سینماسینما، رضا صائمی
این شاید تنها فیلم کیانوش عیاری باشد که قصه در یک موقعیت و لوکیشن اتفاق می افتد و روایت می شود. آنچه در «خانه پدری» ثابت است «مکان» و «جغرافیا» است و آنچه متغیر و درحال حرکت است، «زمان» و «تاریخ» است. اگرچه نسبت منطقی و دراماتیک بین این دو برقرار است. فضاسازی و سویه دیداری و معماری خانه، هم در صورت بندی تاریخی قصه به کار می آید و در واقع از طریق سویه بصری لوکیشن می توان به زمان و تاریخ داستان پی برد و هم خودش به قصه ای بدل می شود که در تار و پود آن می توان ردپای درام را مشاهده کرد. به عبارت دیگر هم تعلیق و گره افکنی قصه و هم محصول و گره گشایی آن با خانه و موقعیت آن گره خورده و نسبت دراماتیک می یابد. به نوعی شاهد یک نوع فضاهای مهندسی شده در بازنمایی خانه هستیم که درون مایه و فرم قصه را در نسبت با «خانه» مماس و منطبق کرده و به یگانگی می رسد. ضمن اینکه نوع نگاه کیانوش عیاری به این خانه و بهره برداری دراماتیکی که از ظرفیت ها و ظرافت های آن دارد، قابلیت تحلیل نمادین و نشانه شناسی از خانه در «خانه پدری» را بالا می برد که البته گاهی هم دچار افراط در نشانه شناسی و تعمیم پذیری های غلط در خوانش اثر از سوی برخی منتقدان و مخاطب هم شده است.
فارغ از این نشانه شناسی های فرامتنی، خانه در درون متن و در نسبت با خود قصه، قابلیت های نشانه شناختی دارد از جمله اینکه فصل بندی های فیلم به لحاظ زمانی از طریق ارجاع تصویری به پنجره مشبک زیرزمین صورت می گیرد. به عبارت دیگر ما شاهد ۵ مقطع زمانی در فیلم هستیم که با هر مقطع با نمایی از این پنجره زیرزمینی از هم تفکیک شده و مفصل بندی می شود. در واقع عیاری ساختار درام خود را به لحاظ بصری با تکیه بر ساختمان خانه، صورت بندی کرده و از مکان در روایت زمان بهره می برد. نقطه کانونی و پایانی قصه نیز با ارجاع به این ظرفیت مکانی شکل می گیرد. جنایت و قتل در دل خانه دفن شده و در پایان با تخریب خانه، آشکار می شود. واقعیت این است که خانه در «خانه پدری» بیش از آنکه نماد چیزی باشد در خدمت خود درام قرار گرفته و از ظرفیت های بصری و معماری آن به درستی در بازنمایی قصه استفاده شده است.از آن خانه هایی که درحافظه دراماتیک و سینمایی مخاطب ثبت شده و به یاد می ماند. از این حیث فیلم «خانه پدری» به دو فیلم شباهت دارد؛ یکی فیلم «مادر» علی حاتمی و دیگری «یه حبه قند» رضا میرکریمی. فیلم هایی که در آن یک خانه قدیمی به عنصر بصری و دراماتیک قصه بدل شده و به کلیت اثر، هویت می بخشد.
خانه در «خانه پدری» صرفا یک مکان نیست، فارغ از زیبایی شناسی بصری، حس و حالی دارد که انگار روح تماشاگر را در خود تسخیر کرده و به آدم های خانه گره می زند. خانه در «خانه پدری» هم کارکرد نوستالژیک دارد هم استراتژیک و کیانوش عیاری چه هنرمندانه از روح و کالبد این خانه در روایت قصه خود بهره برده است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- زنگ تفریح یک فیلمساز چیرهدست/ نگاهی به فیلم «ویلای ساحلی»
- آیا رضا عطاران رکوردهای فروش ۱۴۰۲ را میشکند؟
- یادداشت کیانوش عیاری درباره «جنگل پرتقال»؛ با ۶۰ هزار تومان، میلیونی لذت ببرید
- «ویلای ساحلی» از مهر اکران میشود
- «ویلای ساحلی» کیانوش عیاری چه زمانی اکران میشود؟
- فیلم کیانوش عیاری آماده نمایش شد/ رضا عطاران بر پرده سینما
- سریال کمال تبریزی در یکقدمی آنتن/ سریال عیاری از تلویزیون پخش نمیشود
- کیانوش عیاری: دنیا را با دوربین ۸ میلیمتری میدیدم
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با کیانوش عیاری/ اگر این سینما فروش داشته باشد غیرطبیعی است
- روحالله سهرابی مطرح کرد؛ آخرین وضعیت «کاناپه»، «برادران لیلا» و برگزاری جشنواره فیلم فجر
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- «رکر» ساخته میشود/ کیانوش عیاری فراخوان بازیگری داد
- کیانوش عیاری تجربههای سینمایی خود را با علاقهمندان به اشتراک میگذارد
- کیانوش عیاری وجهه مهمی به سینمای آزاد داده است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
آخرین ها
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور