فاطمه قاسم آبادی در کیهان نوشت :
حدود چهار ماهی میشود که جدیدترین ساخته «تاد فلیپس» کارگردان هالیوودی، توانسته گیشه را به تسخیر خود در بیاورد. فیلم «جوکر» که با درونمایههای اعتراضی به وضع قشر متوسط و درمانده ساخته شده، توانسته سیل مردم را در ماههای اخیر به سمت سینماها بکشاند و هر روز به رقم فروش خود بیفزاید.
در حال حاضر و با توجه به خشم مردم دنیا و بهخصوص مردم اروپا و بعد از آن آمریکا، نسبت به نظام سرمایهسالار و فشارهای روزافزون این سیستم بر زندگی مردم عام، اینبار تهیهکنندگان هالیوودی به فکر افتادند تا با استفاده از همین خشم و ناامیدی، پروژه جدید خود را استارت بزنند.
«جوکر» در واقع فیلمی است که هنرمندانه، وضعیت وخیمی را که بهخاطر سلطه سرمایهداران بهوجود آمده، به تصویر میکشد و از همین موضوع استفاده میکند تا مخاطب را به سمت سینماها بکشاند و سود هنگفتی به جیب سرمایهداران هالیوودی بریزد. فیلم اما در روند خود به هیچ وجه قرار نیست ضدسرمایهداری عمل کند و تنها عصبانیت مردمی را نشان میدهد که خودشان هم نمیدانند چه میخواهند ولی وضعیت فعلی هم امانشان را بریده است!
ساخته جدید تاد فلیپس علاوهبر فروش بالایی که تا بهحال داشته، موفق شده در جشنوارههای مختلف برنده و نامزد جوایز مختلف شود و بهعنوان یکی از رقبای بزرگ مراسم اسکار سال آینده میلادی، شناخته شود.
جوکر متولد میشود
جوکر (Joker) نام فیلمی است در ژانر درام، روانشناسی و اجتماعی به نویسندگی، تهیهکنندگی و کارگردانی تاد فلیپس، محصول سال ۲۰۱۹ آمریکا.
داستان فیلم در سال ۱۹۸۱ اتفاق میافتد و مرد ۴۰ سالهای به نام «آرتور فلک» را نشان میدهد که به همراه مادر خود «پنی» در شهر گاتهام زندگی میکند. آرتور بهعنوان دلقک در مهمانیهای مختلف ظاهر شده و خرج خود را اینگونه درمیآورد. در همین حین شهر گاتهام با جرم و جنایتهای سازمانیافته مواجه شده و فقر، بیکاری، رکود اقتصادی و… مردم شهر، از جمله آرتور را آزار میدهد.
آرتور که به یک اختلال عصبی «ناخویشتنداری عاطفی» دچار است، در مواقعی که کنترل خود را از دست میدهد، بهطرز هیستری و بدون توقف میخندد. در نهایت این شخصیت بعد از وقایع متعدد از جمله مورد حمله قرار گرفتن توسط سارقان و نوکیسگان گاتهام، تصمیم میگیرد که زندگی خود را تغییر دهد و این اقدامات او به مرور، منجر به شورش مردم فقیر علیه ثروتمندان در گاتهام میشود….
به تعبیر بهتر جوکر آمریکایی، ضدنظام سرمایهسالار نیست و به جایش کنار این نظام زندگی میکند وتنها کمی آن هم محض خوشگذرانی، گرد وخاک به پا میکند.
تحقیر اعتراضات مردمی
با بیشتر شدن تفکر سرمایهسالاری و تسلط آن بر زندگی مردم عام، در سراسر دنیا و به زیر رفتن قشر متوسط و نابودی قشر مستضعف، کاملاً طبیعی است که فیلمی مانند «جوکر» در این برهه زمانی خاص، بهشدت مورد استقبال قرار بگیرد البته فیلم به موضوعاتی که دغدغه غرب است توجه ویژه داشته است برای مثال فرزندخوانده بودن آرتور فلک و تجاوز به او در کودکی و خیال این مطلب که فرزند حرامزاده تماس وین سرمایهدار است و… از جوکر پکیجی از عقدهها و دردهای قابل لمس، برای مخاطب غربی میسازد.
با در نظر گرفتن ناکارآمدی دولتهایی که تفکر سرمایهسالار به آنها یا مسلط است و یا نفوذ کرده، میتوان گفت که جوکر نه تنها برای مخاطب غربی که برای مخاطب شرقی زخمخورده از این تفکر هم آشنا جلوه میکند.
از همان ابتدای داستان در فیلم بیننده با شهری روبهرو است که بهخاطر عدم کفایت شهردارش رو به ویرانی است و مردمش از این همه بیتدبیری و بیتفاوتی به تنگ آمدهاند. این شروع قابل لمس باعث میشود که هر بینندهای که در این دنیا زندگی میکند بخواهد پای داستان بنشیند و عاقبت این شهر را نگاه کند!
شخصیت جوکر که به نوعی در ابتدای داستان نمادی از قشر متوسط است، از همان سکانسهای آغازین در عذاب نشان داده میشود و مانند پروانهای که سعی دارد از پیلهای که به دور خود پیچیده خارج شود، مرتب در حال پیچیدن به خود است. این شخصیت عقبمانده از کاروان تجملاتی جامعه، که استخوانهایش از زیر پوست زرد و نزارش بیرون زده، در این دنیای بیرحم تنها مانده و هیچ نقطه اتکایی ندارد، بنابراین وقتی میفهمد که ممکن است فرزند نامشروع تماس وین باشد، ناگهان جرقهای از امید در دلش روشن میشود و به همین خاطر به سینما میرود تا با مثلا پدرش دیدار کند ولی در این دیدار آرتور با حقایق تلختری مواجه میشود و آخرین پوسته اعتمادش به مردم هم ترک بر میدارد.
صحنههای مربوط به سالن سینما در حالی که ثروتمندان به هنرنمایی چارلی چاپلین در شخصیت آواره و همیشگیاش میخندند و در همان موقع تظاهرات مردم فقیر بیرون از درهای سینما در حال جریان است، به خوبی توانسته بیتفاوتی قشر سرمایهدار را به تصویر بکشد و نشان از این دارد که سرمایهداران تنها زمانی حاضر به دیدن فقرا هستند که آنها را مانند شخصیت آواره چاپلین بخندانند، نه اینکه از آنها حقشان را مطالبه کنند و علیه ظلمشان فریاد بزنند.
در سراسر فیلم «جوکر»، مخاطب توده مردم عصبانی و معترضی را میبیند که نه دقیقاً میدانند چه میخواهند و نه رهبر و سردسته عاقلی برای پیگیری مطالبات خود دارند. این جماعت در فیلم بهصورت مردمی به تصویر کشیده میشوند که سردرگمند و تنها وضعیت فعلی را دوست ندارند!
این نوع نگاه به اعتراضات مردم نسبت به نظام سرمایهداری دقیقاً در جهت حفظ همین تفکر بهوجود آمده و همیشه معترضین را جماعت کوری نشان میدهد که بهخاطر مشکلات، دیگر توانایی دیدن حقیقت زندگی، که ساختن و سازگاری با نظام سرمایهداری است را، ندارند….
این مسئله مخصوصاًً با توجه به اعتراضات پایدار مردم فرانسه که ماههاست به سیاستهای سرمایهداری در کشورشان معترض هستند و هر بار دولت فشار بیشتری به آنها میآورد و حتی به یکی از مطالباتشان هم نرسیدهاند، قابل توجه است.
در نهایت فیلم «جوکر» با یک پایان باز در حالی تمام میشود که تماس وین و همسرش به دست دلقکی که ماسک زده کشته میشوند و پسرشان «بروس» کوچک یا «بتمن» آینده، که بازمانده آن خانواده ثروتمند یا به تعبیری وارث نظام سرمایهداری است، بالای سرِ پوسته قدیمیاش که پدر و مادرش هستند، ایستاده و قرار است که برای تمام کردن این اغتشاشات و ناآرامیها در آینده اقدام کند….
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تبعات کرونا و اختلافات حقوقی با برادران وارنر؛ اعلام ورشکستگی شرکت تولیدکننده فیلمهای «ماتریکس» و «جوکر»
- دنباله فیلم کمیک دیزنی رکورد «جوکر» را شکست/ «ددپول و ولورین» پرفروشترین فیلم تاریخ شد
- «جوکر» حریف «ددپول و ولورین» نشد
- فضای ماتمزده صداوسیما شادی را از خانه مردم دور میکند
- عنوان دنباله فیلم «جوکر» مشخص شد
- «عصرجدید» و «جوکر» با موسیقی درست برخورد میکنند؟
- انتقاد تند کیهان از مسعود کیمیایی
- آخرین اخبار از احتمال تولید «جوکر ۲»
- کیهان : ادغام جشنواره جهانی با جشنواره ملی با استقبال قاطبه سینماگران مواجه شده است
- ادامه «جوکر» میآید/ تاد فیلیپس فیلمنامه را مینویسد
- واکین فینیکس در «بلوار ناامیدی» بازی میکند
- پندارهای عدالت خواهانه یک دیوانه/ نگاهی به فیلم «جوکر»
- جوکر، آرتورشاه است!
- حیازدائی از جامعه به سبک نجلا/انتقاد شدید کیهان از سریال نجلا
- برشهای کوتاه/ مروری بر زندگی واکین فینیکس
نظر شما
پربازدیدترین ها
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- مقایسه فیلمنامه «کوچک جنگلی» تقوایی با سریال افخمی/ از پژوهشِ روایتمحور تا روایتِ موردپسند صداوسیما
- داستان پرسر و صدای «بیسر و صدا»
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
آخرین ها
- از استعفای اعتراضی جعفر پناهی تا تقابل با هیاتمدیره؛ پشت پرده اختلافات صنفی سینماگران
- تحلیل روانکاوانه فیلم «دوستداشتنی»؛ این رابطه دوست داشتنی نیست
- نمایش «برادران کارامازوف»؛ وفادار به روح اثر نه کالبد
- درباره کامران فانی و ترجمهای ناب/ مرغ دریاییِ فانی
- فیلم کوتاه «شامیر» نامزد بهترین فیلمبرداری جشنواره امریکایی شد
- درمان از نگاهی دیگر؛ وقتی سرطان، بازیگر صحنه زندگی میشود
- گاو خشمگین ۴۵ ساله شد
- «زیر درخت لور»؛ تصویری از انزوا و شکاف عاطفی
- «جستوجو در تنگنا»؛ انگار این همه چیزی باشد که از شهر و دیوارهایش به میراث بردهایم
- حمید طالقانی درگذشت
- فیلمـکنسرت «برندگان اسکار موسیقی» روی صحنه میرود
- معرفی برگزیدگان نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت»
- آکادمی داوری اعلام کرد؛ فهرست نامزدهای اولیه جوایز اسکار ۲۰۲۶/ نامزدی فیلمسازان ایرانی در دو بخش
- با رای منتقدان مجله IndieWire؛ آخرین ساخته جعفر پناهی در میان بهترینهای ۲۰۲۵
- شورای بازبینی فیلمهای سینمایی موافقت کرد؛ صدور پروانه نمایش برای پنج فیلم سینمایی
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
- «پیکار با پیکر»؛ پیکری در پیکار
- «غریزه»؛ عشق پرشور نوجوانی، عبور از ممنوعهها
- رابطه ظرف و مظروف
- «محکوم»؛ آغازی برای پایان
- میراثِ کودکی
- بازیگر «پاریس تگزاس» در فیلم تازه نادر ساعیور
- اکران نسخه مرمت شده یکی از فیلمهای مهم داریوش مهرجویی
- این فیلم انعکاس واقعیتهای زندگی آدمهاست/ لیلا حاتمی: حواس کسی به «قاتل و وحشی» نیست
- «ارس، رود خروشان» روایت فاتحان شهرهای رفته بر باد است
- اکران و نقد نمایندهی کانادا در اسکار در سینما اندیشه
- نگاهی به مستند «زیر درخت لور»؛ بیانیهای هنری درباره شکلی از رنج جمعی
- «پیکار با پیکر»؛ وقتی که سخن هرودوت بهانه فیلم میشود
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- یک جایزه و دو تقدیر برای فیلمسازان ایرانی در جشنواره الیمپیای یونان





