سینماسینما، شهرام اشرف ابیانه
کلاغ/ ماجرای یک آدم ربایی
آسیه از در مدرسه همراه بچهها و معلمها بیرون میآید و به اشتباه سوار ماشین غریبهای میشود که جلوی پای او ترمز کرده. آسیه متوجه اشتباهش شده میخواهد پیاده شود اما…
- راننده: کجا برمت خوشگله؟
- آسیه: من عوضی سوار شدم. نگه دار… وگرنه داد میزنم.
مرد راننده سیلی به صورتش میزند و پا را روی گاز فشار میدهد. ماشین پیچ کوچهای را رد میکند.
- راننده: صبر کن رفقا هستن. میریم حال.
- آسیه: نگه دار… نگه دار
اینسرتِ چاقوی ضامن داری که بیرون کشیده میشود. آسیه حالا اسیر دست رانندهی متجاوز است. وقتی هم موفق به فرار میشود از دست او خلاصی ندارد. از داخل ماشین در حال حرکت، تلاش او برای فرار را میبینیم، میان مردهایی که توجهی به پریشانیاش ندارند. نمایی از دستِ راننده در حال عوض کردن دنده ی ماشین. حسی از تعقیب و خطر با موسیقی پر ضرب شیدا قرچه داغی. نمای فرمان ماشین که میپیچد.
نمای آسیه که از جلوی ماشین کنار میکشد. در پسزمینه، دیواری سد راه او است. دوربین که بالا میکشد پوسترِ تبلیغاتی زن جوانی است که با دهان باز و خندان، نوشابهای تبلیغ میکند. نمای چرخهای ماشین که همچنان در پیِ اوست. باز هم آسیه که از کنار پوسترِ زن نوشابه به دست دوان دوان میگذرد. نمای مرد شاپو به سری که با لذت این بازی موش و گربهوار را دنبال میکند.
آسیه وارد یک مغازهی ساعت سازی میشود. اینجا زمان انگار متوقف شده. پیرمردِ صاحب مغازه عینک زده، نگاهش میکند. آسیه ساعتی بهش میدهد تا حضورش را توجیه کرده باشد. هراسان نگاهی بیرون میاندازد. سمت در میدود و به بیرون سرک میکشد. جایی که خطر در کمین اوست. صدای پیرمرد را میشنویم که می گوید:
- این ساعت هیچ عیبی نداره خانم.
دستش را دراز میکند برای پس دادن ساعت. آسیه اما از مغازه بیرون میزند.
نمای بعد از زاویهی بالا، آسیه را در حال دویدن در پیادهرویی نشان میدهد. در همان نما، از زیر نشانِ عینکی بزرگ میگذرد. حسی از زیرنظر بودن و نا امنی. آرشههای ویولونِ موسیقی روی تصویر نیز این حس را تشدید میکند.
ورودِ آسیه به محلهای با زنان چادری. نشان دستی منقوش به احادیث مذهبی و علم و کُتل در پسزمینه قابل رویت است. در یک نمای حرکتی، آسیه از کنار این همه و از جلوی آینه ای میگذرد که تصویر زنی چادری که با پوشیه صورتش پوشانده منعکس شده.
نمایی از بالا، آسیه از کنار یک عرادهی توپ قدیمی میگذرد.
ورود آسیه به قابی که ویترینش پر از سر مانکنهای زنانهای است؛ همه بیشکل و بیصدا زل زده به خلأ. آسیه رو به دوربین برمیگردد. چیزی که ما نمیبینیم او را وحشتزده کرده، جیغزنان قاب را ترک میکند.
باز نمایی از زاویهی بالا که وارد قابی میشود که همزمان با ورودش کبوتران به پرواز در میآیند. از این قاب نیز میگذرد.
قاب بعدی کنار سازهای در حال احداث. نگاه هراسان آسیه به اطراف. انگار گم شده.
قاب بعدی، آسیه از پلههایی طویل با عجله پایین میآید. او در قاب تنهاست. همچنان که در قابهای پیشین نیز بر این تنهایی تاکید شده. نمایشی از وحشت و بیپناهی و ترس و ناامیدی در قابهایی که چیدمان صحنههای یک نمایش روی صحنه را تداعی میکنند. در تدوینی که با ضرباهنگ و ریتم پرشتاب مخصوصِ بیضایی، حسی از تصاویر متحرک را به یاد میآورد.
این سینمای بیضایی است. در مرکزش، زنی که همیشه دغدغهی بیضایی بوده؛ این که سرنوشتش در این تاریخ مردانه او را به کجا کشانده. حالا آگهی دختر گم شدهی ابتدای فیلم معنا پیدا می کند. آسیه در قابهایی به زیبایی سر و شکل داده شده ما را به سفری در تاریخ برده. بدون آنکه از پسزمینهی زمان حاضر خود جدا شود. موسیقی، تدوین، شکل قاببندی، نوع بازی پروانه معصومی، همه در راستای این روایت بیضایی از ناامنی تاریخی زن ایرانی است. سکانسی که به یاد میماند و در هر بار دیدن نفس در سینهی هر تماشاگری حبس میکند. زیرا که روایتگرش هنرمندی است مسلط به مدیومی که زن کاراکتر اصلی همیشگی آن بوده.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- کالبد شکافی کارنامهی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعارهها»
- همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛ «سرفصل» با یادکردی از نصرتالله نویدی منتشر شد
- پیامهای تسلیتی که برای درگذشت پروانه معصومی منتشر شد
- پروانه معصومی درگذشت
- بهرام بیضایی: من هزار سال بعد از مرگم هم فکر نمیکنم از ما گذشته
- اکران «دونده» در جشنواره فیلم ویسکانسین آمریکا
- سینما در ذات خود معترض است/ بررسی تاریخچه «سینمای اعتراضی» در ایران در گفتوگو با احمد طالبینژاد
- عکسی زیرخاکی از حاشیه اجرای نمایش «سلطان مار» بیضایی
- تهرانی که اشغال بود/ ادای احترام «خاتون» به بهرام بیضایی
- وقتی عدنان «باشو» شد
- معرفی فیلمهای ایرانی راهیافته به بخش مسابقه بینالملل جشنواره فیلم کوتاه تهران
- پروانه معصومی : طرفدار واکسن برکت هستم/تاپایان کرونا جلوی دوربین نمی روم
- باغ را فراموش نکن
- بر سر چهار راه خویشتن
- یادداشت اینستاگرامی مازیار فکری ارشاد درباره نمایش «چهارراه» بهرام بیضایی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد