سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
فیلمساز کهنه کار ما در ۸۰ سالگی باحوصلهتر، عمیقتر و کاملتراز قبل به کوچه پس کوچههای تاریخ سرک میکشد و یکی از مقاطع مهم دوران معاصر را برای بیان علائق همیشگیاش به کار میگیرد. خائنکشی از حیث فضاسازی به خوبی حال و هوای سال ۱۳۳۰ را به تصویر درمیآورد. فیلم در طراحی صحنه و لباس و فیلمبرداری و بازیها یکی از کارشدهترین آثار کیمیایی در کارنامهاش است که به شکلی مناسب در خدمت نگاه و رویکرد فیلمساز قرار گرفتهاند. در خائنکشی نیز گفتوگو نویسیهای فرامتنی، شخصیتپردازیهای پرحجم، خرده روایتها و گستردگی آدمها را به عنوان عناصر سینمای کیمیایی شاهد هستیم که از این حیث و بستر تاریخی میتوان آن را نزدیک به فیلم سرب دانست. کیمیایی در خائنکشی به سبب تعدد شخصیتها و خرده روایتهایش کوشیده تا با بهرهگیری از جذابیتهای بصری و سینمایی در قاببندی و المانهای صحنه و لباس از غلتیدن فیلم در دام یکنواختی بکاهد و از عنصر حادثه و درگیری بهره ببرد تا بار کلامی فیلم از این رو تعدیل شدهتر جلوه کند. فیلم با درگیری آغاز و خاتمه مییابد و این یکی از تلخترین آثار در سینمای کیمیایی است و میتوان آن را از این حیث به فیلمهایی چون گوزنها و سلطان نزدیک دانست؛ خاصه در فصل فینال؛ اما اینجا انگار برای آدمهایش دیگر مجالی برای وداع هم مهیا نیست. شخصیتهای کیمیایی در خائنکشی کمتر مونولوگ میگویند و به دیالوگ روی آوردهاند و چقدر بهرهگیری از چهرههای برجسته در قالب این نقشها توانسته هرکدام از آدمهای فیلم را حتی با کوتاهترین زمان حضور، در خاطر ماندنی جلوه دهد که از آن جمله میتوان به سعید پیردوست و جواد طوسی اشاره کرد.
خائنکشی مثل همهی آثار مسعود کیمیایی دستور زبان خود را دارد؛ آدمها، لوکیشن، کلام و تصاویر از سنخ مولفههای بصری و زبانی فیلمهایش محسوب میشوند و بالطبع بار دیگر مشتاقان سینمای او را به وجد خواهد آورد و به عوض ممکن است برای بینندگانی که با چنین حال و هوایی ناسازگارند، چندان مطلوب نباشد؛ اما هرچه هست، کهنه سوار باز هم در میانهی میدان حاضر شده با اسبی زین شده و تیمار.
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ منوچهر شاهسواری دبیر جشنواره چهل و سوم فیلم فجر شد
- رونمایی از فیلم مستند ساموئل خاچیکیان با پیام مسعود کیمیایی
- تحولات سیاسی و جریان موسوم به موج نو در سینمای ملی/ بهمناسبت روز ملی سینما
- با حکم وزیر ارشاد؛ رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره فیلم فجر چهل و سوم شد
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- سیر روز در شب/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- عدالت به سبک قیصر مسعود کیمیایی/یادداشتی از کامبیز نوروزی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد
- فروغ قجابگلی بهترین بازیگر جشنواره ریچموند شد
- «تگزاس ۳»؛ کمدی از نفس افتاده یا موفقیت تکراری؟
- روایتی از سه نمایشنامه از محمد مساوات روی صحنه میرود
- «کارون – اهواز» در مراکش
- رونمایی از پوستر انیمیشن «شنگول و منگول» در آستانه اکران