سینماسینما، مطهره کشاورز محمدیان
جومپا لاهیری نویسنده هندی آمریکایی در یکی از رمانهایش از شغل عجیبی حرف میزند که در عین کم اهمیت شمرده شدن، بسیار مهم و کاربردی است، فردی که در مطب مینشیند و حرف بیماران را برای دکتر که گجراتی نمی داند، ترجمه می کند. اسمش را میگذارد «مترجم دردها».
و این نام چقدر برازنده عبدالله والی است! مردی از دروازه دولاب تهران که تقدیر پایش را به منطقه بشاگرد گشود و عمرش در راه آبادانی همین نقطه از جغرافیای ایران تمام شد. کارمند بانکی با سرنوشتی عجیب و القاب بزرگی که در دورههای مختلف به او دادند «ناجی بشاگرد»، «پدر اردوهای جهادی»،«دکتر جهاد در بشاگرد» و …
اما حالا امروز پس از نزدیک به دو دهه از درگذشتش تنها چیزی که از او باقی مانده است دو کلمه ساده جادویی است «عبدالله والی»؛ دو کلمهای که میشود بی نهایت دربارهاش حرف زد و نوشت. نامی که در تکریم و برای معرفیاش بسیار نوشتهاند و حتی فیلم ساختهاند.
یکی از مستندهایی که با همین کارکرد ساخته شده «صد سال تنهایی» به قلم و تهیهکنندگی محمدعلی فارسی و کارگردانی مهدی فارسی است. مستندی جاندار و پرکشش که به دور از شعارزدگی و اسطوره سازیهای مرسوم ۲۳ سال همراهی والی با مردم بشاگرد برای آبادانی این منطقه به محاق رفته را روایت می کند. این مستند شرح زندگی مردی است که رنج را از عمق چشمان مردمان تنها به میدان آورد و از ویرانی آبادانی ساخت.
«صد سال تنهایی» با تصاویری از مستند درخشان «گمگشتههای دیار فراموشی؛ با دکتر جهاد در بشاگرد» آغاز میشود، مستندی که سال ۵۹ شهید مرتضی آوینی از زندگی دراین منطقه محروم ساخت، منطقهای که به تعبیر خودش «زمان آنجا زن خستهای بود، نشسته، سنگ آسیاب به دستی میچرخاند و روزها را چون هستههای خرما آرد میکرد و برای بچهها نان پیری و بیماری میپخت». شرح رنجوری مردمی وامانده در قهقرای فراموشی.
به نظر میرسد مستندساز در «صد سال تنهایی» ادامه روایت آوینی را پی گرفته اما ضمن ادای احترام به او، با حفظ استقلال، اثر جدید دقیق و محکمی خلق کرده است.
مستند با نمایش تصاویری آرشیوی از آغاز ورود والی به بشاگرد ادامه مییابد و آهسته و آرام رونق این جغرافیای محروم به مدد مرد با همت میدان و مدیریت جهادیاش را به رخ می کشد ، تلاش مردی که انگار آمده بود تا از رنج مردمانی که *چین پوستینشان، مردمی که رنگ روی آستینشان، مردمی که نامهایشان، جلد کهنه ی شناسنامه هایشان درد می کند، بکاهد، مردی که دردش درد مردم زمانه بود.
«صد سال تنهایی» در نهایت با تصاویری از چهره امروز بشاگرد تمام میشود، شهری که دیگر نشانی از مصیبتهای گذشته در آن نیست همانطور که دیگر نشانی از عبدالله والی در آن.
به گمان من «صد سال تنهایی» را باید دید، نه برای گفتارمتن خوبش، نه برای استفاده مناسب از تصاویر مستند آوینی که بی شک هر بینندهای را به دیدنش ترغیب میکند، برای روایت خطی روان و به دور از اغراقش که والی را بدون متوسل شدن به کلمات درشت و توصیفات اغراق آمیز نزدیک به آنچه که بود معرفی میکند.
این مستند در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی کشور ساخته شده و امشب (۱۸ مرداد) ساعت ۲۱ از شبکه مستند پخش می شود. تکرارش هم روز چهارشنبه ۱۹ مرداد ساعت ۹ و جمعه ۲۱ مرداد ساعت ۱۶ خواهد بود.
مستند پرتره مردی که درد نام دیگرش شد..
*شعر «درد نام دیگر من است» سروده دکتر قیصر امینپور
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معرفی هیأت انتخاب و داوری بخش سینمای مستند چهلمین جشنواره فیلم فجر
- خبرهایی از پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- گابریل خوزه گارسیا مارکز پرچمدار رئالیسم جادویی
- داوران بخش مستند و فیلم کوتاه سیو نهمین جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- پنج فیلم برتر روز سوم جشنواره سینماحقیقت از نگاه تماشاگران اعلام شد
- «صد سال تنهایی» مارکز سریال میشود
- سازنده فیلمهای تبلیغاتی رئیسی کیست؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ما درون خمره گیر افتادهایم/ نگاهی به آخرین اجرای اثر برجسته لوییجی پیراندللو در ایران
- «خواب مرد مرده» به صحنه میآید
- جایزه اصلی جشنواره سالونیکا به فیلمساز ایرانی رسید
- با نمایش ۱۰ روزه؛ «تلماسه ۲» نیم میلیارد دلاری شد/ پیشی گرفتن از فیلم نخست
- فوت فیلمنامهنویس «سخنرانی پادشاه»/ دیوید سیدلر درگذشت
- فصل سوم «داستانهای فوتبال» به آنتن شبکه ورزش میرسد
- رشید کاکاوند راوی «مجنون آن لیلی» شد
- آغاز حراج نوروزی شمارههای رند همراه اول
- با ۸۰ سال تولید فیلم و سریال؛ آتش یک استودیوی قدیمی در قاهره را از بین برد
- با ۸ و نیم دور چرخیدن دور خود؛ فیلم رایان گاسلینگ رکورد گینس را شکست/ برای تعداد معلق خوردن ماشین
- اکران آنلاین «ویلای ساحلی» و ۲ فیلم دیگر
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- در هشتمین جشنواره ملی نوآوری برتر ایرانی؛ محصول «اعطای اعتبار با توثیق سیمکارت» نوآور معرفی شد
- در پی بالا رفتن اجاره بها؛ سینماهای خیابان شانزهلیزه بسته میشوند
- صدور ۱۷ پروانه ساخت غیر سینمایی
- آغاز اکران آنلاین «کاپیتان من» در نمایش خانگی
- چند تماشاگر برای فیلمهای نوروزی به سینما رفتند؟
- ۵ انیمیشن ایرانی در اسپانیا نمایش داده میشود
- لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
- مستند مرکز گسترش در اکران نوروزی یک پلتفرم/ از کیارستمی تا رزاقکریمی
- یادداشت بلومبرگ بر سریال «شکوفههای شانگهای»/ اولین سریال تلویزیونی وونگ کار وای، نوستالژی دهه نود
- لیندا کیانی و آرمین رحیمیان بازیگران «ماه پنهان» شدند
- کنارهگیری آگنیشکا هالند؛ ژولیت بینوش ریاست آکادمی فیلم اروپا را بر عهده میگیرد
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- میراث پدر/ نگاهی به فیلم «شطرنج باد»
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- آغاز پویش مردمی همراه اول برای کمک به سیلزدگان سیستانوبلوچستان
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- اکران «اتاق فرار» در ۱۱ شهر