سینماسینما، علی ظهوریراد
مریم بحرالعلومی در نخستین ساخته سینمایی خود، «پاسیو»، سعی کرده به سیاق بعضی فیلمهای اجتماعی چند سال اخیر، با نمایش مشکلاتی که بخشی از آنها در جامعه به دلیل تفاوت دیدگاه نسلها یا قومیتهای مختلف با یکدیگر است، روایتی از تلاش برای حل این مشکلات را ارائه دهد، اما ضعف فیلمنامه و وجود حفرههای داستانی در این فیلم به قدرت و باورپذیری داستان آن لطمه زیادی زده است.
فیلم در دادن اطلاعاتی که میتواند به پیشبرد داستان و درک آن توسط تماشاگر کمک کند، خست زیادی به خرج میدهد. به نظر میرسد چون اصولا قرار نبوده ما با یک راهحل در داستان روبهرو شویم، طرح مسئله اصلی فیلم که تمام شخصیتها درگیر آن هستند، عملا تا جایی نزدیک به انتهای فیلم طول میکشد. این اطلاعات اندک که در میان خردهداستانهای متعدد فیلم پراکنده شده، شبیه پازل هزار تکهای است که بیننده برای فهم دقیق آن نیاز به دیدن چند باره فیلم دارد. ضمن اینکه هر مخاطبی ممکن است حوصله حل کردن یک پازل هزار تکه را نداشته باشد و این مسئلهای است که میتواند مخاطبان بالقوه فیلم را کم کند.
اگر بخواهیم به نقاط قوت فیلم اشاره کنیم، بیشک بازی خوب بازیگران مهمترین نقطه قوت آن است. از بازی خوب محدثه حیرت در نقش دختری که تلاش دارد در این دنیای باری به هر جهت که بارها عشق و احساسش را لگدمال کرده، سهمی برای خود بیرون بکشد تا فردای بهتری را برای خودش بسازد، تا بازی حیرتانگیز و بهیادماندنی یاسمن ترابی که یک دختر پر از شور و عشق و هیجان و در عین حال یک انسان زخمخورده و خسته است و هر دو این حالتها را بهخوبی در فیلم به نمایش میگذار. بیشک میتوان گفت که بحرالعلومی تمام تلاش خود را برای هدایت خوب بازیگران به کار گرفته و در این کار تا حد زیادی موفق بوده. ضمن اینکه نباید بازی خوب کریم امینی را در نقش عاشقی که پس از سالها به دنبال عشقش برگشته و برای به دست آوردن آن دست به هر کاری میزند، از یاد برد. با اینکه گریم کلیشهای و شخصیتپردازی تا حدی ناپخته او دست این بازیگر را در اجرا تا حدی بسته بود، اما امینی به شکل قابل قبولی توانست از پس این نقش بربیاید.
یکی از جنبههای هوشمندی بحرالعلومی در انتخاب بازیگر استفاده از شمایل سینمایی پوریا پورسرخ در یک نقش کوتاه اما مهم در فیلم است. صاحب یک پیتزافروشی که کاراکتر یاسمن ترابی به او دل بسته است و پورسرخ با همان شمایل جوان خوشسروزبان و خوشتیپ و پولدار که در بسیاری از فیلمهای سینمای تجاری برای او ساختهاند، در برابرش قرار میگیرد و در بخشی از فیلم شاهد این رابطه ظاهرا شیرین هستیم. باورپذیری و جذابیت این رابطه و در ادامه شوکی که به بیننده پس از پایان دردناک آن وارد میشود، نتیجه همین شمایل سینمایی پورسرخ و انتخاب درست او توسط کارگردان برای این نقش است.
همانگونه که پیش از این اشاره شد، ضعف فیلمنامه مهمترین مشکل «پاسیو» است. همانطور که روزگاری زندهیاد کیارستمی مقلدان بیشماری داشت، این روزها تقلید از اصغر فرهادی مد روز شده و خیلی از افراد سعی میکنند با پایان باز یا مسکوت گذاشتن بخشهایی از داستان که احتمالا باید در ذهن بیننده شکل بگیرد، فیلم اجتماعی تاثیرگذار بسازند، درحالیکه هرگز در این مسئله موفق نیستند. داستان فیلم با خلأهای زیاد و تغییر رفتار ناگهانی شخصیتها به شکلی بیننده را شوکه میکند که گاهی حس میکنیم قطعاتی از یک فیلم دیگر را وسط «پاسیو» چسباندهاند و این شخصیت همان کسی نیست که چند دقیقه قبل او را دیدهایم. حتی زمینهچینی خوبی هم برای دلیل این تغییر شخصیتها در داستان بیان نمیشود و ما تنها شاهد چرخش ۱۸۰درجهای رفتار آنها هستیم و فقط در چند مورد معدود از این تغییر رفتارها مثل وقتی که پوران (بهناز جعفری) از سقط جنین منصرف میشود، پسزمینه یا دلایل منطقی برای این رفتارها را میبینیم. تحول ناگهانی شخصیتها یا رها کردن بیننده در ناآگاهی ترفندی برای نویسنده بوده تا نقاط خالی فیلمنامهاش را توسط ذهن تماشاگر پر کند، اما نبود پسزمینه مناسب از شخصیتها در داستان و عدم وجود نشانههایی در فیلم که تماشاگر به واسطه آن در انجام این کار موفق باشد، به کار لطمه زیادی زده است.
«پاسیو» فیلم خوشریتمی است که حوصله تماشاگر را سر نمیبرد و تلاش زیادی دارد که به مخاطب خود احترام بگذارد. البته بعد از ساخت فیلم کمدی، ساخت فیلم اجتماعی این روزها راحتترین روش برای ورود به سینماست و مریم بحرالعلومی هم از این راه تلاش کرده اولین تجربه کارگردانی فیلم بلند خود را انجام دهد و از همین کار اول نشان داده که در این کار چندان هم ناموفق نبوده و حداقل بخشهایی از کار را که به او مربوط بوده، بهخوبی انجام داده است. میتوان ایرادات این کار را با کمی اغماض به عنوان یک فیلم اول قبول کرد و منتظر ماند تا ببینیم این کارگردان در ادامه مسیر کاری خود قرار است به چه سمتی برود
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مریم بحرالعلومی داور ایمجین ایندیای اسپانیا شد
- معرفی اعضای هیئت انتخاب دو بخش جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اکران آنلاین «قطع فوری» تمدید شد
- «شهربانو» بهترین فیلم جشنواره کانادا شد
- چهل و دومین جشنواره فیلم فجر؛ معرفی هیأت انتخاب و داوری بخش فیلم کوتاه
- «شهربانو» بهترین فیلم جشنواره بالیوودی شد
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- راهیابی «تریپلکس» به جشنواره وحشت آمریکا
- «قطع فوری»؛ نگاهی خیاموار به زندگی
- «شهربانو» بهترین فیلم جشنواره زنان استرالیا شد
- باورِ مرگ، در زمانی به کوتاهی یک زمین لرزه!/ نگاهی به فیلم «قطع فوری»
- اکران «قطع فوری» از ششم اردیبهشت در هنروتجربه
- «شهربانو» به رقابت آسیایی بنگلور راه یافت
- «قطع فوری» بهار به سینماها میآید/ آخرین فیلم علی انصاریان در راه اکران
- رقابت مریم بحرالعلومی با هشت کارگردان زن برای دریافت حلقه فیلم طلایی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود