سینماسینما، آرش عنایتی
مستند «ناگهان ذهنم ایستاد» به کارگردانی مهدی باقری؛ به نمایش درآمده در جشنواره سینماحقیقت
به گمانم همچنان، مستندِ «پیر پسر» بهترین اثر مهدی باقری است. مستندی خونگارانه بود که بخش اعظماش به رابطهی پدر و پسر میپرداخت. حدیث نفسی بود که نَفْسی، نَفَس به نَفَس با آن زیسته و این بود، که از دل برمیآمد و بر دل مینشست. در دورهی قبل اما سفارشی داشت به ظاهر از شهر یزد و فیلمی ساخت به نام «زخم قند». اینبار هم پدر، به فریاد پسر رسیده بود. بیماری پدر، نُصباش و نسبت نگران کنندهی همین بیماری در شهر، مقدمهای شده بود برای فهم بهتر شهر؛ و رفتن و گفتن از تغییر ذائقه فرهنگی و مناسبات نابسامان اجتماعی. به هر ترتیب کمّی شناخت، با کمیتِ سلامتی پدر و کیفیت رابطهشان متوازن شده بود هرچند به اغماض و هرچند به تسامح. گویی شیرینی قبل مزه کرده این شده که به هوس گزِ اصفهان، گز نکرده پاره کرده! اینبار، همان فرمولِ قبل را برای معادلهای به کار برده که مجهولاتاش بسیارند و توانِ سازندهاش کم! معلومی(پدر) هم ندارد که گره از حل آن بگشاید یا حداقل مخرج مشترکی میان آنها برقرار کند. این شده که به تصور فرمول امتحان پس دادهی قبل، میان بیماری ام اس و شهرِ اصفهان، ارتباطی برقرار ساخته. نه اینکه ارتباطی نیست، که هست اما، به جواب رسیده یا از دیدن برگهی شخصی دیگر یا از حلالمسائل! بنابراین، از تشریح و توضیح رابطه و راهحل مسئله ناتوان است. مشکل بزرگتر اینکه دیگر رابطهی خویشاوندی وجود ندارد که به دادش برسد و آنقدر از سوژهاش دور است که نگاهاش چه به بیمار و چه به شهر از نگاه توریستی فراتر نمیرود (برای نمونه، به نحوهی مواجهاش با دو کاراکتر بیمار زن و پرسشاش دربارهی ازدواج دو بیمار نگاه کنید) یا به نماهایی که از منار و سقف مساجد ارائه میکند -که در هزاران فیلم دیگر و بعضاً هزاران بار بهتر دیدهایم- توجه کنید. نه شهر را میشناسد و نه ساکناناش را، این شده که بیماران و پزشکهایش به هر شهری میخورند و یا میتوان خوراند، همچنان که آن جمعِ کافهنشین، معلوم نیست چه میگویند. هم هستند و هم نیستند. وضعیت بینابینی دارند، هم میشد که باشند و هم نباشند! (بر وزن و سیاق گفتههای یکی از کافه نشینان، مبنی بر این جملات بی درد و بی تعهد که هم فراموشی است، هم عدم فراموشی!) به بیان دیگر، مهدی باقری دکمهای (بخوانید همان نوشتهی وبلاگیِ آن بیمار اماس) یافته و خواسته بر وزن آن کتی بدوزد که نمیداند قوارهاش چیست! این میشود که نه به تن بیماری مینشیند و نه برازندهی شهر است! یقهی شهر را گرفته و آستین بیمار! با این همه، مهدی باقری آنقدر در کارش تبحر دارد که دیدن فیلماش تجربهای لذت بخش باشد. وقتی که از دانش سینماییاش برای بیان روایتهای دو بیمار بهره میگیرد برای نمونه، برش نمای صحبتهای یکی از بیماران وقتی در مورد بی وفاییهای عمو و دیگر بستگاناش میگوید به نمایی که همان شخص، به سگی غذا میدهد و مواجهه ی سگ را با او میبینیم.
مهدی باقری انگار زمانه اش را نمیشناسد. آنگونه که رودخانهی فیلماش، پر آب و جاری است. او نگرانِ ام اس شهری است که سرطان خون گرفته و از کمسویی چشمانی میگوید که امروز از آنها، خون روان است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تبریک کانون کارگردانان سینما برای موفقیت «پیرپسر» در جشنواره روتردام
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- «بیبی جان»؛ توانمند در قصهگویی و ایجاد تعلیق
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
- گفتوگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با محمد احسانی، مستندساز/ توسعه کشور بدون توجه به محیط زیست امکانپذیر نیست
- همزمان با نمایش در جشنواره سینماحقیقت؛ پوستر «روزهای ناتمام» منتشر شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد