ناصر تقوایی که قرار است سه مستند او در گروه هنر و تجربه اکران شود، با اشاره به فیلم «تمرین آخر-تعزیه حر دلاور» گفت: «در این مستند، شبیهخوان نقش شمر کسی بود که فکر نمیکنم بازیگری در سینمای ایران باشد که بتواند همانند او بازی کند. خیلی دلم میخواست یک فیلم سینمایی بلند بسازم و نقش اولش را به او واگذار کنم.»
به گزارش سینماسینما، سه اثر کوتاه مستند ناصر تقوایی، هشتم آبان ماه در موزه سینما رونمایی و در گروه هنر و تجربه ارکران میشود.
در این برنامه سه فیلم «تمرین آخر»، «تعزیه» و «کشتی یونانی» به نمایش درمیآیند. ناصر تقوایی در کارنامه فیلم سازی خود ۱۲ فیلم مستند «نانخورهای بی سواد»، «آرایشگاه آفتاب»، «تاکسی متر»، «باد جن»، «نخل»، «بازار میناب»، «موسیقی جنوب»، «اربعین»، «مشهد قالی»، «فروغ فرخزاد» و «تمرین آخر- تعزیه حر دلاور» را ساخته است. نکته جالب آن است که پس از نمایش فیلم «تمرین آخر- تعزیه حر دلاور» در سال ۱۳۸۳، هنر تعزیه در سازمان میراث جهانی یونسکو ثبت جهانی شد.
در مستند «اربعین» که قبل از انقلاب ساخته شد، تصاویری ناب از یک مراسم اربعین در مسجد دهدشتیهای بوشهر به تصویر کشیده شده است. فیلم با تصاویری از تدارک مراسم عزاداری امام حسین(ع) آغاز میشود و بعد دریا و خورشید همراه با صدای سنج و دمام، گویی آغاز واقعهای را خبر میدهند.
«اربعین»، «باد جن» و «موسیقی جنوب» سه گانه فیلمهای کوتاه ناصر تقوایی درباره موسیقی و آیینهای مذهبی جنوب کشور هستند که شبکه مستند بخشهایی از آن را روی آنتن برده است. همایون امامی پژوهشگر سینمای مستند، درباره ابعاد شخصیتی ناصر تقوایی و در زمان اکران تمرین آخر میگوید: «مخاطبان تقوایی را به عنوان سینماگر فیلمهای بلند میشناسند، اما درست زمانی که سنگ بنای سینمای مستند اجتماعی چیده میشد، ناصر تقوایی با فیلمهای مستند خود از پایه گذاران این سینما شد و با فیلمهای معترضانه خود و نقد اجتماعی که بر دولت آن دوران وارد کرد، صاحب سبک شد.»
ناصر تقوایی مستندهای «تمرین آخر» و «تعزیه» را با موضوع تعزیه مقابل دوربین برد. این مستندها برای ثبت هنر تعزیه در فهرست میراث جهانی در سال ۱۳۸۳ به یونسکو ارسال شدند. «تمرین آخر-تعزیه حر دلاور» مستندی است از تمرین تعزیه حر دلاور که متن آن در اوایل حکومت قاجار از سوی میرعزای کاشانی نوشته شده است. تقوایی در این مستند توانسته ترکیبی از جنبههای مختلف تعزیه، موسیقی، آواز، روایت و بازیگری خاص تعزیه را عرضه کند.
محمدحسین ناصربخت، پژوهشگر و استاد دانشگاه، درباره متن تعزیه در فیلم مستند «تمرین آخر» گفت: «این متن مربوط به میرعزای کاشی است که از قدیمیترین نسخ موجود مربوط به قصه حر دلاور است. قصه حر به لحاظ بار دراماتیک دارای ویژگیهای خاص و متفاوتی است.»
اما روایت ناصر تقوایی درباره مراحل شکل گیری ساخت فیلم مستند «تمرین آخر-تعزیه حر دلاور» خواندنی است، یونسکو نامهای داده بود که برای ثبت جهانی تعزیه باید یک فیلم ۱۰ دقیقهای ساخته شود. هر دقیقه از این فیلم باید به بخش خاصی اختصاص داشته باشد. برای مثال نحوه پوشیدن لباس در تعزیه یا موسیقی تعزیه که باید به واسطه این فیلم ۱۰دقیقهای معرفی میشد. ما زمان کمی در اختیار داشتیم و در زمان ساخت این فیلم، قسمتهای مربوط به آن فیلم ۱۰دقیقهای را ضبط کردیم.»
تقوایی درباره تفاوت میراث ملی ایرانیان با میراث جهانی گفته است: «پیش از انقلاب ما به دنبال ثبت جهانی تعزیه به عنوان یک میراث جهانی بودیم. میراث جهانی با میراث ملی تفاوتهای زیادی دارد. میراث جهانی یعنی آثاری که همه دنیا موظف اند آنها را حفظ کنند. این اقدام باعث میشد یونسکو کمکهای ویژه را برای احیای این هنر در اختیار ما بگذارد؛ کمکهایی که مسئولان ما سالهاست فراموش کردهاند. بازسازی تکیهها باید در اولویت قرار بگیرد، تکیهها مکانهای ویژهای هستند که از نظر معماری منحصر به فردند. تکیه محلی است که تعزیه در آنجا روی صحنه میرود. همان طور که مسجد برای نمازخواندن است و حسینیه برای سینه زنی، تکیه هم برای اجرای تعزیه تعبیه شده است.»
او همچنین درباره انتخاب بازیگران شبیه خوان گفته: «بازیگرانی که در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند، از میان بهترین تعزیه خوانان در سراسر ایران انتخاب شدهاند. ما فراخوانی دادیم که طبق آن به این گزینهها رسیدیم. بازیگری که نقش شمر را ایفا میکند، یکی از بهترین بازیگرانی است که من در عمرم دیدهام. یکی از سختترین بخشهای فیلم صحنهای بود که شمر باید لباس مخصوص را میپوشید و رجزخوانی میکرد. من فکر نمیکنم بازیگری در سینمای ایران باشد که بتواند همانند این بازیگر این صحنه را در مدت زمان پنج دقیقه بازی کند. خیلی دلم میخواست یک فیلم سینمایی بلند بسازم و نقش اولش را به او واگذار کنم.»
به اعتقاد تقوایی، تعزیه نه تئاتر است، نه سینما، تعزیه هنری جاویدان متشکل از دو بخش نمایش و موسیقی است. در تعزیه رنگها حرف اصلی را میزنند، رنگ سبز نشان دهنده خاندان آل علی و اولیا است و رنگ قرمز نشان دهنده خاندان اشقیاست. شمر به عنوان شقیترین اشقیا سر تا پا قرمز است.
تقوایی همیشه از پخش نشدن تعزیه از تلویزیون گلایه کرده و گفته است: «هم زمان با جشنواره فیلم فجر بود که این فیلم در بخش مستند جشنواره، روی پرده رفت. سه نفر از تهیه کنندگان تلویزیونی به سراغ من آمدند که ما میخواهیم این فیلم را از شما برای پخش از تلویزیون بخریم و من هم برای بازگشت سرمایه تهیه کننده اعلام آمادگی کردم، بعد از چند روز از آن سه تهیه کننده یک نفر به سراغ من آمد و گفت پخش تعزیه با سیاستهای مدیران تلویزیونی همخوانی ندارد. در مذهبیترین دوران تاریخ این مملکت جلوی پخش تعزیه را از تلویزیون گرفتند و از آن تاریخ به بعد، تا به امروز یک تعزیه از رسانه ملی پخش نشد.»
اما «کشتی یونانی» که قرار است در کنار دو مستند تقوایی درباره تعزیه رونمایی شود اپیزود اول از فیلم قصههای کیش است که سال ۱۳۷۷ با هدف انجام کاری مشترک بین چند کارگردان مطرح سینمای ایران مقابل دوربین رفت. عاطفه رضوی، فریدون حفار و زنده یاد حسین پناهی بازیگران «کشتی یونانی» هستند. در این مستند روایت شنبه، صیادی را شاهدیم که به اتفاق همسرش در سواحل کیش زندگی میکند، همراه دوست خود جمعه، کارتنهایی را که از یک کشتی یونانی به دریا ریخته میشود جمع آوری و آن را آویزان میکند تا خشک شوند… . تقوایی با فیلم «کشتی یونانی» در سال ۱۹۹۹ نامزد دریافت نخل طلایی جشنواره فیلم کن شد.
منبع: شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «حرف آخر» به هنر و تجربه رسید
- پوستر «تارا» همزمان با اکران رونمایی شد
- مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم: ۷۰ درصد فیلمهای صف اکران به «هنروتجربه» میرسند/ خسارت یک ترافیک!
- محمد حمیدی مقدم: فعالیت «هنر و تجربه» در همه حوزهها گستردهتر میشود
- اعلام شیوهنامه حمایت مالی از مستندسازان/ «هنر و تجربه» تعطیل نمیشود
- این فیلمهای کوتاه را حتما ببینید/ نگاهی به فیلمهای کوتاه اکران هنر و تجربه
- اکران «طلاقم بده به خاطر گربهها» در گروه «هنر و تجربه»
- یک فیلم از سینمای افغانستان در گروه هنر و تجربه به نمایش در میآید
- گزارش مراسم افتتاحیه هفته فیلم لهستان/ تلاش هنر و تجربه برای پر کردن یک خلاء
- «یک کامیون غروب» در گروه «هنر و تجربه» اکران میشود
- اکران فیلمی از سمیح کاپلان اوغلو در گروه هنر و تجربه
- انتشار گزارش «هنر و تجربه» در راستای شفافسازی
- بررسی شخصیت و پرونده اولین قاتل سریالی زن ایران به زودی در سینماهای هنر و تجربه
- «سینماسینماست»/ چه فیلمهایی میتوانند به اکرانهای گروه «هنر و تجربه» رونق ببخشند؟ / به مناسبت اکرانهای موفق دو فیلم «دوباره زندگی» و «رضا»
- «اینسرت»/ کلید هر خانهای باید در دست صاحب آن باشد!
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد