سینماسینما، حمیدرضا گرشاسبی
پیش از تحریر: هنگام دیدن مستند «صحنههایی از یک جدایی» به نظرم همه چیز آشنا بود. موقع اکران فیلم «جدایی نادر از سیمین» با فرهادی برای ماهنامهای گفتوگو کرده بودم و درباره شیوه کارش با هم حرف زده بودیم. حالا موقع دیدن فیلم «صحنههایی از یک جدایی» به نظر میرسید همان حرفها تصویری شده بودند. آشناپنداری جذابی بود برای من. برای مثال به آن فیشها – استیکرها- ی رنگی اشاره میکنم که قبلتر، از خود فرهادی شنیده بودم چطور روی آنها یک خطیِ صحنههای مختلف را مینویسد و بعد با حذف و اضافه کردن آنها، به تریتمنت میرسد. اینجا در فیلم، دیدن استیکرهای رنگیِ روی دیوار، عینیتی بصری از آن حرفها بود.
مستند «صحنههایی از یک جدایی» تعاملی هوشمندانه و کارکردی بین صحنه و پشت صحنه از فیلمی است که تابهحال پرافتخارترین فیلم ایرانی در صحنههای داخلی و خارجی بوده است. به قدر کفایت در داخل دیده شده و قدر دیده و در خارج نیز جوایز متعددی را نصیب اصغر فرهادی و سینمای ایران کرده. هم از اینروست که رفتن به پشت دوربین این فیلمساز و بهخصوص این فیلم میتواند درسهای فراوانی را برای کنجکاوانِ این شکل از فیلمسازی روی تخته سیاه یک کلاس فیلمسازی بیندازد و فراگیری فراوانی را برای ما فراهم آورد. فیلمی مثل «صحنههایی از یک جدایی» در عین جذاب بودن و آگاهیبخشی، به مثابه یک مستر کلاس هم عمل میکند و بیننده بدون اینکه در صف انتظار اینچنین کلاسهایی بایستد، با پرداخت هزینهای اندک ـ به اندازه پول بلیت سینما ـ تجربه و دانش بسیاری را نصیب خود میکند. فیلم به دلیل اینکه قصد دارد ارتباطی ارگانیک بین صحنه و پشت صحنه برقرار کند، از تدوینی حسابشده و خلاق برخوردار است و در هماهنگی ریتم و کمپوزیسیون بین این دو موقعیت، به توفیقی قابل توجه دست مییابد؛ اینکه پشت صحنه چطور کار شده و نتیجه در صحنه چگونه از آب درآمده است.
فرهادی در فیلم حرفهایش را روی منابع الهام، چگونگی رسیدن به قصهها و تصویرهای اولیه از داستان فیلمنامههایش میگذارد و توضیحاتی میدهد که برای فیلمنامهنویسان میتواند جذاب باشد. از سویی دیگر، او با تمرکز روی بازی گرفتن از بازیگران و اینکه چگونه صحنه را برای آنها آماده میکند و در کنار آن، عادت دادنشان به رفتاری که صددرصد در خدمت بازآفرینی دنیای فیلمهایش باشد (مثل سر زدنهای معادی و دخترش به آقای شهبازی)، به شکل کارگردانی و نوع فیلمسازیاش اشاره میکند. شنیدن چیزهایی از نوعِ فرستادن ساره بیات با لباس فیلم به شاه عبدالعظیم، یا تلفن کردن او به یک روحانی برای پرسیدن امور شرعی در هنگام فیلمبرداری، جذاب و همینطور شنیدن توضیحاتی در مورد علاقهاش برای کار با مرحوم نصرت کریمی و توضیح در مورد صحنه پر از حاشیه تصادف، آگاهیدهنده است. در مورد داستان هم حرف ابراهیم گلستان خیلی درست است: فرهادی مثل یک بیلیاردباز با چوب ضربهای به توپ میزند و به این ترتیب، توپهای دیگر را تحت تاثیر قرار میدهد.
ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- یک ادعا درباره «قهرمان»/ ماجرای مستندی که در شیراز ساخته شد/ ایده و روند ساخت آن مستند کاملا توسط فرهادی شکل گرفت
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- شروع اکران آنلاین «صحنههایی از یک جدایی» از اول مرداد + تیزر
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
- ابوالفضل جلیلی: مشکل فیلمهای من این است که مردم را به فکر میاندازد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ما درون خمره گیر افتادهایم/ نگاهی به آخرین اجرای اثر برجسته لوییجی پیراندللو در ایران
- «خواب مرد مرده» به صحنه میآید
- جایزه اصلی جشنواره سالونیکا به فیلمساز ایرانی رسید
- با نمایش ۱۰ روزه؛ «تلماسه ۲» نیم میلیارد دلاری شد/ پیشی گرفتن از فیلم نخست
- فوت فیلمنامهنویس «سخنرانی پادشاه»/ دیوید سیدلر درگذشت
- فصل سوم «داستانهای فوتبال» به آنتن شبکه ورزش میرسد
- رشید کاکاوند راوی «مجنون آن لیلی» شد
- آغاز حراج نوروزی شمارههای رند همراه اول
- با ۸۰ سال تولید فیلم و سریال؛ آتش یک استودیوی قدیمی در قاهره را از بین برد
- با ۸ و نیم دور چرخیدن دور خود؛ فیلم رایان گاسلینگ رکورد گینس را شکست/ برای تعداد معلق خوردن ماشین
- اکران آنلاین «ویلای ساحلی» و ۲ فیلم دیگر
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- در هشتمین جشنواره ملی نوآوری برتر ایرانی؛ محصول «اعطای اعتبار با توثیق سیمکارت» نوآور معرفی شد
- در پی بالا رفتن اجاره بها؛ سینماهای خیابان شانزهلیزه بسته میشوند
- صدور ۱۷ پروانه ساخت غیر سینمایی
- آغاز اکران آنلاین «کاپیتان من» در نمایش خانگی
- چند تماشاگر برای فیلمهای نوروزی به سینما رفتند؟
- ۵ انیمیشن ایرانی در اسپانیا نمایش داده میشود
- لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
- مستند مرکز گسترش در اکران نوروزی یک پلتفرم/ از کیارستمی تا رزاقکریمی
- یادداشت بلومبرگ بر سریال «شکوفههای شانگهای»/ اولین سریال تلویزیونی وونگ کار وای، نوستالژی دهه نود
- لیندا کیانی و آرمین رحیمیان بازیگران «ماه پنهان» شدند
- کنارهگیری آگنیشکا هالند؛ ژولیت بینوش ریاست آکادمی فیلم اروپا را بر عهده میگیرد
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- میراث پدر/ نگاهی به فیلم «شطرنج باد»
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- آغاز پویش مردمی همراه اول برای کمک به سیلزدگان سیستانوبلوچستان
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- اکران «اتاق فرار» در ۱۱ شهر