سینماسینما، ونداد الوندیپور
یک سینماگر، مثل هر هنرمند دیگری اگر بخواهد کارش را با سیاست در آمیزد در بدو ورود با یک دوراهی روبرو می شود؛ دو راهی با دو مقصد کاملا متفاوت و متضاد؛ تبلیغ یا انتقاد.
فیلمسازی که راه تبلیغ را انتخاب می کند، فیلمی می سازد در خدمت دیدگاه ها و پروپاگاندای قدرت سیاسی حاکم. فیلمی سفارشی و متکی بر منابع مالی دولتی که از مواضع و اقدامات حاکمان دفاع می کند و سعی می کند مردم را وادارد این مواضع و اقدامات را بپذیرند و تحسین کنند. مثالش برخی از فیلم های ساخته شده در شوروی سابق است یا بعضی از فیلمهایی که در دهه ۱۹۳۰ در مدح و تبلیغ عقاید فاشیستهای آلمانی و ایتالیایی ساخته شدند.
اما در نقطه مقابل، با فیلمسازی طرف هستیم که مسیر دست چپ، یعنی «انتقاد» را انتخاب می کند. انتقاد از کج روی ها و مواضع غیر مردمی قدرت حاکم. او نه تنها با قدرت مداران سازش نمی کند بلکه تلاش می کند نتایج نظرات و اقدامات غلط آنها نظیر استبداد و اختلاف طبقاتی و تبعیض و نابرابری های اجتماعی را نقد کند و در معرض دید مردم بگذارد و حقوق شهروندان را گوشزد کند. برخلاف فیلمساز رسته تبلیغ، هدف وی نه کمک به حاکمان که یاری رساندن به محکومان است.
سینماگر منتقد، برخلاف فیلمساز تبلیغاتچی که از پاداشهایی که قدرت در اختیارش می گذارد بهره مند می شود، کم و بیش با مشکل مواجه بوده و باید بابت مواضع منتقدانه اش هزینه بدهد. بسته به جایی که هست، ممکن است برای گرفتن مجوز، تهیه یا اکران و پخش فیلمش با مشکل روبرو شود، خانه نشین شود یا گاه هزینه های سنگین تری پرداخت کند. برای مثال، در دهه ۱۹۵۰ و در جریان حرکت موسوم به مک کارتیسم، بسیاری از فیلمسازان دگراندیش یا از سینمای امریکا بیرون رانده شده یا از امکان فیلمسازی محروم شدند. بسیاری از سینماگران آزادیخواه شوروی سابق هم سرنوشتی مشابه داشتند. این را هم باید اضافه کرد که انتخاب مسیر تبلیغ یا انتقاد صرفا مختص کارگردانان نیست و همه دست اندرکاران سینما از فیلمنامه نویس گرفته تا بازیگر و غیره را در بر می گیرد؛ هر آن کس که دارای دیدگاه و استقلال شخصیت است و نسبت به خود و دیگران احساس مسئولیت می کند، یا نمی کند.
و در این میان تاریخ قضاوت خواهد کرد که کار کدام یک از این دو گروه ارزشمند است و در خدمت ارزش های والای انسانی. مردم هم چشمان تیزبینی دارند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اصغر فرهادی در لسآنجلس فیلم میسازد
- در روز همبستگی؛ نویسندگان بریتانیا در حمایت از اعتصاب در آمریکا به خیابان میآیند
- سینمای ایران جایگزین هالیوود در روسیه میشود؟
- پرسشهایی درباره یک دیدار سینمایی زیر سایه سیاست
- فیلمسازی در عربستان رشد میکند/ پاداشها و طرحهای تشویقی برای سازندگان فیلم و سریال
- تماشاگران چینی به «مرگ بر روی نیل» هالیوودی اقبال نشان ندادند
- کارگردان «پدرخوانده» در پیادهروی مشاهیر هالیوود ستارهدار شد
- پایان محدودیتهای سینمایی در هالیوود
- مدیر جشنواره فیلم عربستان از کن میآید
- چارلز گرودینِ کمدین درگذشت
- پیشنهاد ۹ میلیارد دلاری «آمازون» برای خرید یک کمپانی
- گیشه آمریکا در تسخیر «خشم مردانه» جیسون استاتهام
- بازیگران در صف مخالفان گلدن گلوب/ اسکارلت جوهانسون نامه داد
- اصغر فرهادی در لیست کارگردانانی که فیلم بد نمیسازند!
- «گلدن گلوب» دست به اصلاحات میزند/ افزایش ۵۰ درصدی اعضا
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
نوشته بسیار بجا و خوبی بود. تشکر از سینما سینما