سینماسینما، میثم محمدی:
فیلم ساختن با فیلمساز شدن بسیار تفاوت دارد، اینکه ساحت سینما را درک کنی و فارغ از نگاه عاری از دغدغه و دور از نگرش تک بعدی و صنعتی، عاشقانه تکلیف خودت را با سینما بدانی که از این هنر چه میخواهی و به کجا خواهی رفت، شاید اصل و اساس ورود به دنیای فیلمسازی باشد. امروز تولد یک نمونه بارز از معدود فیلمسازان وطنی و جهانی است که از همان گامهای اول سینما و شاکله آن را درک کرد. اصغر فرهادی از جوهره اصلی سینما، یعنی فیلمنامه نویسی آغاز کرد و آزمون و خطاهای خود را در چهارچوب فیلمنامه بعنوان جغرافیای حیاتی شکلگیری جهان داستانی یک اثر انجام داد. بی تردید وسواس و شناخت تئوری و داشتن یک ایدئولوژی شخصی در آثار فرهادی از «رقص در غبار» و «شهر زیبا» تا «فروشنده» مشهود و تاثیر نگاه او در مقام نویسنده در آثاری چون «ارتفاع پست» حاتمیکیا، «محاکمه در خیابان» مسعود کیمیایی و «کنعان» مانی حقیقی قابل جستجو است. او در آستانه اکران جدیدترین اثر بین المللی خود، به مرزی از پختگی رسیده است که حالا حضورش در هر رویدادی هویت بخش است و اعتباری دوچندان به آن رویداد میدهد. اما کارنامه فرهادی آثار قابل تامل و شگفت انگیزی دارد که نمی توان از آنها عبور کرد. «شهر زیبا» که عاشقانه ای تراژیک با فیلمنامه ای موفق و برخوردار از درامی هیجان انگیز است، تا «درباره الی» که به اعتقاد من شناسنامه بی چون و چرای فرهادی در جریان معرفی جهانی او محسوب می شود. یک فیلمنامه کلاسیک در ساختاری مدرن و متکی بر خرده پیرنگهای غافلگیرکننده و بازیهای درخشان و همچنین رفتار باهویت و اثرگذار دوربین فیلمبرداری که در خدمت کلیت اثر خوش رقصی میکند. «درباره الی» عصاره نگاه فرهادی به جهان پیرامون و یک معرف سابژکتیو از زاویه نگاه و تفکر یک فیلمساز جهانی با زبانی فراگیر در دنیاست. الی جاده حضور جهانی فرهادی را هموار کرد تا او در تداوم همان دنیای پر پیچ و خم خود داستان جدایی را روایت کند و با «جدایی نادر از سیمین» ثابت کند که موفقیت او اتفاقی نبوده و او بزنگاهها را شناخته است. یک درام خانوادگی عمیق از روابط یک زوج که در لایه های درونی به خلوتهای انسان مدرن ورود میکند و ذهن او را به چالش میکشد. اثری که در جشنوارههای جهانی و رویدادهای معتبر سینمایی همه را محکوم به تحسین کرد و آکادمی اسکار را مجاب به احترام به یک اثر ایرانی کرد. البته که نباید از «چهارشنبه سوری» که پیش از «درباره الی» در جشنواره فجر و جشنوارههای جهانی درخشیده بود، عبور کرد. فیلمی که می توان فیلمنامه آن را یکی از چفت و بست دارترین فیلمنامه های فرهادی دانست که شاید نسبت به «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» چاشنی ایرانیزه بیشتری داشت. هر چند که فرهادی پس از موفقیت «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» در سطح جهانی با تغییر جغرافیای اثر بعدی خود یعنی «گذشته» نتوانست بر همان مدار بچرخد، اما با «فروشنده» که به زعم من و حتی با وجود دریافت جایزه بازیگری و فیلمنامه از جشنواره کن و موفقیت در اسکار، همانند گذشته ندرخشید و آن تبحر در جزییات حساب شده و منطقی را شاهد نبودم، البته که هیجان و دلهره و کشمکش میان مخاطب و جهان داستان به وضوح لمس می شود و فرهادی این را ثابت کرده که در نقطه ای ایستاده که نمی توان آثار او را در دسته بندیهای عام و خاص قرار داد، بلکه مخاطب او جهانشمول است. حالا فرهادی در آستانه سالروز تولدش با کولهباری از تجربه و فتح قله های جهانی چون اسکار، خرس طلایی و نقرهای برلین، جایزه گلدن گلوب و دیگر نشانهای افتخارآمیز جهانی، با «همه می دانند» در فستیوال کن حضور دارد و نام او آمیخته با افتخاری دیگر برای ایران محسوب می شود و حالا این جشنواره بار دیگر با افتخار اثر او را اکران خواهد کرد. اما باید دید که عزیمت دوباره فرهادی به جغرافیایی دیگر پس از فیلم «گذشته»، تجربه ای موفق را برای او به همراه خواهد داشت یا اینکه باید بپذیریم که فرهادی جهان را از زاویه نگاه انسانهایی که با آنها زیسته بهتر می بیند و در برقراری ارتباط تماتیک جهان داستانی خود در ایران با دنیا متبحرتر است. به هر رو اصغر فرهادی بی تردید یکی از مهمترین و موثرترین هنرمندان عصر حاضر است که ملیت ایرانی او افتخاری برای ایرانیان است و سالروز تولدش یادآور چشم باز کردن مردی است که فتح قلههای سینمایی را در سر داشته و حساب شده و جدی با سینما زیسته است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- جشنواره بلگراد به اصغر فرهادی جایزه داد
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره بلگراد
- اصغر فرهادی: دیگر قصد فیلمسازی در ایران را ندارم
- جایگاه اول برای «اسپایدرمن»؛ ۱۰۰ فیلم برتر سونی پیکچرز به مناسبت صدسالگیاش/ «جدایی» پنجم شد
- نقشآفرینی خاویر باردم در فصل دوم سریال «هیولا»
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- اصغر فرهادی به آلپ میرود
- «شهر زیبا»ی فرهادی به آمریکای شمالی رسید
- اصغر فرهادی در لسآنجلس فیلم میسازد
- رئیس آکادمی سینمای اسپانیا: فرهادی کارگردانی کاملا متفاوت، سنجیده، نوگرا و در عین حال کلاسیک است
- آکادمی فیلم اسپانیا از اصغر فرهادی تجلیل میکند
- اصغر فرهادی در یک فیلم جشنواره کن/ «اتاق ۹۹۹» و سوالی کلیدی درباره سینما
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد