بالارفتن تعداد آثار کمدی اکران شده در سینماها و اینکه ساخت فیلمهای کمدی در چند سال اخیر سیر صعودی معناداری را پیدا کرده است، باعث شده تا از تنوع ژانرهای سینمایی کاسته شده و سرمایهگذاری در سینما به سمت تولید آثار کمدی معطوف شود. در حال حاضر فیلمهای سینمای کمدی ردههای بالای جدول فروش را به خود اختصاص دادهاند و دیگر ژانرها در بهترین حالت در میانههای جدول فروش سینماها قرار گرفتهاند. «جوان» در گفتوگو با فرهاد توحیدی، فیلمنامه نویس، تهیهکننده سینما که علاوه بر آثار کمدی، نویسنده آثاری مانند سریال شهید صیاد شیرازی، به مسئله تنوع ژانر در سینما و چرایی غلبه کمدی در سینما پرداخته است.
این روزها مردم بیشتر به دیدن فیلمهای کمدی میروند، چرا فیلمهای طنز فارغ از هر نوع کیفیتی، با استقبال روبهرو میشوند؟
طبیعی است، وقتی مردم حالشان بد باشد بیشتر سراغ کمدی میروند و برای همین فروش فیلمهای کمدی بالا میرود. الان هم کمدیهای عامهپسند دارند جور باقی تفریحات مردم را میکشند و این نوع فیلمها خوب میفروشند. البته اگر جایگزین بهتری پیدا شود مردم آن را انتخاب میکنند.
تهیهکنندهها هم توجهشان را به کمدی بیشتر کردهاند و کسانی که قبلاً کار کمدی نمیکردند به سمت تولید این نوع فیلمها روی آوردهاند!
بله، تهیه کنندهها تمایل دارند تا ریسک سرمایهگذاری را پایین بیاورند و با حداقل ریسک به سود برسند، وقتی کمدی عامهپسند خوب میفروشد، تهیهکنندهها هم به تولید این نوع از فیلمها گرایش پیدا میکنند.
کمدی نازل در یک معنا میتواند مترادف کمدی سطح پایین باشد، چرا جای کمدی خوب را آثار بیکیفیت گرفته است؟
آثار کمدی خوب و جدی هم ساخته میشود، اما آنچه شاهد آن هستیم این است که ساخت آثار سطحی، اپیدمی و مد شده است و با سرمایهگذاری کم ریسک یا حتی بدون ریسک، این نوع فیلمها ساخته میشوند. در بازار سینمای ایران همه جور کالایی یافت میشود و متأسفانه چنین اجناسی هم زیاد شدهاند.
یعنی ساخت فیلم کمدی به این راحتی است که هر تهیه کننده یا کارگردانی میتواند سراغ آن برود؟
کمدی یکی از سختترین ژانرهاست و نوشتن فیلمنامه کمدی به مراتب سختتر از فیلمنامهنویسی برای کارهای جدی است. فیلمنامهنویس آثار کمدی باید طنز را بشناسد و از طرف دیگر باید به آنچه در جامعه میگذرد بسیار نزدیک باشد. تولید کمدی خوب نیازمند توجه و اهمیت است.
این فیلمها قاعدتاً بر اساس فیلمنامههای کمدی ساخته میشوند، سینمای ما ظرفیت نگارش کمدی را در این سطح دارد؟
اگر مقصود این باشد که ما متناسب با این فیلمها، فیلمنامهنویس کمدی داشته باشیم، پاسخ منفی است. کلاً در سینمای ایران باید سالانه در حدود ۱۰ تا ۱۵درصد از آثار تولید شده به سینمای کمدی اختصاص داده شود. تعداد فیلمنامه نویسهایی که تخصصی بتوانند کمدی بنویسند کم است، اما این حجم از فیلمنامههای کمدی را نویسندههای حرفهای کمدی نمینویسند.
پس چه کسانی این فیلمنامهها را مینویسند؟ گفته میشد که برخی از آثار تولید شده از نظر داستانی آنقدر ضعیف است که فیلمنامه آن در حد یک طرح کلی بوده و چیزی جز یک خط داستانی ندارند!
افراد دیگری مثل خود کارگردانها، یا کسانی که سر رشتهای از فیلمنامهنویسی کمدی ندارند. طبیعتاً وقتی فیلمنامهنویس متخصص در زمینه کمدی نداشته باشیم، آثاری که تولید میشوند هم از نظر کیفی افت میکنند. ما اگر به سمت تولید آثار جدی در سینمای کمدی برویم، میتوانیم روی سلیقه سینما رفتن مردم تأثیر بگذاریم.
حجم بالای تولید فیلم کمدی باعث نمیشود که سینما از این ژانر اشباع شده و مردم سینمای کمدی را پس بزنند؟
من نمیتوانم پیشگویی کنم، ولی مردم همیشه نشان دادهاند که میتوانند سطح کیفی آثار را بفهمند و تفاوت جنس اصل را با جنس تقلبی متوجه میشوند. اگر فیلم خوبی ساخته شوند مردم حتماً به تماشای آن خواهند نشست و از آن حمایت میکنند.
چه عاملی باعث میشود که تولید در دیگر ژانرها تا این حد به انفعال بیفتد؟
تصور من از فضای تولید در سینمای ایران این است که فشارهایی خارج از حوزه فرهنگ به سینما وارد میشود و سرمایهگذاران بخش خصوصی را از سرمایهگذاری در سینمای ایران ترسانده و باز میدارند.
یعنی جریانی در سینما مانع تولید مناسب میشود؟
تولید در سینمای ایران مانند هر تولید دیگری در ایران با مشکلات زیادی درگیر است. سرمایهگذار میل دارد برای حفظ امنیت خود هر کاری کند ولو اینکه با خرید انبوه سکه بخواهد شرایط امنیت کشور را به هم بریزد. متأسفانه تولید با چنان، اما و اگرهایی روبهرو شده است که دستها را برای کار بسته است.
چه کار باید کرد که دوباره تنوع ژانر در سینما به وجود بیاید و دیگر گونههای سینمایی هم مخاطب داشته باشند؟
به عنوان یکی از مدافعان جدی تنوع ژانر در سینما به نظرم باید کاری کرد که بخش خصوصی سرمایهاش را با اطمینان خاطر به سینما بیاورد و خیالش از ساخت و اکران مناسب فیلم راحت باشد. سرمایهگذار بداند میتواند سرمایهاش را برگرداند و دوباره آن را به جریان تولید سینما ببرد. اگر سرمایه گذاری مناسبی انجام شود، کارهای نازل جای خود را به کارهای جدی میدهد.
تهیهکنندههای شناخته شده هم در تولید کار جدی با احتیاط رفتار میکنند و کار جدی را با احتیاط میسازند، انگار یک دلهره از عدم بازگشت سرمایه وجود دارد!
الان شاهد آن هستیم که سرمایهگذار سرمایهاش را به سمت آثار نازل میبرد و اگر تهیه کنندهای بخواهد کار جدی تولید کند تلاش میکند تا سرمایهاش را از محلی مانند اعتبارات دولتی تأمین کند یا از راههای دیگری برای پروژهاش سرمایه بیاورد، نه اینکه سرمایه خودش را به کار بیندازد. دلیل این کار همان عدم اطمینان از محیط سرمایهگذاری است. تا وقتی امنیت سرمایهگذاری تأمین نشود نمیتوان انتظار تغییر چندانی داشت. هر وقت ما توانستیم این بخش را درست کنیم، میتوانیم توقع داشته باشیم سرمایهگذاریها به سمت تنوع در تولید و استفاده از ژانرهای سینمایی برود.
این روزها مردم بیشتر به دیدن فیلمهای کمدی میروند، چرا فیلمهای طنز فارغ از هر نوع کیفیتی، با استقبال روبهرو میشوند؟
طبیعی است، وقتی مردم حالشان بد باشد بیشتر سراغ کمدی میروند و برای همین فروش فیلمهای کمدی بالا میرود. الان هم کمدیهای عامهپسند دارند جور باقی تفریحات مردم را میکشند و این نوع فیلمها خوب میفروشند. البته اگر جایگزین بهتری پیدا شود مردم آن را انتخاب میکنند.
تهیهکنندهها هم توجهشان را به کمدی بیشتر کردهاند و کسانی که قبلاً کار کمدی نمیکردند به سمت تولید این نوع فیلمها روی آوردهاند!
بله، تهیه کنندهها تمایل دارند تا ریسک سرمایهگذاری را پایین بیاورند و با حداقل ریسک به سود برسند، وقتی کمدی عامهپسند خوب میفروشد، تهیهکنندهها هم به تولید این نوع از فیلمها گرایش پیدا میکنند.
کمدی نازل در یک معنا میتواند مترادف کمدی سطح پایین باشد، چرا جای کمدی خوب را آثار بیکیفیت گرفته است؟
آثار کمدی خوب و جدی هم ساخته میشود، اما آنچه شاهد آن هستیم این است که ساخت آثار سطحی، اپیدمی و مد شده است و با سرمایهگذاری کم ریسک یا حتی بدون ریسک، این نوع فیلمها ساخته میشوند. در بازار سینمای ایران همه جور کالایی یافت میشود و متأسفانه چنین اجناسی هم زیاد شدهاند.
یعنی ساخت فیلم کمدی به این راحتی است که هر تهیه کننده یا کارگردانی میتواند سراغ آن برود؟
کمدی یکی از سختترین ژانرهاست و نوشتن فیلمنامه کمدی به مراتب سختتر از فیلمنامهنویسی برای کارهای جدی است. فیلمنامهنویس آثار کمدی باید طنز را بشناسد و از طرف دیگر باید به آنچه در جامعه میگذرد بسیار نزدیک باشد. تولید کمدی خوب نیازمند توجه و اهمیت است.
این فیلمها قاعدتاً بر اساس فیلمنامههای کمدی ساخته میشوند، سینمای ما ظرفیت نگارش کمدی را در این سطح دارد؟
اگر مقصود این باشد که ما متناسب با این فیلمها، فیلمنامهنویس کمدی داشته باشیم، پاسخ منفی است. کلاً در سینمای ایران باید سالانه در حدود ۱۰ تا ۱۵درصد از آثار تولید شده به سینمای کمدی اختصاص داده شود. تعداد فیلمنامه نویسهایی که تخصصی بتوانند کمدی بنویسند کم است، اما این حجم از فیلمنامههای کمدی را نویسندههای حرفهای کمدی نمینویسند.
پس چه کسانی این فیلمنامهها را مینویسند؟ گفته میشد که برخی از آثار تولید شده از نظر داستانی آنقدر ضعیف است که فیلمنامه آن در حد یک طرح کلی بوده و چیزی جز یک خط داستانی ندارند!
افراد دیگری مثل خود کارگردانها، یا کسانی که سر رشتهای از فیلمنامهنویسی کمدی ندارند. طبیعتاً وقتی فیلمنامهنویس متخصص در زمینه کمدی نداشته باشیم، آثاری که تولید میشوند هم از نظر کیفی افت میکنند. ما اگر به سمت تولید آثار جدی در سینمای کمدی برویم، میتوانیم روی سلیقه سینما رفتن مردم تأثیر بگذاریم.
حجم بالای تولید فیلم کمدی باعث نمیشود که سینما از این ژانر اشباع شده و مردم سینمای کمدی را پس بزنند؟
من نمیتوانم پیشگویی کنم، ولی مردم همیشه نشان دادهاند که میتوانند سطح کیفی آثار را بفهمند و تفاوت جنس اصل را با جنس تقلبی متوجه میشوند. اگر فیلم خوبی ساخته شوند مردم حتماً به تماشای آن خواهند نشست و از آن حمایت میکنند.
چه عاملی باعث میشود که تولید در دیگر ژانرها تا این حد به انفعال بیفتد؟
تصور من از فضای تولید در سینمای ایران این است که فشارهایی خارج از حوزه فرهنگ به سینما وارد میشود و سرمایهگذاران بخش خصوصی را از سرمایهگذاری در سینمای ایران ترسانده و باز میدارند.
یعنی جریانی در سینما مانع تولید مناسب میشود؟
تولید در سینمای ایران مانند هر تولید دیگری در ایران با مشکلات زیادی درگیر است. سرمایهگذار میل دارد برای حفظ امنیت خود هر کاری کند ولو اینکه با خرید انبوه سکه بخواهد شرایط امنیت کشور را به هم بریزد. متأسفانه تولید با چنان، اما و اگرهایی روبهرو شده است که دستها را برای کار بسته است.
چه کار باید کرد که دوباره تنوع ژانر در سینما به وجود بیاید و دیگر گونههای سینمایی هم مخاطب داشته باشند؟
به عنوان یکی از مدافعان جدی تنوع ژانر در سینما به نظرم باید کاری کرد که بخش خصوصی سرمایهاش را با اطمینان خاطر به سینما بیاورد و خیالش از ساخت و اکران مناسب فیلم راحت باشد. سرمایهگذار بداند میتواند سرمایهاش را برگرداند و دوباره آن را به جریان تولید سینما ببرد. اگر سرمایه گذاری مناسبی انجام شود، کارهای نازل جای خود را به کارهای جدی میدهد.
تهیهکنندههای شناخته شده هم در تولید کار جدی با احتیاط رفتار میکنند و کار جدی را با احتیاط میسازند، انگار یک دلهره از عدم بازگشت سرمایه وجود دارد!
الان شاهد آن هستیم که سرمایهگذار سرمایهاش را به سمت آثار نازل میبرد و اگر تهیه کنندهای بخواهد کار جدی تولید کند تلاش میکند تا سرمایهاش را از محلی مانند اعتبارات دولتی تأمین کند یا از راههای دیگری برای پروژهاش سرمایه بیاورد، نه اینکه سرمایه خودش را به کار بیندازد. دلیل این کار همان عدم اطمینان از محیط سرمایهگذاری است. تا وقتی امنیت سرمایهگذاری تأمین نشود نمیتوان انتظار تغییر چندانی داشت. هر وقت ما توانستیم این بخش را درست کنیم، میتوانیم توقع داشته باشیم سرمایهگذاریها به سمت تنوع در تولید و استفاده از ژانرهای سینمایی برود.
برچسبها: فرهادی توحیدی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست