سینماسینما، گلاره محمدی
یکی از بارزترین ویژگی های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، حضور پرتعداد فیلم اولی ها و حذف بخش نوعی نگاه است. پیش از این دوره در بخش نگاه نو صرفاً فیلم های اول در آن به نمایش در می آمد و مورد قضاوت قرار می گرفت. امسال اما تمام فیلم های بخش مسابقه بدون هیچگونه تفکیکی در کنار هم قرار گرفته و قضاوت می شوند. این اتفاق از یک سو می تواند دریچه ای به جهانی بکر و با رویکردی تازه از منظر جوانان باشد و از سوی دیگر فیلمسازان نوظهور را از فضایی گلخانه ای نجات داده و در شرایط مقایسه و سنجش با سینماگران باسابقه قرار دهد.
«بی مادر» نخستین فیلم بلند سیدمرتضی فاطمی با نگاهی به موضوع رحم اجاره ای، ملودرامی کم رمق و ناموفق است که نتوانسته از پسِ موضوع حساسی که برگزیده به خوبی برآید. چرا؟ پاسخ روشن است؛ چون عنصری به نام منطق در فیلمنامه تقریباً وجود ندارد! فیلمنامه؟ کدام فیلمنامه؟ همان متنی که قرار است شخصیتها در آن معرفی شوند، کنش و واکنش هایی که نسبت به هم و در ارتباط با یکدیگر دارند مشخص شود و سیر روایی داستان را هدایت کند و… شاید بتوان یک سری از ضعف ها و نقصان ها را پای کم تجربه بودن و پروسه ناگزیر آزمون و خطا در اولین فیلم گذاشت اما آنچه شاهدش بودیم نمی تواند فیلمی دغدغهمند در سینمای اجتماعی نام گیرد، اثری که میخواسته حرف مهمی بزند و تاثیرگذار واقع شود در ابتدایی ترین عناصر و الهمانها الکن ظاهر شده است.
اینکه زوج پزشک نمی خواهند یا نمی توانند بچه دار شوند؟ چرا با وجود موارد فراوانی که می توانند برای رحم اجاره ای با آنها قرارداد ببندند، «آن انتخاب» را می کنند؟ چرا این حجم شک و سوءظن از طرف زن نسبت به مرد وجود دارد؟ چرا طبقه فقیر و مرفه اینقدر سیاه و سفید و غیرواقعی تصویر شده اند؟ و هزاران پرسشی که در طول فیلم پاسخی به آنها داده نمی شود و با حرکت آخر و پایان بندی فیلم، عملاً به این نتیجه می رسیم که فیلمساز توانایی به سرانجام رساندن موضوعی که خود طرح کرده بود را ندارد.
دیگر کارگردان فیلم اولی، یوسف حاتمی کیا، هم با فیلم «شب طلایی» موضوعی نه چندان تازه را برای روایتش انتخاب کرده که در اجرا و شخصیت پردازی چندان موفق نبوده است. «شب طلایی» فیلمی آپارتمانی است که نماهای بیرونی چندانی ندارد، داستانش از جهاتی شبیه به فیلم «مرگ ماهی» است که اختلافات درون یک خانواده را روایت می کند و برای به روز بودن، بیماری کرونا را وارد داستان خود کرده است، که البته کارکرد دراماتیکی به جز در یکی دو دیالوگ پیدا نمی کند.
در «شب طلایی» هم نقطه ضعف اصلی فیلمنامه است؛ شخصیتها بیش از ظرفیت فیلمنامه اند و همین تعدد باعث می شود که به درستی تعریف نشوند و بر همین اساس دست به هر عملی که می زنند موجه به نظر نمی رسد. برای نمونه کاراکتر گلبرگ را به خاطر بیاورید که چطور در مقابل مادر، از پدرش دفاع می کند و پس از چندی با گردش ۱۸۰ درجه مدافع مادر می شود! یا در مورد سکانس پایانی پرسشی که مطرح می شود این است که چرا و با چه انگیزه ای فرامرز آن تصمیم خاص را می گیرد و چند درصد از مخاطبان می توانند آن باور کنند؟ صرفِ شوکه کردن بیننده و یا خلاف روند معمول عمل کردن منجر به موفقیت فیلمساز نمی شود و نمی توان بدون منطق و باورپذیری توسط مخاطب ایده ای را اجرایی کرد. در کنار نقاط ضعفی که مطرح شد نمی توان از کنار بازی های خوب و تاثیرگذار فیلم به سادگی گذشت؛ مریم سعادت، بهناز جعفری، مسعود کرامتی و حسن معجونی با نقش آفرینی های روان و یکدست، توانسته اند تماشاگر را تا پایان «شب طلایی» با خود همراه سازند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- با حکم وزیر ارشاد؛ رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره فیلم فجر چهل و سوم شد
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
- نمایش فیلم با پرده سبز در جشنواره فیلم فجر!
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- معرفی نامزدهای بخش تبلیغات چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد