دکتر مصطفی جلالی فخر، منتقد برجسته سینمای ایران عقیده دارد مهم ترین دلیل این اتفاقات عجیب و نامتعارف در استقبال گسترده از فیلم های سخیف کمدی: جو روحی روانی حاکم بر جامعه است.
به گزارش سینماسینما او می گوید: فشارهای اقتصادی، شیوع بیکاری، کاهش امید به زندگی، نگرانی ها و اضطراب هایی که مردم مدام با آن روبه رو هستند به گسترش خشم و پرخاشگری در جامعه و افزایش افسردگی منجر شده و مردم در یک فرافکنی عمومی به فیلم های کمدی اینچنینی روی می آورند.
از نظر دکتر جلالی مردم به سالن نمی روند که فیلم ببینند آنها به سالن های تاریک می روند تا خود را نبینند: « اتفاق مشابهی که در سینمای هند افتاده است اما این وضعی که در کشورمان در مورد فیلم های کمدی رخ داده نوع بیشعورتر آن است. باور کردنی نیست که مردمی با این پیشینه فرهنگی و تمدن اجتماعی به حدی چنین سخیف سقوط کرده باشند که فیلم های نظیر هزار پا، تگزاس، دشمن زن، اکسیدان، به وقت خماری، خالتور، آینه بغل، گشت ارشاد ۲، نهنگ عنبر و ده ها مورد اینچنینی به آثار پرفروش سینمای ایران بدل شود. البته من تهیه کنندگان و سازندگان این فیلم ها را شماتت نمی کنم شاید اگر من هم جای آنها بودم ترجیح می دادم از آب گل آلود افسردگی، اضطراب و ناامیدی جامعه ماهی خود را بگیرم. »
ریشه اصلی این فاجعه فرهنگی به عقیده این منتقد را باید در عوامل کلانی جستجو کرد که مسبب بروز چنین شرایطی شده است.
جلالی فخر در میانه صحبت خود به نکته قابل تاملی اشاره می کند: « به یاد داشته باشیم که در دوران جنگ، اقتصاد کوپنی و اجاره نشینی مردم آنقدر امیدوار و باشعور بودند که کمدی های محبوب شان در حد اجاره نشین های مهرجویی بود. کار به کجا رسیده که حالا فیلم هایی که سوای محتوایی پوشالی حتی سرو ته داستانی هم ندارند با فروش میلیاردی مواجه می شوند. »
به جرات می توان گفت که اگر یک گروه تحقیقاتی درباره علت چنین رویکردی نظر سنجی گسترده و آنالیز علمی داده ها را پی بگیرند به نتایج خیره کننده و چه بسا موثری درباره آسیب های اجتماعی فعلی برسند نکته ای که جلالی بر آن تاکید دارد و می گوید: «انتظار درست ما از سینما به عنوان ابزار فرهنگی این است که به غنای اندیشه مخاطب کمک کند و او را به فکر وا دارد، اما چرا فیلم هایی را می بینند که دقیقا بر عکس چنین انتظاری است دلیلش این است که مردم ما دچار خستگی فکر شده اند مغزشان مدام در معرض افکار منفی است.»
به نظر می رسد امروزه روز مردم به سینما می روند که بهانه ای برای دو ساعت فکر نکردن داشته باشند برای همین از نظر جلالی هر چه فیلم تهی تر باشد برای مردم مناسب تر است.
اما این منتقد به ژانر جدیدی که در سینمای ایران شکل گرفته اشاره می کند: «می توان نام این ژانر جدید را جفنگیسم گذاشت که تنها هدف آن بی هدفی است. یعنی فیلم های جفنگی ساخته می شود که مخاطب را از هرگونه فکری آزاد کند. تهیه کنندگان سینمای ایران که معمولا هوش فرصت طلبانه بالایی دارند شرایط فعلی جامعه را فهمیده اند و می کوشند از این بازار مکاره تا می توانند پول دربیاورند و فیلم هایی بسازند که حتی نام شان هم برای تشخیص سر و شکل و درونمایه شان کافی است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «اقدامات شدید» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- گفتوگو با دکتر مصطفی جلالی فخر/ مشکل افرادی مثل آقای افخمی، این است که اصلا نمیدانند علم چیست
- در نشست «بازگشایی سینماها؛ اما و اگرها» عنوان شد/ شرایطی که برای سینماها در نظر گرفته شده خیلی محتاطانه است
- معناشناسیِ اخراجِ عادل فردوسی پور/یادداشتی از مصطفی جلالی فخر
- شکنجهگریِ اصغر فرهادی؟!/یادداشتی از مصطفی جلالی فخر در واکنش به اظهارات گلشیفته
- خدای ما و آنها/ یادداشت جالبی از مصطفی جلالی فخر
- مصطفی جلالی فخر :هجمههایی که به گروه هنروتجربه وارد میشود از روی حسادت است
- حساسیت برانگیزی اشتباه/واکنش مصطفی جلالی فخر به پخش نشدن برنامه ناصر ملک مطیعی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- نکوداشت مقام فرهنگی و هنری علی اکبر صادقی؛ هنرمندی که هنر و اندیشه اش رنگ کهنگی نمی گیرد
- چهاردهمین حضور بینالمللی «آخرین حرکت»؛ فیلم شهاب حسینی در بخش اصلی فستیوال بزرگ سالرنو ایتالیا
- انتخاب هیات رییسه جدید انجمن تهیهکنندگان مستقل سینما
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد