سینماسینما، یاسمن خلیلی فرد
«لحظه گرگ و میش» سریالی است که در سال ۱۳۹۷ از شبکه سوم سیما پخش شد و این شب ها مجدداً روی آنتن شبکه آی فیلم رفته است.
این سریال در طبقه بندی مرسوم مجموعه های تلویزیونی در زمره سریالهای باکیفیتی قرار می گیرد که پروداکشن عظیمی هم داشته و در چند مقطع زمانی متفاوت داستانش را روایت می کند.
آن چه در نگاهی کلی می توان درباره این سریال نوشت، اهمیت نقش زمان در پیشبرد داستان آن است. تحولاتی که در سریال رخ میدهند کاملاً وابسته به عنصر زمان هستند و گذر زمان موتور محرک و جهت دهنده به آنهاست. رخدادهایی که متناسب با زمان در سریال رخ می دهند و خود می توانند نقشی موثر در زنجیره علت و معلولی اثر داشته باشند در متن فیلمنامه به درستی ترسیم می شوند. در واقع فیلمنامه با ظرافت همه تلاشش را به کار بسته تا به مقاطع زمانی مورد اشاره در سریال با ظرافتی متقاعدکننده بپردازد و دچار گاف نشود. اجرا نیز با اندکی اغماض قابل قبول از آب درآمده و کم تر گافی به لحاظ جزئیات مرتبط با تاریخ و زمان در آن دیده می شود اما در نهایت اجرا تا حدودی از متن عقب می ماند و متن از آن پیشی می گیرد و دلیل این مسئله باز هم به همان خرده اشکالات مرتبط با زمان و زمانه باز می گردد. به عنوان مثال ظاهر و پوشش شخصیت ها خصوصاً در دهه ی شصت سنخیت چندانی با پوشش مرسوم در آن دوران ندارد. نگارنده در دهه شصت به دنیا نیامده بود و تجربه زیستی از آن زمانه ندارد اما با اندک تأملی بر عکس ها، فیلم ها و روایات باقی مانده از آن دوران می توان دریافت که شخصیت ها در «لحظه گرگ و میش» امروزی تر از حد انتظار ما نسبت به دهه شصت از آب درآمده اند و این اتفاق در مورد زنان پررنگ تر از مردان است. مثلاً گمان می کنم پوشش یاسمن و حنانه در دانشگاه بیش تر به پوشش خانم های دانشجو در دهه های هشتاد و نود نزدیک است و این مسئله آراستگی چهره ی آن ها را نیز در بر می گیرد. همچنین پوشش اسرا به هنگام بازگشت به وطن مطابقتی با عکس ها و فیلم های مستند از آن دوران ندارد. چهره پردازی کار به منظور نمایش گذر زمان و تغییرات چهره شخصیت ها در گذر نزدیک به دو دهه قابل قبول است اما بی شک می توانست بهتر از این باشد. خوش بختانه برخلاف برخی دیگر از آثار مشابه که گریم های دم دستی و غیرحرفه ای بزرگ ترین ضربه را به کار زده بودند در «لحظه گرگ و میش» خبری از اغراق نیست. از ابزارهایی دم دستی و غیرحرفه ای چون عینک یا ایجاد خطوط عمیق اغراق آمیز کاریکاتورگونه برای نمایش چین و چروک بر چهره بازیگران استفاده نشده بلکه چهره پردازیِ تعدیل شده ی کار کمک می کند تا مخاطب با اندکی اغماض این گذر زمان را در قصه لمس کند. و دیگر امتیاز مثبت این که همایون اسعدیان بیش از آن که گذر زمان را منوط به چهره پردازی و … بکند این تغییرات را در نوع بازی بازیگرانش ایجاد کرده و تغییراتی نامحسوس و بسیار به اندازه کمک می کنند تا گذر زمان به واسطه عناصری درست و به جا در اجرا شکل گیرد.
همین دقت در به کارگیری درست از شخصیت ها و طرح و پی ریزی درست آن ها باعث شده است اشکالات کوچکی چون همین گاف های جزئی در طراحی لباس و چهره پردازی کارگردانی اثر را تحت تأثیر قرار ندهند. بی شک کارگردان توانسته است اجرایی شسته رفته داشته باشد که طبعاً بعد از سال ها فیلمسازی اسعدیان انتظاری جز این از او نمی رفت. میزانسن ها دقیقاند و طراحی دکوپاژها حرفه ای. کارگردان در هدایت بازیگران خصوصاً بازیگران جوان موفق عمل کرده و ضمناً کار او به وضوح حاصل مجموعه ی درستی از انتخاب هاست که هر یک در جایگاه درست خود قرار گرفته اند.
فیلمنامه شاید شاخ و برگ های اضافه ای نداشته باشد و اما قصه اش را سرراست روایت می کند و در ترسیم خطوط رمانتیک قصه دست به زیاده روی نمی زند و همین باعث می شود درام اغراق آمیز نباشد و از شعارزدگی فاصله گیرد.
«لحظه گرگ و میش» با توجه به مضمون، موضوع و داستانش قابلیت این را داشت که به سریالی کلیشه ای با موقعیتهایی اغراق آمیز و قابل پیش بینی چون «ستایش» تبدیل شود و هر فاز آن از فاز قبل ضعیف تر از آب درآید اما همایون اسعدیان با تدبیر هوشمندانه ای پتانسیل درونی قصه را در جهت درستی به کار گرفته و اجازه ی لوث شدن رویدادها را به داستان نمی دهد. شاید همین توجه به ریزترین و جزئی ترین وقایع زندگی روزمره در متن سریال باعث شده است که کار درگیر سلسله اتفاقات بیش از اندازه نشود و انواع و اقسام موقعیت های ملتهب آن را زیاده گو نکنند. همین پرهیز از شکل گیری «تصادف»ها و «اتفاقات» گلدرشت سبک و روایتِ رئالیستی اثر را حفظ کرده و به آن انسجامی مطبوع بخشیده است. می دانیم که بهره گیری مسلسلوار از عناصری چون اتفاق می تواند به خطایی فاحش در آثار نمایشی مبدل شود و به پس زدگی آن از سوی تماشاگر منجر شود. مونا انوری زاده و همایون اسعدیان در مقام نویسندگان فیلمنامه کوشیده اند تا داستان را در بستری از واقعیات روزمره پیش ببرند و همین بزرگ ترین برگ برنده سریال است.
از نکاتی که نمی توان در «لحظه گرگ و میش» آن را نادیده گرفت حضور پررنگ زنان است. زنان در این مجموعه از ابژه ای منفعل به سوژه هایی مهم و تأثیرگذار تبدیل می شوند. آن ها در روایتی جسورانه میان احساس و منطق در راه نجات خود و خانواده شان دست به مبارزه می زنند و در بسیاری از بخش های داستان به موتور محرک آن بدل می شوند. توران، یاسمن، حنانه، طناز، طاهره و … هر یک در مقطعی از داستان نقش هایی فعال و پیش برنده دارند و این نقش تا انتهای حضورشان در داستان به همان قدرتمندی اولیه باقی می ماند.
بازی بازیگران سریال هم جنس و هم بافت است. بازیگران جوان و تازه کار بده بستان خوشایندی را با بازیگران قدیمی تر دارند. المیرا دهقانی با ظرافتی مثال زدنی تحولات و دگردیسی های شخصیتی «یاسمن» را در گذر زمان به منصه ظهور می رساند و در مقابل فاطمه گودرزی حضوری استوار، پخته و ستودنی دارد .و کنار هم قرار گرفتن آن ها تعادلی مطبوع را به اثر می بخشد. از دیگر بازیگران خوب سریال پانیذ برزعلی ست که یکدست و روان بازی می کند. و البته هیچ یک از بازیگران «لحظه گرگ و میش» حتی فرعی ترینشان بازی های بدی ندارند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «دایی جان ناپلئون» وفادارانهترین اقتباس سینما است/ هزینه سانسور ادبیات کمتر از سانسور سینما است+ ویدئو
- همایون اسعدیان مطرح کرد؛ از دعوا بر سر اکران ۱۰ فیلم کمدی تا اجبار در دادن یک حق وِتو
- به مناسبت عید سعید فطر؛ شهاب حسینی، پارسا پیروزفر، بهرام افشاری و هانده اَرچل روی پرده سینماها
- رایزنی برای ادامه اکران چند فیلم در نوروز
- پیشبینی همایون اسعدیان از گیشه فیلمهای جشنواره فجر و اکران نوروزی
- همایون اسعدیان: نمیدانم چرا وزیر ارشاد دوست دارد هر هفته حرف بزند؟/مسئولین شبها مسابقه دارند که فردا چه بگوییم تا مردم بیشتر عصبانی شوند!
- گفتوگوی کیوان کثیریان با همایون اسعدیان و سعید عقیقی در برنامه «خط فرضی»: عدهای دوست ندارند چهره واقعی جامعه را در سینما ببینند/ معاصر بودن از دموکراسی و احترام به حق دیگران میآید
- پاسخ همایون اسعدیان به حاشیههای اکران، بلیت نیمبها و …/ بلیت سینما ۱۰۰ هزار تومان میشود؟
- پخش سریال جدید مازیار میری از امروز آغاز شد
- «ترانه تارخ»؛ پرترهای از زندگی امین تارخ/ عسگرپور: وجوه آموزشی تارخ فراتر از مرزهای خودمان بود/ اسعدیان: امین تارخ را زود از دست دادیم
- هیات مدیره جدید کانون کارگردانان سینما انتخاب شدند
- آخرین وضعیت اکران نوروزی و افزایش قطعی قیمت بلیت
- گزارشی از وضعیت اقتصادی سینماها و شرایط اکران فیلمها در آستانه نوروز/ در سینما بهار میشود؟
- عمومی کردن گفتگوهای انتقادی در هنر سینما؛ میزبانی خانه هنرمندان از نشستی باحضور همایون اسعدیان و ابوالحسن داودی
- اکران نوروزی سینما از چه زمانی آغاز میشود؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- نکوداشت مقام فرهنگی و هنری علی اکبر صادقی؛ هنرمندی که هنر و اندیشه اش رنگ کهنگی نمی گیرد
- چهاردهمین حضور بینالمللی «آخرین حرکت»؛ فیلم شهاب حسینی در بخش اصلی فستیوال بزرگ سالرنو ایتالیا
- انتخاب هیات رییسه جدید انجمن تهیهکنندگان مستقل سینما
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد