوشته «محمود دولتآبادی» به تجربه بازیگری میافزاید.
وی پس از فارغالتحصیلی بازی در نمایش را در سه شاخه اجرای صحنهای، ضبط تلویزیونی و اجرای رادیویی پی میگیرد و آثار موفقی را در هر کدام بهجا میگذارد.
دستمایه او در این آثار نمایشنامههایی از نویسندگان برجسته جهانی همچون «یوجین اونیل»، «فردریش دورنمات»، «آرتور میلر» و «آنتوان چخوف» است. او حضور در فیلمهای «بیتا/هژیر داریوش/۵۱» و «شطرنج باد/اصلانی/۵۵» و دو سریال «آتش بدون دود/ابراهیمی/۵۴» و «طلاق/اسداللهی/۵۶» را نیز در کارنامه پیش از انقلابش تجربه کرد. پس از انقلاب که فعالیتهای تئاتری به دلیل تحولات فرهنگی متوقف و کند شد با حضور در فیلمهای «تاریخسازان/هادی صابر/۵۹» و «مرگ سفید/زندباف/۶۲» به سمت بازی در سینما متمایل شد.
هرچند او برخلاف هنرمندانی چون «هادی اسلامی»، «پرویز پرستویی»، «مهدی فتحی» و… هیچگاه با حضور در سینما از تئاتر فاصله نگرفت. تجربیات اولیهاش در سینما همچون «یک روز گرم/عسگری/۶۳»، «زائر خلف/نوعصری/۶۳»، «حادثه/تهرانی/۶۳» هرچند نقش اصلی را به عهده داشت اما آنچنان به چشم نیامد اما نقش جنگلبان پیر فیلم «ریشه در خون» سیروس الوند با گریمی متفاوت و بازی خوب «زنجانپور» بسیار تاثیرگذار بود و بده بستانهای حسی بازیاش با «قریبیان» (مبارزی زخمی که در جنگل به او پناه میآورد) خصوصا در صحنههای مچ انداختن و نیز در فرار پایانی یکی از بهترین تجربیات سینماییاش را رقم زد.
«ستاره دنبالهدار/کاشانینژاد/۶۴» و «سامان/نیکآذر/۶۴» نیز آنچنان فیلمهای مهمی نشدند ولی حضور در نقش اصلی فیلم متفاوت «محمدعلی نجفی» «گزارش یک قتل/۶۵» یکی دیگر از بازیهای خوبش در سینما را رقم زد. نقش کوتاهی در «تشکیلات/مصیری/۶۵» و «طپش/فخیمزاده/۶۷» نیز تجربیات دیگر او در دهه شصت بودند که آنچنان دیده نشدند. پرونده آثار سینمایی «زنجانپور» متاسفانه به غیر از دو فیلم «ریشه در خون» و «گزارش یک قتل» به دلایل مختلفی چون نقش و فیلمنامههایی ضعیف و کارگردانانی کمتجربه نتوانست تلألویی همپای آثار تئاتری وی داشته باشد و به نوعی باعث شد تا از این عرصه فاصله بگیرد. چند سال پیش «مسعود کیمیایی» برای نقش اصلی یکی از فیلمنامههای خوب و پر و پیمانش «تبعید سایهها» که قرار بود در روسیه فیلمبرداری شود او را انتخاب کرده بود که متاسفانه شرایط تولیدش فراهم نشد و این را هم میتوان ادامه بدشانسیهای سینمایی «زنجانپور» دانست.
او در سالهای پایانی دهه شصت و اوایل هفتاد با حضور در دو سریال موفق «عطر گل یاس»و «آوای فاخته/۷۳» هر دو به کارگردانی «بهمن زرینپور» به همراه زندهیاد «داود رشیدی» بازی در سریالها را نیز به پروندهاش افزود. بازی درخشان او در سریال «ولایت عشق/فخیمزاده» که در نقش منفی «فضل ابن سهل» که نقش را از تیپی تکبعدی و تخت به شخصیتی دراماتیک ارتقا داد نیز در یادها مانده است. نقش عموی مختار در سریال عظیم «مختارنامه/میرباقری» هم دیگر نقش تاریخی برجسته او در سریالها به حساب میآید.
او پس از انقلاب بازیگری و کارگردانی تئاتر را نیز به موازات پی میگیرد که از مهمترین آنها میتوان به کارگردانی و بازی «گوریل پشمالو/یوجین اونیل»، «مروارید/۶۱»، «ارزش/میلر/۶۶»، «ساحره سوزان/میلر/۷۰»، «دشمن مردم/ایبسن/۸۵» و نمایشنامههای مهم «چخوف» همچون «مرغ دریایی»، «سه خواهر»، «ایوانف»، «باغ آلبالو» و نیز بازی در تئاترهای «ارتور و اوئی/برشت/مجید جعفری»، «فیزیکدانها/دورنمات/کرم رضایی»، «جان گابریل بورگمن/فتحی»، «ببر گراز دندان/مرزبان» اشاره کرد. حضور او روی صحنه چنان دیدنی و تسخیرکننده است که به جرات میتوان او را یکی از برترین هنرمندان تئاتر (خصوصا پس از انقلاب) دانست.
«زنجانپور» یکی از شریفترین هنرمندانی است که در هر شرایطی تلاش کرده که بهترین کار ممکن را انجام دهد حال گاه در عرصهای چون تئاتر همواره درخشان بوده و گاه همچون سینما اغلب بد شانس بوده و کمتر نقشی هم اندازه تواناییهایش به پُستش خورده، اما همواره حضورش، بیانش، نگاهش و دستانش چنان به نقشها جان میدهند که به یاد میماند. برای این هنرمند بزرگ آرزوی سلامت و حضوری کماکان پرتلاش و تحقق نقشهایی همشأن توانمندیهایش دارم.
منبع: اعتماد
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- یادداشت اکبر زنجانپور در رثای عباس جوانمرد/ راست قامت بزرگ تئاتر ایران
- نوید محمدزاده و اکبر زنجانپور در قاب یک تقدیر
- در شب بزرگداشتهای جشن خانه سینما چه گذشت؟/ شب «تنهاهای زیبا»
- رونمایی از تیزر جدید فیلم سینمایی “پل خواب”
- تعریف اکبر زنجانپور از کارگردانی پولاد کیمیایی/ باید از «پل خواب» حمایت کنیم
- انتقاد تند بازیگر زن از سونامی جراحی زیبایی بین اقشار مختلف جامعه
- گفتههای غمگین هنرمندان در مراسم تشییع جعفر والی/ مشایخی: من منتظر رفتنم
- «خصوصیسازی» در تئاتر در گفتوگو با اکبر زنجانپور / دیگر تئاتر مُرده است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
آخرین ها
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند