سینماسینما، محمد تقیزاده
مستند «آن مرد با اتوبوس آمد» ساخته نیما مهدیان، به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت
مستند آن مرد با اتوبوس آمد، اثری پژوهشی و خوش آب و رنگ است که سعی دارد با بهرهگیری از تصاویر متنوع و آرشیوی، نگاهی اجمالی و سرگرمکننده به سیر شروع و تداوم اتوبوس در ایران داشته باشد. رویکرد فیلمساز در این مستند از دو جهت حائز اهمیت است: نخست اینکه سعی کرده با فراهم آوردن فضایی مفرح و سرگرمکننده، مستند عامهپسند و جذاب بسازد که مخاطب هدف آن تنها دوستداران سینمای مستند نباشد و طیف گستردهتری از تماشاگران سینما را مجذوب کند. نکته مهم و حائز اهمیت دیگر این مستند رویکرد جامعهشناسانه مهدیان در نگارش و تولید این اثر است به طوریکه تمهید بررسی اثرات مختلف سیاسی، اجتماعی اتوبوس در دهههای مختلف جامعه ایران به خودی خود بسیار جذاب و قابل تامل و توجه است و میتواند همراهی و سمپاتی طیف بیشتر و متنوعتری از تماشاگران سینما را فراهم آورد.
نریشن و صدای فریبرز گلبن صداپیشه سرشناس رادیو و لحن و ادبیات عامهپسند فیلمنامهنویس، از دیگر امتیازات مستندِ آن مرد با اتوبوس آمد است که سبب شده مخاطب نزدیکی و همراهی بیشتری با اثر پیدا کند و تکنیکهای گلبن در اجرای نریشن مستند که حاصل سالها تجربه صداپیشگی وی بوده، تا حد زیادی به موفقیت و تماشایی شدن مستند کمک کرده است.
مهدیان در مستند آن مرد با اتوبوس آمد با رفت و برگشتهای متعدد به گذشته و حال و بهرهگیری از تصاویر متنوع در تلاش بوده تا اثری پربار و باورپذیر بسازد اما مشکل مستند از جایی آغاز می شود که فیلمساز نتوانسته انسجام و یکدستی متعادلی را در ریتم و محتوای مستند مهیا سازد به طوریکه شمار زیادی از لحظات و سکانسهای فیلم قابل حذف و بیارتباط با تم اصلی فیلم یعنی جایگاه اتوبوس و نقش جامعهشناسی و سیاسی این وسیله نقلیه پرکاربرد، به نظر می رسد.گویی فیلمساز تصاویر و ایدههای جذابی پیدا کرده و تعمدا خواسته این تصاویر را به فیلم الصاق کند و همین تعدد و تکثر سکانسهای سرگرمکننده اما بیربط باعث شده، مستند آن مرد با اتوبوس آمد، به اثری شلخته و غیرمسنجم بدل شود که به بهانه واکاوی جایگاه اجتماعی و سیاسی اتوبوس، به بسیاری از تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر ایران نقب زده است. هدف نگارنده بیاثر یا کماثر دانستن نقش این وسیله نقلیه پرکاربرد و پراهمیت در زندگی معاصر ایران نیست بلکه به نظر میرسد هیچ تمهیدی برای اتصال بین لحظات مختلف فیلم و ارتباط منطقی و علی و معلولی میان تم اصلی داستان و سکانسهای فیلم وجود ندارد و بدون شک این ایراد فرمی و محتوایی، ضربه اصلی را به ساختار مستند زده که ممکن است بتوان با تدوین مجدد و حذف لحظات غیرمرتبط آن را مرتفع کرد.
در نهایت باید گفت، در مستندهای تاریخی که سیر تحول و شکلگیری یک سوژه را دنبال میکند، حجم بالای تصاویر و اطلاعات آرشیوی همانگونه که میتواند باعث نوآوری و تازگی اثر باشد از سوی دیگر نامسنجم و فراوانی این اطلاعات آرشیوی در صورت هرسنشدن میتواند آفت بزرگی برای اثر مستند و پژوهشی محسوب شود.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- «بیبی جان»؛ توانمند در قصهگویی و ایجاد تعلیق
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
- گفتوگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با محمد احسانی، مستندساز/ توسعه کشور بدون توجه به محیط زیست امکانپذیر نیست
- همزمان با نمایش در جشنواره سینماحقیقت؛ پوستر «روزهای ناتمام» منتشر شد
- گذری در جشنواره سینماحقیقت/ گزارش تصویری
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست