پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

سینماسینما: روبرتو ویلا می‌گوید: من پیر پائولو پازولینی را در پاییز ۱۹۷۲ در یک مناظره در میلان ملاقات کردم. در پایان کنفرانس به سراغ او رفتم تا از او بپرسم که آیا وقت و تمایلی برای صحبت در مورد مساله زبان و نشانه شناسی در سینما دارد؟ او با تعجب به من نگاه کرد، تعجب کرد که یک نفر با دوربینی به دور گردنش قصد دارد در مورد چنین موضوعی صحبت کند. او به من گفت که مشتاق گفتگوست اما به زودی عازم خاورمیانه است. همین گفتگوی کوتاه باعث شد که ویلا به همراه پازولینی به یمن و ایران سفر کند و نتیجه این سفر فیلم شب‌های عربی یا همان قصه‌های هزار و یک‌شب شد و تعداد بسیاری عکس از صحنه و پشت صحنه. (وبسایت روبتو ویلا)

رضا حائری کیوریتور نمایشگاه «حقیقت نه یک رویا که رویاهاست» تصاویر ثبت شده روبرتو ویلا را گردآوری کرده و با همکاری بنیاد پژمان در کارخانه آرگو نمایشگاهی برای این تصاویر ترتیب داده است.

در توضیح این نمایشگاه آمده است که: «هزار و یک شب» حاصل ذوق و خیالِ نویسندگانی ناشناس، از جهان‌شمول‌ترین آثار ادبی است که هم کتابی محبوب در بین مردم ملل مختلف است و هم منبعی غنی برای ارجاع و اقتباس و آفرینش. در آغازین سال‌های سینما، ژرژ ملی‌یس با «قصر هزار و یک شب» و در ایران فرخ غفاری با «شب قوزی» پیشگام استفاده از داستان‌های «هزار و یک شب» در فیلم‌های خود بودند. اما از میان اقتباس‌های سینمایی «گلچین هزار و یک‌شب» ساخته‌ی پیر پائولو پازولینی مشهورترین اقتباس از داستان‌های «هزار و یک شب» است. این اثر آخرین فیلم از «سه‌گانه‌ی زندگی» (شامل فیلم‌های «دکامرون»، «حکایت‌های کانتربری» و «گلچین هزار و یک‌شب») محسوب می‌شود.

در اتفاقی کم‌نظیر عکاسی به نام روبرتو ویلا در سفری صد روزه به‌عنوان مسافر با گروه سازنده‌ی فیلم همراه می‌شود تا به گفته‌ی خودش در بحثی پیرامون زبان سینما با پازولینی گفت‌وگو کند. حاصل این گفت‌وگو عکس‌هایی است با جزئیات مردم‌نگارانه در یمن و ایران که شهادتی ارزشمند بر «رویاهایی» می‌دهند که شاعر-کارگردان ایتالیایی به زیبایی در فیلم خود تصویر کرد.

علاوه بر عکس‌های بدیع و چشم‌نواز ویلا در این نمایشگاه می‌توان لباس استفاده شده در فیلم، حلقه‌های ۳۵ میلی متری فیلم مده‌آ و مستند ژان روش از مسجد شاه اصفهان که فرخ غفاری روایت‌گر آن بود را در مونیتورهای کوچکی که در کارخانه آرگو قرار گرفته‌اند مشاهده کرد.

در فیلم مده آ از آواز اکبر گلپایگانی استفاده شده است. سال‌ها پیش گلپایگانی در مصاحبه‌ای اشاره کرده بود بابت استفاده بی اجازه از آوازش در فیلم از پازولینی شکایت کرده و غرامت سنگینی هم گرفته که البته تابحال سندی برای این ادعا پیدا نشده. در این نمایشگاه بریده‌هایی از فیلم که گلپایگانی بر روی آن آواز خوانده پخش می‌شود و می‌توان حلقه‌های اصلی فیلم را هم تماشا کرد.

علاقه‌مندان به سینما می‌توانند عکس‌های روبرتو ویلا را در کارخانه آرگو ببینند. این نمایشگاه روز جمعه ۲۰ خرداد گشایش یافت و تا ۱۸ شهریور ماه ادامه خواهد داشت.