سینماسینما، شادی حاجی مشهدی
وقتی می خواهید درباره یک استاد تمام سینما، مطلبی کوتاه بنویسید، مغزتان قفل می شود نمی دانید از کجا شروع کنید و به چه وجوهی از او بپردازید که هم سخن دل بگویید و هم حق مطلب را ادا کرده باشید.
بیضایی همان استاد تمام سینمای ایران است، مردی که عمر بلندی را در بوته تجربه و هنر، تاخت و گداخت. ایزد سلامت بدارش که او البته همهفن حریف است؛ نویسندهٔ نمایشنامه، مقالهنویس، نویسندهٔ داستان، کارگردان تئاتر و سینما، مدرس و مشاور و یک ایرانی میهن دوست…
بهرام بیضایی خودِ سینماست؛ جهان او کلمه ها و تصاویرند. برای او حرکت و پرداختن به جزئیات بسانِ جریان و سیلانِ زندگی نامیرا و حقیقی ست. گاه آن چنان تلخ و گزنده که به سیلی می ماند بر گونه زنی که از گرفتن حقش بازمانده(اشاره به سکانس طلایی از فیلم سگ کشی) و گاه آنقدر شیرین و جاندار که همچون آغوش گرم مادری است برای ناپسری مهاجر و جنگ دیده اش!(اشاره به سکانسی از فیلم باشو غریبه کوچک)
بیضایی مردِ ریز بین و تیزبین جهانِ جزئیات است؛ جزئیاتی که تک به تک مهم و موثرند. عناصر کوچک و بزرگی که خالقشان با وسواس و هوشمندی بسیار بر حیات و افولشان احاطه دارد، چه از جنس کلمه باشند و چه از جنس نور و تصویر و اشیاء.
آنها به درستی و دقت کنار هم قرار می گیرند و این چیدمان به آن ها، جایگاهی مهم و کارکردی مربوط، در هر اثر می بخشد.
از این وجه مهم هنری و حرفه ای استاد که بگذریم و به طور تخصصی تر آلبوم رنگ به رنگ سینمای او را ورق بزنیم، با مجموعه ای به یاد ماندنی و منحصر به فرد روبه رو می شویم که بسیار بعید است در تاریخ سینمای این مرز و بوم دیگر بار تکرار شوند. از فهرست چهارده تایی آثار سینمایی شاخص او و در سیاهه مجموعهٔ فیلمهای -عاقبت «مجاز»- بیضایی که آنها را بیشتر در حافظه سپردیم، نام شش فیلم به یادماندنی است: عمو سیبیلو، باشو غریبه کوچک، شاید وقتی دیگر، مسافران، سگ کشی و وقتی همه خوابیم .
برای بیضایی و دوستدارانش همچنین فهرست کارهای «اجازه نیافته» کماکان به اندازه آثار قدر نادیده اش پر اهمیت است و به همین دلیل کفه آثار منتشر نشده و اکران نیافته، همانقدر سنگین و پر دریغ!
در فیلمِ حیات این دیار، برخی از سکانس های فرهنگ و تاریخ ایران فقط یک بار ثبت و برداشت می شوند، مثل آدم هایی که تنها یک بار آن را زندگی کرده اند.
اینان کمیابند! نابند! دیگر تکرار نمی شوند!
اگر همین گزاره را به درستی درک می کردیم و فرصت ها را با تنگ نظری ها، اما و اگرها و تبصره و بندها نمی سوزاندیم، شاید احوال مردمان و هنرمندانمان خوش تر از این بود.
بسیار گفته اند و شنیده ایم، اما باید هزاران بار رساتر و بلندتر فریاد برآورد که: هنرمندِ زنده و پویا را قدر بدانیم و به جای مدح و ثنای نام و خاطرهشان یا مویه بر سنگ سیاه مزارشان، به ایشان تا وقتی هستند و توان دارند، مجال تنفس و حیات بدهیم. سد راه تراوش و تلاششان نباشیم، که عمر کوتاهست و ما پند نیاموز…
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- کالبد شکافی کارنامهی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعارهها»
- همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛ «سرفصل» با یادکردی از نصرتالله نویدی منتشر شد
- بهرام بیضایی: من هزار سال بعد از مرگم هم فکر نمیکنم از ما گذشته
- اکران «دونده» در جشنواره فیلم ویسکانسین آمریکا
- سینما در ذات خود معترض است/ بررسی تاریخچه «سینمای اعتراضی» در ایران در گفتوگو با احمد طالبینژاد
- عکسی زیرخاکی از حاشیه اجرای نمایش «سلطان مار» بیضایی
- تهرانی که اشغال بود/ ادای احترام «خاتون» به بهرام بیضایی
- وقتی عدنان «باشو» شد
- باغ را فراموش نکن
- بر سر چهار راه خویشتن
- یادداشت اینستاگرامی مازیار فکری ارشاد درباره نمایش «چهارراه» بهرام بیضایی
- عشق مرکب حرکت است و نه مقصد / «روز واقعه»؛ باشکوهترین فیلم ساخته شده درباره عاشورا
- منوچهر افسری، بازیگر پیشکسوت، درگذشت
- مژگان خالقی، کارگردان «خنده در تاریکی» در گفتگو با سینماسینما/ میل زیادی به ابتذال در تئاتر ما وجود دارد
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «مسافران» با صدای صابر ابر + تیزر
نظرات شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- کیانوش عیاری خیلی زود در سینمای ایران صاحب امضا شد/ هیاهو نداشتن به زیان عیاری تمام شد
- ساختار زدایی جنگ و صلح فتحی؛ انسان مست عشق/ نگاهی به فیلم «مست عشق»
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گزارش محمد حقیقت؛ پس از نمایش مگاپولویس، آخرین فیلم فرانسیس فورد کاپولا
- مجله اسکرین منتشر کرد؛ جدول ستارههای منتقدان به فیلمهای جشنواره کن
- نشان عالی خورشید به ارد عطارپور اهدا شد
- بزرگداشت ایرج راد برگزار شد/ راد: افتخار من کارهایی است که بازی نکردم
- زری خوشکام درگذشت
- «بودن یا نبودن» و تبدیل خشونت به امید/ عیاری نمونهای از عیار شرافت در سینمای ایران است
- برگزاری رویداد «ایرانهلث» با حمایت همراه اول
- میلاد شجره بهترین بازیگر جشنواره آمریکایی شد
- آلیس مونرو، نویسنده کانادایی درگذشت
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ پوسترهایی از سینماگران ایرانی که چهره واقعی از زن در سینما ارائه دادهاند
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ کمپانیهای پخش فیلم
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ فیلمهای افتتاحیه در دو بخش مسابقه و ۱۵ روز سینماگران
- مریل استریپ نخل طلای افتخاری کن را از ژولیت بینوش گرفت
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت/ مزایا و معایب نمایش فیلمها به منتقدان پیش از جشنواره
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- رونمایی از کتاب «یعقوب لیث» اثر مسعود جعفری جوزانی در نمایشگاه کتاب تهران
- وزیر ارشاد: نظارت بر شبکه نمایش خانگی باید برعهده ارشاد باشد/ اجازه اکران فیلم قبل از مجوز را نمی دهم
- «افعی تهران» از حاشیه جدیدش هم گذر میکند؟
- افتتاح پروژههای ارتباطی همراه اول با دستور رییسجمهور/ سایتهای ۵G کشور از مرز ۱۸۰۰ عبور کرد
- «پیانو» به اتریش میرود
- در نشست نقد و بررسی «شبح کژدم» در موزه سینما مطرح شد؛ قدرت و توان بازیگر نباید دیده شود/ فیلمهای عیاری دارای حدیث نفس شخصی است
- نگاهی به نمایش چه کسی جوجه تیغی را کشت؟؛خشم و هیاهو
- رسولاف از ایران رفت
- اعتراض در مقابل مرکز ملی سینمای فرانسه/ جنبش می تو و جشنواره کن ۲۰۲۴
- ماهرشالا علی و تام هاردی در فیلم «خاموشی ۷۷» همبازی میشوند
- «امتزاج» در بخش رقابتی جشنواره پونای هند
- برگزاری سیودومین کنفرانس بینالمللی برق با مشارکت همراه اول
- بزرگداشت ایرج راد برگزار میشود
بسیار زیبا عالی تشکر فراوان از شما انشاالله خوب وخوش باشید