سینماسینما، محمدرضا مقدسیان
حال و روز سینمای دنیا چندان چنگی به دل نمی زند. در این وضعیت تمام علاقمندان سینمای دنیا چشم امیدشان به چهره های تازه و مستقلی است که از دل ساختار غیر استودیویی متولد می شوند. چه که در ساختار استودیویی فیلمساز در نقش یک تکنسین ظاهر می شود و در بهترین حالت تنها می تواند رگه هایی از نظرات شخصی اش را در فیلم بگنجاند و لاغیر.
«یورگوس لانتیموس» فیلمنامه نویس و کارگردان یونانی یکی از آن چهره هایی است که در چند سال اخیر به واسطه ساخت آثار متفاوت و نگاه نویی که به سینما دارد هر از چند گاهی جانی تازه به سینما تزریق می کرد. او را در ایران با «دندان نیش»، «خرچنگ»، «کشتن گوزن مقدس» و این اواخر «سوگلی» می شناسند.
اما نکته از جایی شروع می شود که برای بسیاری از فیلمسازان بزرگ آغازی بر یک پایان بوده است؛ ورود به هالیوود. کم نبوده اند فیلمسازان مستقلی که بزرگی کردند اما به محض توجه ویژه هالیوود و ارائه پیشنهادات اغنا کننده به شیر بی یال و دم و اشکمی بدل شدند که دیگر رنگ و بوی آن فیلمساز مستقل و نوآور را نداشت.
از نمونه های متاخر آن می توان به «ایناریتو» اشاره کرد که در عین تلاش برای حفظ خود بودن، تن به هالیوودی نگاه کردن داده است و از «عشق سگی» به «مدفون شده» رسید. لانتیموس با «سوگلی» ش تامل برانگیز ظاهر شده است. از یکسو باید اذعان کرد که «سوگلی» جزو بهترین های سال متوسط سینمایی جهان و یک اثر به شدت متوسط در کارنامه لانتیموس کارگردان فیلم است.
«سوگلی»(Favourite) رگه هایی از رفتارهای خود و دیگر تخریب گرایانه، مایه های روانکاوی با چاشنی نگاه فلسفی خاص فیلم ساز به زندگی و روابط شخصیت ها و تاثیر جنسیت در شکل گیری ارتباطات میان و درون فردی که نشانه های همیشگی فیلم های لانتیموس است را دارا است. این همه جزو علایق همیشگی او در فیلمسازی بوده است.
اساسا مبنای داستان گویی او بر اساس شکل گیری کشمکش های درونی فرد با خودش شکل می گیرد. درگیری های بیرونی فرد امری ثانویه در شیوه فیلمنامه نویسی اوست. در این مسیر روح و روان آزرده و آسیب دیده شخصیت ها در قامت رفتارهای تخریب گرایانه نسبت به خود و دیگران نمود پیدا می کند. انواع و اقسام وابستگی ها، خشم ها و شادی های سادومازوخیستی، شک و تردیدهای بنیادی نسبت به زندگی و زنده بودن و نکاتی از این دست دستمایه فیلمنامه نویسی و فیلمسازی برای لانتیموس بوده است. در این میان بهره گیری از تکنیک و رنگ و لعاب های آنچنانی جایگاهی نه چندان اصلی در سینمای او داشته و تمام توان او نه صرف جذب مخاطب به هر قیمتی بلکه متمرکز بر بیان دغدغه درونی و ایده بدیعش می شده است.
در «سوگلی» اما تمام این ویژگی ها را می توان جستجو کرد اما نه به شفافیت و عمقی که پیشتر سراغ داشتیم. «سوگلی» قدمی سرنوشت ساز است از سوی لانتمیوس به سمت هالیوودیزه شدن. در این فیلم لانتیموس کارگردان بیش از پیش خودنمایی می کند. در کنار این که رگه های پاپ داستان و تمرکز عجیب و غریبش بر مقوله تمایلات همجنس گرایانه (در سالهایی که این نگاه مد شده است) نشانه های از خوش رقصی برای جلب نظر برخی استودیو ها، پخش کنندگان و حتی فستیوال ها را در خود دارد. در این میان چالش های درونی افراد و نمایش روحیات و حالات روانی آنها به عنوان موتور محرک اصلی فیلم محلی از اعراب ندارد و به امری جنبی بدل شده است.
لانتیموس کارگردان که پیش از این از خودنمایی های گیشه پسند دوری می جست و همه داشته هایش را صرف می کرد تا به شکلی بهتر مفهوم بدیعی که سعی در ارائه اش داشت را منتقل کند، در این نوبت تکنیک گراتر شده و با از استفاده از لنز سوپرواید و حتی فیش آی و در کل سبک قاب بندی و ساختار بصری پر زرق و برق ترش تلاش کرده اثری برای نمایش گسترده روی پرده های بزرگ تولید کند. این البته به خودی خود ایرادی محسوب نمی شود مگر آن که این تلاش منجر به ضعف در روایت و دور شدن از تازگی مفهومی گردد. ویژگی که در آثار پیشین او کمتر نمود داشت.
در مجموع «سوگلی» اثری لانتیموسی_هالیوودی است و به صدادرآورنده زنگ خطر لم دادن لانتیموس خاص و مستقل در آغوش هالیوود است. زنانگی و همجنسگرایی که باب دندان هالیوود است در این فیلم هم برجسته شده است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- وحشت همان دریای خروشانی که از درونش زاده شدهایم/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- مقدسیان به تصویر به عنوان محل تجلی ایده اهمیت میداد/ مقدسیان تفکر عدالتخواهی داشت
- فیلمهای مهم سال به جشنواره نیویورک دعوت شدند
- با اکران یک فیلم فرانسوی و سه فیلم ایرانی؛ هشتمین جلسه از فصل هشتم پاتوق فیلم کوتاه برگزار میشود
- دریغا و درد/ در سوگ کیومرث پوراحمد
- در نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «درخت خاموش» مطرح شد: هنر زاییده رنج است/ سریالهای ترکیهای اصلاً شبیه واقعیت جامعه ترکیه نیست
- خطرِ اشتباهگرفتنِ نادانی با ناخودآگاهی
- «سوگلی»؛ اثرات زیانآور حرص و قدرت / گفتوگو با یورگوس لانتیموس
- برشهای کوتاه/ فیلم کوتاه Necktie
- «سوگلی»؛ صاحب بیشترین جایزه از مراسم جوایز آکادمی فیلم اروپا
- به بهانه انتشار ویدئوی «اینستاگرام»/ مرده باد بیرون گود نشینی
- تنها حقیقت است که اصالت دارد/ نگاهی به فیلم «همه میدانند»
- نگاهی به «متری شیش و نیم»؛ شیر بی یال و دم و اشکم
- نگاهی به «غلامرضا تختی»/ زندگی و زمانه غلامرضا
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور