سینماسینما، محدثه واعظیپور
گاهی، بعضی نقشها فرصتی ویژه هستند تا بازیگری دیده شود. گاهی گویی زمین و زمان دست به دست هم میدهند تا با یک شاهنقش، نابازیگری به چشم بیاید، بدرخشد، دوست داشته شود و در حافظه سینمادوستان باقی بماند. مثالها فراوانند از مینو فرشچی در «بانوی اردیبهشتِ» رخشان بنیاعتماد تا حسین عابدینی در «باران» (مجید مجیدی) که هیچ یک از نقشآفرینیهای بعدیاش به اندازه نقش لطیف دیده نشد، یا محسن رمضانی که با «رنگ خدا» همچنان به یادمانده است.
«در انتهای شب» سریال دوستداشتنی آیدا پناهنده، به واسطه داستان و فضایش مورد توجه قرار گرفت، در چنین سریال استانداردی، عملکرد بازیگران بخشی از مجموعهای فکر شده و هماهنگ است. اما علیرضا داوودنژاد در این سریال، بیش از همه فیلمهای خودش و حتی بیش از نقش کوتاهش در «شنای پروانه» (محمد کارت) دیده شد. گویی نقش پدر بدهی سینمای ایران، به علیرضا داوودنژادِ همیشه دوست داشتنی و خوش صحبت، بود. او که در دیدارهای کوتاه و مصاحبهها و حتی هر گاه روی صحنه میرود تا درباره فیلمش چند جمله بگوید، شیرین و دلنشین و اغلب طناز است در «در انتهای شب» بیش از اغلب بازیگران انبوه فیلمهایش به چشم میآید و دیده میشود. نقش پدرِ عاشقِ سینما، پدرِ سنتی و چهارچوب دار، با بازی او وجهی دیگر از شخصیت این نویسنده- کارگردان را عیان کرده است. داوودنژاد با تجربه و شناختی که از سینما و بازیگری دارد، بخشی از شخصیت خود را به نقش اضافه کرده، در عین حال، وجوهی از شخصیت را عیان و آشکار کرده است. لحن کنایه آمیزی که در اغلب سکانسها، به ویژه در تقابل با بهنام بعد از جدایی، خودش را نشان میدهد، میتوانست پدر را به کاراکتری متفرعن تبدیل کند، اما این گونه نیست. داوودنژاد، اندازه واکنشها، خشم و جوش آوردنهای شخصیت را نگه داشته است.
زندگی ویرانِ ماهی (هدی زینالعابدین) بهانهای است برای ورود به رابطه او و پدرش. پدری که اگر چه بعضی او را خشن و سنتی دیدند، اما بیش از این، مردی ایرانی و متعلق به نسلی است که بایدها و نبایدهایش فراوان بود. پدری که با دارا نوهاش همبازی و مهربان و همدل است و میکوشد مناسبات نسل تازه را بفهمد، دخترهایش را درک کند، گاهی از قوه قهریه برای به راه آوردنشان استفاده کند، و در نهایت، به جلسه دادگاه بیاید تا ماهی، تنها نباشد. داوودنژاد، این حسهای متضاد و چندگانه، این شکنندگی مردانه و در عین حال، مهر پدری را بدون آنکه دافعه برانگیز یا اغراق آمیز باشد نشان میدهد. پدرِ تنهایی که گوش شنوایی برای شنیدن دردهایش نیست.
در جهان چند صدایی سریال، خواهر (مریم سعادت) به عنوان یک زن، فرصت این را مییابد که با برادرش درباره سختگیریهایش صحبت کند. در حالی که بهنام (پارسا پیروزفر) به عنوان مرد اصلی قصه، بی عمل و ناتوان در تصمیمگیریست، پدر ماهی، نمونهای از بخش دیگری از مردان جامعه است، مردی عاشق سینما، که به رویاهایش دست نیافته و زمینگیر شده، این وجه شبیه شخصیت بهنام هم هست، هنرمندی که در زندگی شخصی و حرفهای خود، ناکام و پرایراد بوده است.
در مثلث مردانِ زندگی ماهی، دارا (رایان سرلک) پسرش که بیشفعال است، بیگناه و دوست داشتنی است، اما حضورش گاهی بحرانها را تشدید میکند. پدر، کمتر به عنوان پناهگاه، به چشم میآید، اگر چه در انتهای مسیر پرفراز و نشیب جدایی ماهی از بهنام، او دیگر، پدر گذشته نیست. بهنام شاید، پرایرادترین شخصیت سریال است. اگر پارسا پیروزفر نقش بهنام را بازی نمیکرد، این کاراکتر، این چنین محبوب نبود و چرخشش از ثریا (سحر گلدوست) به ماهی، منفت طلبیاش و پشت پا زدن به زنی که صادقانه دوستش داشت، به سادگی در یک سکانس مشترک در حیاط خانه سالمندان، زیر بارش برف و با ادای چند دیالوگ ظاهرا عاشقانه، فراموش نمیشد.
موج ستایش از «در انتهای شب» به زودی فروکش خواهد کرد، اما امتیازهای این سریال فراموش نخواهد شد. علیرضا داوودنژادِ در انتهای شب هم به سختی از یاد خواهد رفت، پدری که با همه نقصها و ایرادهایش، میکوشید حامی خانوادهاش باشد.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- یک جایزه برای آیدا پناهنده؛ جشنواره فرانسوی به «در انتهای شب» جایزه داد
- نگاهی به «اکنون»/ هنرِ شنیدن
- بیست و سومین جشن حافظ برگزیدگانش را شناخت/ تقدیر از یک عمر فعالیت هنری مرتضی عقیلی
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- توضیح ساترا درباره حذف سکانسی از «در انتهای شب» چند روز پس از انتشار
- ترانه تنهایی/ نگاهی به فیلم «عامه پسند»
- جدیدترین ساخته آیدا پناهنده با بازی پارسا پیروزفر در شبکه نمایش خانگی
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- سفر، وطن و مادر/ نگاهی به مستند «در جستجوی فریده»
- هممسیر، با عشق و حرمان/ نگاهی به فیلم «تصور»
- آن چشمها شبیه مرگ نبود/ برای حسام محمودی و سفر ناگهانیاش
- از رنجی که میبریم/ نگاهی به مستند «سه نهزارم»
- از راز فیلمهای خانوادگی تا ثبت واقعیت/ نگاهی به دو مستند از مرتضی پایهشناس
پربازدیدترین ها
- «جگر هندی»؛ نمونهای از یک بازآفرینی موفّق نمایشی
- حضور فیلم کارگردان ایرانی در بخش جنبی جشنواره کن
- کاراکترهایی مثل «مهندس لقمان» و «مهندس حشمتزاده» در فیلم منصور به مهندس ترکان و مهندس نعمتزاده اشاره دارند
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- به یاد آرش کوردسالی؛ فیلمساز نجیبی که جوانمرگ شد
آخرین ها
- تأملی بر فیلم «صیاد» و بازنمایی یکی از مؤمنترین فرماندهان ایران/ صیاد در آیینه سینما
- موفقیت بینالمللی نمایش «مستطیل» در امارات
- «دورهمی زنهای دیکتاتورها» در تالار حافظ
- اولین جایزه بهرام/ یادداشت جواد کراچی درباره زندهیاد بهرام صادقیمزیدی
- «غبارزدگان» رونمایی شد
- شروین حاجیپور تیتراژ ابتدایی «وحشی» را خواند
- اولین نمایش جهانی «چشم در برابر چشم» در جشنواره ترایبکا
- با حضور داور ژاپنی جشنواره کن؛ هیات داوران جشنواره فیلم و عکس «پنج» معرفی شدند
- یک «پایتخت» غیرمعمولی/ فصل هفتم «پایتخت» جزو فصلهای موفق نبود
- انصراف شهاب حسینی از انتخابات خانه تئاتر/ هیات مدیره جدید انتخاب شد
- نمایش و نقدِ «مصائب شیرین ۲» در سینما اندیشه
- سوگ، فقدان و زوال با طنز؛ آیا «کفنها» آخرین فیلمِ دیوید کراننبرگ میشود؟
- شهاب سنگ بهتر است یا نقی معمولی؟
- پس از گذشت حدود ۲ ماه؛ فروش اکران نوروزی سینماها به ۲۷۰ میلیارد رسید
- فروش بیش از دو میلیاردی نمایشها در فروردینماه ۱۴۰۴
- پایان تصویربرداری یک روایت کمدی از حضور در آسایشگاه اعصاب و روان
- ۱۲۰ سالگی سینمای چین در جشنواره پکن
- فیلمهای ۱۵ کارگردانان چطور انتخاب شدند؟/ در جستوجوی فیلمهای غافلگیرکننده
- ریاست هیئت داوران دوربین طلایی کن برعهده فیلمساز ایتالیایی
- بزرگداشت فرهنگ جولایی در فرهنگسرای ارسباران
- یادبود «منوچهر والیزاده» در خانه هنرمندان ایران
- «چای با نویسنده» پل میان نویسندگان و مخاطب
- همایون اسعدیان مطرح کرد؛ «پیر پسر» پروانه نمایش دارد ولی قراردادی در شورای صنفی نمایش ندارد
- به یاد آرش کوردسالی؛ فیلمساز نجیبی که جوانمرگ شد
- نگرانی انجمن تهیهکنندگان مستقل از حکم قضایی فیلم «کیک محبوب من»
- «جگر هندی»؛ نمونهای از یک بازآفرینی موفّق نمایشی
- حضور فیلم کارگردان ایرانی در بخش جنبی جشنواره کن
- نگرانی خانواده از تصمیم کیت بلانشت/ آیا برنده دو اسکار از بازیگری خداحافظی میکند؟
- با حضور پنهلوپه کروز؛ انتشار اولین تصویر از جانی دپ در «بادهنوش روز»
- گیشه سینماها در اردیبهشت؛ فیلمهای رضا عطاران، امین حیایی و پیمان معادی اکران میشوند