سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
فیلمساز کهنه کار ما در ۸۰ سالگی باحوصلهتر، عمیقتر و کاملتراز قبل به کوچه پس کوچههای تاریخ سرک میکشد و یکی از مقاطع مهم دوران معاصر را برای بیان علائق همیشگیاش به کار میگیرد. خائنکشی از حیث فضاسازی به خوبی حال و هوای سال ۱۳۳۰ را به تصویر درمیآورد. فیلم در طراحی صحنه و لباس و فیلمبرداری و بازیها یکی از کارشدهترین آثار کیمیایی در کارنامهاش است که به شکلی مناسب در خدمت نگاه و رویکرد فیلمساز قرار گرفتهاند. در خائنکشی نیز گفتوگو نویسیهای فرامتنی، شخصیتپردازیهای پرحجم، خرده روایتها و گستردگی آدمها را به عنوان عناصر سینمای کیمیایی شاهد هستیم که از این حیث و بستر تاریخی میتوان آن را نزدیک به فیلم سرب دانست. کیمیایی در خائنکشی به سبب تعدد شخصیتها و خرده روایتهایش کوشیده تا با بهرهگیری از جذابیتهای بصری و سینمایی در قاببندی و المانهای صحنه و لباس از غلتیدن فیلم در دام یکنواختی بکاهد و از عنصر حادثه و درگیری بهره ببرد تا بار کلامی فیلم از این رو تعدیل شدهتر جلوه کند. فیلم با درگیری آغاز و خاتمه مییابد و این یکی از تلخترین آثار در سینمای کیمیایی است و میتوان آن را از این حیث به فیلمهایی چون گوزنها و سلطان نزدیک دانست؛ خاصه در فصل فینال؛ اما اینجا انگار برای آدمهایش دیگر مجالی برای وداع هم مهیا نیست. شخصیتهای کیمیایی در خائنکشی کمتر مونولوگ میگویند و به دیالوگ روی آوردهاند و چقدر بهرهگیری از چهرههای برجسته در قالب این نقشها توانسته هرکدام از آدمهای فیلم را حتی با کوتاهترین زمان حضور، در خاطر ماندنی جلوه دهد که از آن جمله میتوان به سعید پیردوست و جواد طوسی اشاره کرد.
خائنکشی مثل همهی آثار مسعود کیمیایی دستور زبان خود را دارد؛ آدمها، لوکیشن، کلام و تصاویر از سنخ مولفههای بصری و زبانی فیلمهایش محسوب میشوند و بالطبع بار دیگر مشتاقان سینمای او را به وجد خواهد آورد و به عوض ممکن است برای بینندگانی که با چنین حال و هوایی ناسازگارند، چندان مطلوب نباشد؛ اما هرچه هست، کهنه سوار باز هم در میانهی میدان حاضر شده با اسبی زین شده و تیمار.
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- رونمایی از فیلم مستند ساموئل خاچیکیان با پیام مسعود کیمیایی
- تحولات سیاسی و جریان موسوم به موج نو در سینمای ملی/ بهمناسبت روز ملی سینما
- با حکم وزیر ارشاد؛ رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره فیلم فجر چهل و سوم شد
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- سیر روز در شب/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- عدالت به سبک قیصر مسعود کیمیایی/یادداشتی از کامبیز نوروزی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- صبحانه لذیذ/ نگاهی به فیلم «صبحانه با زرافهها»
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد