جایزه سیفالله داد در آستانهی ۲۱ شهریور ماه روز سینما قرار است امسال به علیرضا داودنژاد اهدا شود، جایزهای که چند سالی است به افرادی اهداء میشود که برای ارتقاء صنعت سینمای ایران تلاش کردند، بنابراین امسال برای اولینبار به یک کارگردان این جایزه اهدا خواهد شد.
در حالی قرار است به علیرضا داودنژاد جایزه «سیفالله داد» اهدا شود که جدیدترین ساختهی سینماییاش «روغن مار» در گروه «هنر و تجربه» ۲۱ شهریور ماه اکران میشود. به این بهانه با هوشنگ گلمکانی گفتوگویی داشته است که در ادامه میآید:
«روغن مار» عملاً تازهترین فیلم یک فیلمساز قدیمی است که در سینماهای «هنر و تجربه» اکران میشود. اکثر آثاری که در سینماهای هنر و تجربه اکران میشوند ساخته فیلمسازان جوان هستند، نمایش ساخته جدید داودنژاد در گروه هنر و تجربه را چگونه ارزیابی میکنید؟
پابهسنگذاشتههایی مثل ما (و داودنژاد) محض دلخوشکنک در چنین مواردی میگویند: «جوانی که به سنوسال نیست.» در اغلب موارد (مثل بیولوژی و فیزیک)، این جمله واقعاً دلخوشکنک است اما در زمینه مورد بحث ما خوشبختانه مصداق دارد. برای فیلمسازی جوانانه فقط شناسنامه و تاریخ تولد ملاک نیست. ذهن باید جوان باشد. بهجرأت میتوانم بگویم علیرضا داودنژاد جوانترین فیلمساز میانسال سینمای ایران است. تا چند سال پیش، این عنوان را متعلق به داریوش مهرجویی میدانستم که اگر حالا دیگر «ترین» نباشد، یکی از آنهاست. این ذهن جوان و بهروز، آنها را مشتاق تجربهگرای و بازیگوشی با فرم و ساختار روایت میکند. جوان ماندن با این تعریف، در سینما یک ضرورت است. اگر فیلمسازی میخواهد کارش همچنان تر و تازه و دیدنی بماند باید ذهنش جوان باشد؛ ذهنش را مدام جوان و بهاصطلاح refresh کند. البته ممکن است کسانی این نوع فیلمهای تجربی را دوست نداشته باشند یا سینماگران عرصه سینمای عامهپسند اصلاً آنها را مناسب عامه تماشاگر ندانند، اما اولاً اقلیت تماشاگر هم که علاقهمند به ساختارهای غیرمتعارف است باید حق انتخاب داشته باشد، ثانیاً منظورم از جوان بودن فقط به معنای ضدجریان بودن و کمتماشاگر بودن نیست. منظور این است که فیلمساز امروز، حتی اگر به سینمای کلاسیک علاقه دارد، باید از قالبهای کلیشهای عبور کند و آموزههای کلاسیک را هم با مقتضیات این زمانه بازتولید کند. همان کاری که مثلاً ابوالحسن داودی هم در ساخته تازهاش «رخ دیوانه» کرد، او هم یکی از میانسالهای جوان سینمای ماست.
«روغن مار» چهگونه فیلمی است و در کارنامه آقای داودنژاد چه جایگاهی دارد؟
«روغن مار» دقیقاً یک فیلم تجربی به سبک داودنژاد است که بهخصوص با بخش سومش، بهخوبی میتوان آن را به عنوان فیلمی از این فیلمساز جسور و تجربهگرای سینمای ایران بهجا آورد. یعنی فیلمیست که امضای او را دارد. هم غیرمنتظره است و هم اینکه پس از تماشایش، دیدن چنین فیلمی را از او، بعید نمیدانیم.
آیا این فیلم را میتوان ادامهای بر فیلمهای «مرهم» و «کلاس هنرپیشگی» دانست؟
گرایش تجربی داودنژاد حتی پیشتر از اینها و در اوایل دهه ۱۳۷۰ با «مصائب شیرین» شروع شده بود. چند سالی با فیلمهای دیگرش مثل «هوو»، «ملاقات با طوطی»، «هشتپا» و «تیغزن» در این مسیر وقفه افتاد یا به تعبیری انحراف ایجاد شد (هرچند که خودش آنها را هم تجربههایی میداند که او را تا اینجا کشانده)؛ تا اینکه با «مرهم»، بار دیگر در مسیری قرار گرفت که ادامه منطقی «مصائب شیرین» بود و باز در ادامه منطقی همین مسیر بود که «کلاس هنرپیشگی» را ساخت. «روغن مار»، از حیث تجربهگری یک پرده بالاتر از همین فیلمهای مورد بحث است و البته در ادامه آنهاست.
به نظر میرسد فارغ از خوب یا بد بودن فیلم، به دلیل نوع ساخت و اکران آن، این فیلم جایگاه ویژهای در تاریخ سینمای ایران داشته باشد. نظرتان در اینباره چیست؟
البته لزومی هم ندارد که از حالا بخواهیم «جایگاهی ویژه» برای این فیلم در تاریخ سینمای ایران یا جهان پیدا کنیم. خود شروع به کار گروه سینماهای هنر و تجربه یک اتفاق در سینمای ماست، اتفاق دیگر وجود این همه استعداد جوان در این سینماست که گرچه برخی از آنها میخواهند به همان بدنه سینمای سنتی بپیوندد و برای تماشاگر عام فیلم بسازند (که هیچ هم بد نیست) اما اغلب این جوانها گرایش به سینمای هنری و تجربی و بازیگوشی با فرم و روایت دارند. و اتفاق مهم در زمینه مورد بحث ما، علاقه و گرایش برخی از فیلمسازان کهنهکار به این گونه نوآوریها و بازیگوشیهای جوانانه است که چندیست سینمای بدنه را هم تحت تأثیر قرار داده است. علیرضا داودنژاد بیتردید یکی از پیشگامان اصلی این عرصه در میان فیلمسازان کهنهکار نسل سوم سینمای ایران است. او هم خودش مدام میکوشد نوآور و بازیگوش و باطراوت و زنده و بهروز باشد، هم مشوق این نوع سینما در میان جوانان است.
فکر میکنید تماشاگران چه استقبالی از این فیلم خواهند کرد؟
اگر پیشبینی استقبال تماشاگران این قدر راحت بود که الان صنعت سینما وضعیت دیگری داشت. در همه جای دنیا این پیشبینی دشوار است (و مردم ایران که بسیار غیرقابل پیشبینی هستند) و انواع تمهیدهایی که دستاندرکاران سینما برای ارزیابی نظر تماشاگران میکنند (از طریق نظرخواهیهای مختلف و پیشنمایشهای گوناگون) برای رسیدن به پاسخ همین پرسش است. به هر حال «روغن مار» فیلمی برای انبوه و عامه تماشاگر نیست، اما در میان تماشاگران خاص این جور فیلمهای تجربی هم تنها پیشبینی که میتوانم بکنم، این است که هم طرفدارانی دوآتشه و هم مخالفانی سرسخت خواهد داشت و خوبیاش هم همین است!
به گزارش ایسنا، علیرضا داودنژاد کارگردان سینمای ایران که همواره در بحثهای کارشناسی اظهارنظرهای موثری داشته است، در کارنامه کاریش ساخت فیلمهای چون «مصائب شیرین»، «بچههای بد»، «هوو»، «کلاس هنرپیشگی»، «نیاز» و… را دارد.
پینوشت: عکس این خبر، مادر و مادربزرگ علیرضا داودنژاد هستند.
منبع: ایسنا
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش و نقدِ «مصائب شیرین ۲» در سینما اندیشه
- فوت «اشرف سادات» فیلمهای داودنژاد/ بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم دوبی درگذشت
- «مصائب شیرین ۲»؛ این بهار را خزان نیست
- واکنشهای سینماگران ایرانی به درگذشت «مادر سینمای آسیا»
- فیلم اکراننشده رضا داودنژاد به سینما میآید
- کیانوش عیاری خیلی زود در سینمای ایران صاحب امضا شد/ هیاهو نداشتن به زیان عیاری تمام شد
- «آهو» و «جنگل پرتقال» به سینماها میآید
- آهو هوشنگ گلمکانی مهرماه به سینماها می آید
- بررسی وضعیت نشریات تخصصی مکتوب با حضور هوشنگ گلمکانی و غلامرضا موسوی
- چرا پروانه نمایش «لامینور» را تمدید نمیکنید؟/ یادداشت علیرضا داودنژاد
- در گذشته سینما رفتن چون دور از دسترس بود، عزیزتر بود/گفت و گوبا هوشنگ گلمکانی و عباس یاری
- داودنژاد خطاب به وزیر ارشاد: علاج ابتذال، اعتلای سلیقه است
- رونمایی و اکران مستند رنج زیر پوست / گزارش تصویری
- سینماسینما/ علیرضا داودنژاد خطاب به وزیر پیشنهادی ارشاد: نگرانم به دنبال تبدیل کردن ارشاد به نسخه المثنای تلویزیون باشید
- هیچ چیز در این دنیای فانی، همیشگی نیست
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
آخرین ها
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
- «زوتوپیا ۲» رکورددار فروش جهانی سینما شد
- صدای بخش خصوصی را بشنوید؛ هوای آلوده با تعطیلی تئاتر تمیز میشود؟
- «رها» بهترین فیلم اول جشنواره گوا شد
- سنگرم اندازه همان کافه ام بود
