سینماسینما، یزدان سلحشور
اگر فیلم «هِناس» را ندیدهاید، این نوشته میتواند حاوی برخی جزئیات از اتفافات فیلم باشد
«هِناس» [به معنی «نفس»] به نویسندگی احسان ثقفی و مهدیه عیناللهی و کارگردانی حسین دارایی، در یک کلام فیلمی سفارشیست. آیا این نکتهی منفیِ فیلم است؟ موافق نیستم! بخشی از بهترین آثار دورانِ اتحاد جماهیر شوروی سفارشی بودند حتی بخشی از بهترینهایِ تاریخ سینمای امریکا و اروپا هم سفارشی بودند و در واقع، سفارشیِ سیاسی هم بودند نه فقط سفارش فرهنگی یا اقتصادی یا ایدئولوژیک. [حتی استاد بزرگی مثلِ هیچکاک هم نتوانسته از چنین مسیری دوری کند.] فیلمِ سفارشی ساختن به معنای فیلمِ بد ساختن نیست اما «هِناس» به رغم آنکه بازیهای خوبی دارد [مخصوصاً وحید رهبانی که با وجودِ ضعفِ فیلمنامه در ساخت و پرداختِ شخصیتها، با تواناییهای فردی خود، مخصوصاً در دو سکانسِ نخستی که حضور دارد، فراتر از انتظار ظاهر میشود و از فیلمنامه و فیلم جلو میزند] فیلمِ ناموفقیست در «زیرژانر جاسوسی» و فیلمنامهنویسان، اصلاً این «زیرژانر» مهم را جدی نگرفتهاند و به جای آنکه «ملودرام» را در بخشِ «ایدههای کمکی» به کار بگیرند، به «ایده اصلی» بدل کردهاند البته بدون آنکه به «اجرا»ی باورپذیری از همین ایده هم برسند. کلِ فیلمنامه، فقط یک «شخصیت» دارد که نقش مریلا زارعیست نقش بهروز شعیبی در حد تیپ مانده است و باقی اشخاصِ فیلم هم در فیلمنامه، حتی در حدِ تیپ هم نیستند و فقط «اسم»اند [یعنی نقطهی صفرِ روندِ ساختِ شخصیت در روایت]؛ اوضاع باورپذیریِ موقعیت هم بهتر از شخصیتپردازی نیست. سرویسهای اطلاعاتیِ خارجی، در پایهی میزِ غذاخوریِ خانهی یک دانشمند معتبر -با ارزشی استراتژیک- از میکروفونی استفاده میکنند که آخرین تاریخ کاربردش قبل از فوتِ مائو بوده در دههی ۱۹۷۰؛ برای هک کردنِ کامپیوترِ این دانشمند از طریقِ اینترنت خانهاش عمل میکنند که عملاً برای دولِ خارجی غیرِ مستقر غیرممکن است و حتماً باید با نصبِ بدافزار در سیستم صورت بگیرد؛ برای تخلیهی اطلاعاتی سیستمِ کامپیوتر، دائم مونیتور را روشن و خاموش میکنند تا همه بفهمند که کامپیوتر هک شده! [فیلمنامهنویسان عزیز اگر از روندِ جنگ سایبری بیاطلاع هستند لطفاً کمی فیلم ببینند! برای تخلیه اطلاعات سیستم نیازی به روشن کردن مونیتور از راه دور نیست!] این دانشمند که در معرضِ خطرِ ترور است، نه تنها محافظ ندارد که تلفن خودش، همسرش و اطرافیانش هم تحت پوشش امنیتی نیست در حدی که تروریستها دوبار با موبایلِ همسرش تماس میگیرند و پیشنهاد همکاری میدهند و هیچ کس هم شستاش خبردار نمیشود! دانشمندِ فیلم، که میفهمد کسی به قصدِ ترور پیش میآید و درِ پارکینگ هم هنوز باز نشده، به جای دنده عقب گرفتن، بیهوده به درِ پارکینگ میزند و تروریست که قطعاً آموزشدیده است به جای شلیک به قلب و مغز، فقط وقت تلف میکند. مواردِ خیلی بیشتری هست که چون قصدم لو رفتن قصه نیست، به سراغشان نمیروم. «هِناس» فیلمِ ناموفقیست که میخواهد با عبارت براساسِ داستانی واقعی، ضعفهایش را در باورپذیری وقایع، بپوشاند [امسال خیلی رایج شده، سازندگانِ اکثرِ فیلمها دارند همین کار را کردهاند] در یک کلام، اگر قرار است که از پولِ مملکت فیلم سفارشی ساخته شود لطفاً بدهید یک نفر خوبش را بسازد!
«شب طلایی» به نویسندگی و کارگردانی یوسف حاتمیکیا و تهیهکنندگی ابراهیم حاتمیکیا، «درام فضای بسته» است که در خلقِ موقعیت و درگیری منطقی میانِ آدمهای داستان، مشکلِ چندانی ندارد مشکل اصلی این است که ایدهی اصلی یک نهال است که نویسندهی فیلمنامه سعی کرده با شگردهای سینمای فرهادی، بالایش یک آسمانخراش بسازد! فرض کنید که من هم حرفی نزنم آن آسمانخراش اگر از بهترین مصالح هم باشد، به فوتی فرو میریزد! بازیهای خوب از امتیازهای فیلم است و اگر «ایده»ی اصلی، تا این حد کمجان نبود -برای فیلمی بلند-، احتمالاً فیلمنامهنویس آن قدر به کارِ خودش تسلط داشت که به فیلمی ملالانگیز در دوایر تکرارشدنی [که لزوماً به تولید فرم منجر نمیشود] نرسیم که رسیدهایم. جمع کردن تعداد قابلِ توجهی آدم زیرِ یک سقف، البته خرج کار را برای تهیهکننده شدیداً پایین میآورد [فیلمهای ارزانقیمت را در خارج از ایران هم همین طوری میسازند] اگرچه مخاطبان اغلب با چنین فیلمهایی کنار نمیآیند با این همه کارگردانی یوسف حاتمیکیا در همین اولین کارش نمره قبولی میگیرد و اگر «ایده»ی اولیهی کار، تا این حد لاغر و کمرمق نبود، احتمالاً تسلطاش بر کُنشمندی شخصیتها و بحرانسازی دیالوگها، به فیلمنامهی خوبی منجر میشود اما همهی این حرفها بحث «اگر» است و به قول مولانا « گفت آری پهلوی یاران به است/ لیک ای جان در اگر نتوان نشست»!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
- نمایش فیلم با پرده سبز در جشنواره فیلم فجر!
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- معرفی نامزدهای بخش تبلیغات چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- در نشست خبری مطرح شد: چهار بزرگداشت در افتتاحیه فیلم فجر/ تکلیف سیمرغ مردمی چه میشود؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور