سینماسینما، ایلیا محمدینیا*
تفاوت تنها در محمد رضا شجریان بودن است.
علی حاتمی در فیلم «کمال الملک» از زبان شاه قاجار خطاب به وزیرش می گوید: «در آسمان شب ستارگان بسیارند یکی شان می شود رخشان الباقی سوسو می زنند.»
چند روزی از مرگ استاد شجریان می گذشت دوستی عزیز تماس گرفت. تسلیتی گقت و از حالم پرسید گفتم به قول قیصر امین پور: مثل حال گل، حال گل در دست چنگیز مغول.
حالش را پرسیدم گفت. نمی دانم چرا بعد مرگ استاد شجریان حال خوشی ندارم. گیجم. کلی برای مرگ استاد شجریان گریه کردم.
این را مهناز چترفیروزه ژورنالیست می گفت کسی می گفت که به رقم آنکه احترام ویژه ای برای استاد شجریان قائل بود اماعلاقه ای به آثار ایشان به ویژه آواز نداشت.
گفت نمی دانم چرا بعد مرگ استاد شجریان احساس خلأ و تنهایی می کنم
گفتم: پاره ای از فرهنگ ایران برای همیشه این دنیا را ترک کرد.
گفتم: شجریان تنها یک آوازخوان نبود. یک شاخص و الگو و سنگ محک بود.
اعتبار فرهنگی ما بود.
در نتیجه لازم نیست هوادار آواز و صدای شجریان باشی. که ناخوشی ات را ناشی از فقدانش بدانی. فقط کافیست تنها دغدغه فرهنگ داشته باشی تا حس کنی که چقدر تنها شدیم.
گفتم تفاوت تنها در فراز و فرود دلبرانه و آگاهانه آوازش نیست.
تفاوت تنها در انتخاب هوشمندانه شعر نیست.
تفاوت تنها در نوع خوانش و رودرویی با اشعار نیست.
گفتم تفاوت در همه اینها هست و نیست.
گفتم تفاوت تنها در محمد رضا شجریان بودن است. که البته این خود تفاوت بزرگی است.
گفتم یادت است وقتی از غزل سرای معاصر هوشنگ ابتهاج پرسیده می شود: راضی هستید از زندگی؟
گفت: فوق العاده! من این شانس راپیدا کردم که یک چیز به اسم سمفونی ۹بتهوون راگوش کنم! این میز می تواند بگوید سمفونی ۹ راشنیدم؟ یا بگوید آواز ابوعطای شجریان را شنیدم؟
در نظربازی ما بی خبران حیرانند…
آن آواز باور نکردنی
مفلسانیم و هوای می و مطرب داریم
کجا می توانستم بشنوم این ها را جز در زندگی.
گفتم هنگامی که این ویدئوی کوتاه یک دقیقه ای در فضای مجازی دست به دست می شد بسیاری بر آن خرده گرفتند که این برداشت جناب سایه از زندگی بیشتر از هر چیزی بر آمده از نگاه روشنفکری اوست تا احساس واقعی اش.
حال بعد از درگذشت استاد شجریان کسانی که دل و جان در آوازهای او داشته و نداشته اند به درک بهتری از حرف های جناب سایه رسیده اند چرا که دریافته اند مرگ استاد نه صرفا یک خلا جسمانی است که فقدان دردناک بخشی انکار ناپذیر از هویت و فرهنگ ایرانی است که برای همیشه تاریخ، دیگر نیست.
گفت شنیدی چند نفری پلاک نام خیابانی که مزین به نام استاد شده است را مخدودش کردند؟
گفتم نمی شود، شدنی نیست که استاد را از حافظه مردمی که دوستش دارند حذف کرد. بگذار نام خیابانی حقیر که به اعتبار نامش معتبر شد را مخدوش کنند.
استاد بعد از این دیدنی تر و شنیدنی تر خواهد شد.
*مدیر کارگاه تخصصی آواز استاد محمد رضا شجریان
عکس: ایلیا محمدینیا
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- جاودانگی صدا تا ابد/ به مناسبت سالگرد درگذشت محمدرضا شجریان
- برشهای کوتاه/ سخنرانی شجریان و سایه در مراسم شب عبدالوهاب شهیدی/ قطعهای شنیدنی از شهیدی
- خدایا مرغ سحر را شاد کن تا ناله نکند/دلنوشته ای از علی رویین تن
- تصاویر اختصاصی سینماسینما از حضور مردم و دوستداران محمدرضا شجریان در توس و در جوار آرامگاه فردوسی
- مراسم تشییع پیکر محمدرضا شجریان برگزار شد/ بدرقه با زمزمه «مرغ سحر»
- شمایل شجریان
- آوازخوان و آواز/ مهر محمدرضا شجریان در قلب ما میماند
- صدا وسیما از جان استاد شجریان چه می خواهد؟!
- ویدئویی از محمدرضا شجریان به مناسبت زادروزش
- افسانه موسیقی شرق
- گفتوگو منتشر نشده با محمدرضا شجریان؛ در آستانه زادروزش/ «ربنا» را یک دعای سیاسی کردند
- حذف نام شجریان از بیلبوردهای مستند چاووش از در آمد تا فرود
- در سالروز تولد محمدرضا شجریان صورت گرفت/ تکمیل باغ هنر بم پس از ۱۵سال
- شکایت شجریان از رسانه ملی به کجا رسید؟
- انتقاد علی مطهری از حذف نام شجریان در صداوسیما
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد
- فروغ قجابگلی بهترین بازیگر جشنواره ریچموند شد
- «تگزاس ۳»؛ کمدی از نفس افتاده یا موفقیت تکراری؟
- روایتی از سه نمایشنامه از محمد مساوات روی صحنه میرود
- «کارون – اهواز» در مراکش